Những gương mặt sáng giá cho “ghế nóng” thủ tướng Anh

Trong bối cảnh chính phủ Anh liên tục thất bại trong việc đạt được một thỏa thuận rời khỏi liên minh châu Âu (Brexit) để có thể làm hài lòng cả quốc hội Anh lẫn các nhà đàm phán EU tại Brussels, Bỉ, các nghị sĩ cấp cao của đảng Bảo thủ cũng gấp rút đẩy nhanh kế hoạch kế nhiệm Thủ tướng Theresa May sau khi bà thông báo sẽ từ chức lãnh đạo đảng Bảo thủ vào ngày 7/6 tới, mở đường cho việc chọn ra tân thủ tướng.

Đảng Bảo thủ ngày 24/5 thông báo người kế nhiệm Thủ tướng May sẽ được chọn vào ngày 20/7. Việc lựa chọn ứng viên trong số các nghị sĩ của đảng Bảo thủ dự kiến sẽ kéo dài khoảng một tuần, tính từ ngày 10/6. Các thành viên của đảng Bảo thủ sẽ lựa chọn một trong hai ứng viên hàng đầu thay thế Thủ tướng May trước khi Quốc hội Anh bước vào thời gian nghỉ lễ mùa hè.

Người kế nhiệm Thủ tướng May sẽ được lựa chọn theo quy trình gồm hai giai đoạn. Hai ứng viên cuối cùng sẽ đối mặt với một cuộc bỏ phiếu kín của 125.000 thành viên đảng Bảo thủ. Bà Theresa May vẫn giữ chức thủ tướng Anh trong suốt cuộc bầu cử lãnh đạo đảng Bảo thủ.

Hãng tin RT (Nga) đã điểm mặt một số ứng viên tiềm năng sẽ thay thế Thủ tướng Theresa May lãnh đạo đảng Bảo thủ trong thời gian tới.

Boris Johnson

Cựu Ngoại trưởng Anh và Thị trưởng London Boris Johnson, 54 tuổi, hiện là ứng viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm Thủ tướng Theresa May. Ông Johnson từng là một thành viên chủ chốt trong phe ủng hộ Brexit trong chiến dịch trưng cầu dân ý về việc Anh rời khỏi EU hồi năm 2016.

Ngay sau khi bà May thông báo từ chức, ông Johnson đã tuyên bố ông “đương nhiên” sẽ tranh cử cho chức thủ tướng Anh. Ông Johnson cho rằng thủ tướng tiếp theo của Anh có thể sẽ cứu vãn các cuộc đàm phán vốn rơi vào bế tắc với EU về thỏa thuận Brexit.

Ông Johnson tuyên bố Anh cần chuẩn bị việc rời khỏi EU mà không có thỏa thuận nếu nước này buộc phải đàm phán về một thỏa thuận ra đi hợp lý.

"Chúng ta sẽ rời khỏi EU vào ngày 31/10, kèm một thỏa thuận hoặc không có thỏa thuận nào. Cách tốt nhất để đạt được một thỏa thuận tốt là chuẩn bị cho phương án không có thỏa thuận”, ông Johnson nói.

Jeremy Hunt

Khác với cựu Ngoại trưởng Boris Johnson, Ngoại trưởng đương nhiệm của Anh, ông Jeremy Hunt, đã vận động cho phe giữ Anh ở lại EU trong cuộc trưng cầu dân ý về Brexit hồi năm 2016. Ông Hunt, 52 tuổi, được xem là một nhân vật bảo thủ ủng hộ nước Anh thống nhất giống Thủ tướng May.

Ông Hunt cũng thông báo với tờ báo địa phương về kế hoạch tranh cử cho vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ ngay sau khi bà May thông báo từ chức vào sáng 24/5.

Andrea Leadsom

Bà Leadsom, 56 tuổi, cựu Chủ tịch Hạ viện Anh, từng để ngỏ khả năng tranh cử chức lãnh đạo đảng và một lần nữa công bố ý định này hôm 22/5 khi chỉ trích đề xuất Brexit mới nhất của Thủ tướng May.

