Ngoại trưởng Mỹ bênh vực lệnh ám sát tướng Iran của Tổng thống Trump

Ngoại trưởng Mike Pompeo (Ảnh: Reuters)

Các nghị sĩ Dân chủ tại Quốc hội Mỹ cho biết họ vẫn chưa hiểu rõ lý do Tổng thống Donald Trump phát lệnh không kích và giết chết Tướng Qassem Soleimani, Tư lệnh lực lượng Kurds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, ở thời điểm hiện tại, mặc dù ông Soleimani từ lâu vẫn bị chính quyền Mỹ coi là mối đe dọa.

Các nghị sĩ Dân chủ cho rằng Tổng thống Trump không có thẩm quyền phát động chiến tranh khi chưa có sự chấp thuận của Quốc hội và hành động của ông có thể đặt nước Mỹ vào rủi ro lớn hơn. Trong khi đó, các nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội nhìn chung ủng hộ quyết định của tổng thống.

Ngoại trưởng Mike Pompeo, nhà ngoại giao cấp cao nhất của Mỹ và là cố vấn đáng tin cậy của Tổng thống Trump, đã đề cập tới quyết định không kích của ông chủ Nhà Trắng trong nhiều cuộc phỏng vấn trên truyền hình hôm 5/1. Khác với giới nghị sĩ, ông Pompeo cho biết không có sự “hoài nghi” nào trong nhóm các lãnh đạo cấp cao của Mỹ, những người được tiếp cận với các thông tin tình báo liên quan tới cuộc không kích nhằm vào tướng Iran.

Giải thích về lý do phát lệnh không kích, Tổng thống Trump và các quan chức trong nội các của ông cáo buộc Tướng Soleimani âm mưu tiến hành các cuộc tấn công “sắp xảy ra” nhằm vào công dân Mỹ. Ông chủ Nhà Trắng thậm chí coi tư lệnh Iran như một đối tượng “khủng bố”.

Trong các cuộc phỏng vấn, Ngoại trưởng Pompeo không đề cập tới các cuộc tấn công mà Mỹ cho là tướng Iran đứng đằng sau. Thay vào đó, nhà ngoại giao Mỹ chỉ mô tả mối đe dọa do ông Soleimani gây ra là có tác động lâu dài và trên quy mô lớn.

“Nếu chúng ta không hành động, đó là sự cẩu thả đáng trách. Đó không chỉ là một vụ việc… không chỉ là một khoảnh khắc… không chỉ là một trường hợp. Đó là nhận thức đầy đủ về rủi ro và cả sự phân tích”, ông Pompeo nói trong cuộc phỏng vấn với NBC.

Xuất hiện trong hàng loạt chương trình truyền hình cùng một ngày, Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh cảnh báo của Tổng thống Trump trước đó về việc Mỹ đã nhắm các mục tiêu tấn công tại Iran, nếu Tehran tấn công tài sản hoặc công dân Mỹ để trả thù cho Tướng Soleimani.

“Tôi là một phần của quá trình thảo luận và lên kế hoạch. Chúng tôi sẽ đáp trả với lực lượng hùng mạnh và sức mạnh to lớn nếu lãnh đạo Iran đưa ra quyết định sai lầm. Chúng tôi hy vọng họ không hành động, nhưng nếu họ hành động, Mỹ sẽ đáp trả”, ông Pompeo nói với CNN.

Giới nghị sĩ hoài nghi

Thi thể tướng Soleimani được đưa về nước trong vòng tay của người dân Iran. (Ảnh: Reuters)

Những phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo dường như chưa làm thỏa mãn các nghị sĩ, những người vẫn hoài nghi về động cơ thật sự của ông Trump khi phát lệnh không kích tại Iraq.

Nghị sĩ Dân chủ Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ, cho biết Tướng Soleimani đã âm mưu chống lại Mỹ trong hàng chục năm qua, tuy nhiên các nghị sĩ vẫn chưa nhận được đủ thông tin về mối đe dọa từ ông này để thuyết phục họ rằng việc giết Tướng Soleimani là cần thiết.

“Câu hỏi đặt ra là, tại sao lại thực hiện vào lúc này? Tôi không nghĩ đội ngũ tình báo sẽ ủng hộ quan điểm cho rằng, việc giết một quan chức cấp cao của Iran sẽ chặn đứng âm mưu tấn công (nhằm vào người Mỹ) hay cải thiện an ninh của Mỹ”, ông Schiff nói với CNN.

Ngoại trưởng Pompeo nói rằng việc giết Tướng Soleimani sẽ giúp người Mỹ an toàn hơn. Tuy nhiên, những gì diễn ra trên thực tế cho thấy điều ngược lại, khi Mỹ đang tăng cường các biện pháp phòng vệ trước nguy cơ trả đũa của Iran, bao gồm việc cảnh báo công dân Mỹ rời khỏi khu vực, tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ và bảo vệ hệ thống an ninh mạng.

Theo ông Schiff, việc Ngoại trưởng Pompeo cho rằng quyết định giết tướng Iran sẽ cứu mạng nhiều người Mỹ xuất phát từ “quan điểm cá nhân”.

“Ông ấy đang bày tỏ quan điểm cá nhân, chứ không phải kết luận tình báo”, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ nói.

Thượng nghị sĩ Mark Warner, nghị sĩ Dân chủ hàng đầu tại Ủy ban Tình báo Hạ viên, cho biết ông vẫn không cảm thấy thuyết phục khi tổng thống lấy cớ về mối đe dọa sắp xảy ra để tấn công tướng Iran.

“Tôi đồng ý với quan điểm rằng có một mối đe dọa thực sự. Nhưng câu hỏi về mối đe dọa sắp xảy ra vẫn là điều mà tôi cần thêm thông tin”, ông Warner nói.

“Chúng tôi không cần tổng thống đẩy chúng tôi vào một cuộc chiến lớn”, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer nói thêm.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết các thông tin tình báo liên quan tới cuộc không kích tướng Iran đã được chia sẻ với các lãnh đạo tại Quốc hội. Ông Pompeo cũng nhắc lại cam kết của Tổng thống Trump về việc đáp trả mạnh mẽ bất kỳ cuộc tấn công nào của Iran.

“Chúng tôi đã nói với chính quyền Iran rằng: Thế là đủ rồi. Các ông không thể tiếp tục sử dụng các lực lượng ủy nhiệm và nghĩ rằng đất nước của các ông sẽ an toàn. Chúng tôi sẽ đáp trả những người ra quyết định thực sự, những người gây ra mối đe dọa từ phía Cộng hòa Hồi giáo Iran”, ông Pompeo trả lời phỏng vấn ABC, đồng thời cho biết Mỹ sẽ hành xử một cách “hợp pháp”.

Trong thông báo cuối tuần trước, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, một nghị sĩ Dân chủ, nhận định cuộc không kích do Tổng thống Trump phát động là hành động mang tính “khiêu khích, leo thang căng thẳng và không phù hợp”. Trong khi đó, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O’Brien nói rằng cuộc không kích này là hợp pháp và các luật sư tại Bộ Tư pháp Mỹ cũng đồng tình với kế hoạch này.