Cựu Bộ trưởng Năng lượng và Biến đổi Khí hậu Andrea Leadsom vận động mạnh mẽ cho Brexit, cho rằng nước Anh có nền kinh tế đủ mạnh để phát triển mà không cần thuộc EU.

Bà Leadsom ngày 22/5 cũng thông báo từ chức Chủ tịch Hạ viện vì không tin tưởng quá trình Brexit sẽ diễn ra thành công theo cách tiếp cận của chính quyền Thủ tướng May. Bà Leadsom cho rằng thỏa thuận Brexit của bà May “gây chia rẽ một cách nguy hiểm” và phản đối việc tổ chức trưng cầu dân ý lần hai về Brexit vì lý do này.

Amber Rudd

So với các ứng viên khác, nghị sĩ Amber Rudd dè dặt hơn khi thông báo ý định của bà về kế hoạch chạy đua vào ghế thủ tướng Anh. Amber Rudd chỉ nói rằng bà để ngỏ “cánh cửa hẹp” cho khả năng này.

Tương tự Ngoại trưởng Jeremy Hunt, bà Rudd là một trong số những nghị sĩ cấp cao của đảng Bảo thủ Anh ủng hộ việc Anh ở lại EU.

Tháng 4/2018, bà Rudd từng từ chức Bộ trưởng Nội vụ Anh sau khi chính phủ Thủ tướng May đối mặt với vụ bê bối liên quan những người nhập cư Anh theo diện Windrush - chương trình dành cho người di cư từ vùng Caribe tới Anh nhằm bù đắp tình trạng thiếu lao động ở nước này sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Sajid Javid

Bộ trưởng Nội vụ Anh Sajid Javid cũng được xem là gương mặt sáng giá trong số các ứng viên Bảo thủ cứng rắn cho chức thủ tướng Anh. Ông Javid từng tuyên bố sẽ làm tất cả để ngăn “cô dâu IS” 19 tuổi Shamima Begum, người rời Anh để gia nhập tổ chức khủng bố IS từ khi 15 tuổi, quay trở lại Anh, bất chấp lời thỉnh cầu của cô gái này.

Sajid Javid được đồn đoán là đã chuẩn bị cho vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ từ tháng 12 năm ngoái. Nếu kế hoạch của ông thành công, Javid sẽ trở thành thủ tướng đầu tiên của Anh mà không phải người da trắng.

Michael Gove

Ông Gove, 51 tuổi, là người ủng hộ mạnh mẽ thỏa thuận Brexit của Thủ tướng May dù thỏa thuận này gây nhiều tranh cãi và từng vấp phải sự phản đối của nhiều nghị sĩ trong Quốc hội. Ông Gove từng giữ chức bộ trưởng giáo dục và bộ trưởng tư pháp Anh.

Là người ủng hộ chiến dịch đưa Anh rời khỏi EU, ông Gove hiện vẫn chưa công khai ý định chạy đua cho vị trí thay thế Thủ tướng May, tuy nhiên ông được dự đoán sẽ sớm công bố kế hoạch này.

David Lidington

Ông Lidington, 62 tuổi, còn được gọi với tên “Quý ông châu Âu”, là tiếng nói bảo thủ ủng hộ Anh ở lại EU. Nhiều người đánh giá cao cựu Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh là nhân vật kế nhiệm của Thủ tướng May.

Từng giữ chức bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu từ năm 2010 đến năm 2016, ông Lidington có nền tảng và kinh nghiệm xử lý các vấn đề vốn gây chia rẽ sâu sắc trong đảng.

Tuy vậy, lập trường ủng hộ EU mạnh mẽ và sự thân thiết của ông với Thủ tướng May có thể sẽ khiến ông gặp khó khăn trong việc tiếp quản vị trí của bà May trong mắt đồng nghiệp.