Quá tải phạm nhân, nhà tù Philippines phải nhờ băng đảng quản lý hộ

Các phạm nhân xếp hàng chờ lấy cơm. Người đàn ông đứng khoanh tay trong hình là một phạm nhân khác và chịu trách nhiệm giám sát, bảo đảm trật tự trong giờ ăn. (Theo The New York Times)

Kể từ khi tổng thống Philippines Duterte phát động chiến dịch truy bắt không khoan nhượng những kẻ buôn bán ma túy vào năm 2016, số lượng người nước này phải ngồi sau song sắt nhà tù tăng đến mức chóng mặt. Hệ thống nhà tù ở đất nước này được đánh giá là nơi có số lượng tù nhân cao nhất thế giới.

Việc số phạm nhân cao gấp nhiều lần so với diện tích của nhà tù khiến các phạm nhân phải chung sống chật chội với điều kiện phòng giam tệ hại. Cảnh tượng 528 phạm nhân chen chúc trong khu vực có sức chứa tối đa là 170 người đã trở thành hình ảnh phổ biến tại các nhà tù của quốc gia này.

Với nhiều phạm nhân ở các nhà tù của thành phố Manila (thủ đô Philippines), việc nằm ngủ nghĩa là lau sạch các vết bẩn cáu cạnh trên sàn nhà, trải một tấm bìa các tông xuống sàn và nằm chen chúc với 6 người đàn ông khác cạnh một nhà vệ sinh chung.

Phạm nhân nào dư dả hơn, anh ta có thể mua một chỗ trong “kubol” – chỗ nằm được thiết kế như một chiếc tủ nhỏ, có vách ngăn và rèm che ngăn cách với phần còn lại của phòng và chỉ phải chia sẻ chỗ nằm cho hai người đàn ông khác.

Số lượng phạm nhân quá đông khiến các quản giáo buộc phải nhờ cậy đến các phạm nhân khác để ổn định an ninh trong nhà tù. Nhà tù được phân chia thành các khu khác nhau và mỗi khu lại có một phạm nhân được cử ra đứng đầu khu, thường được các phạm nhân còn lại gọi là “thị trưởng”.

Chính điều này đã tạo cơ sở để các băng đảng thành lập ngay trong song sắt nhà tù và thực hiện các hành vi bất hợp pháp. Tuy nhiên, các băng đảng này cũng đóng góp phần nào trong việc quản lý quân số dày đặc và thiết lập trật tự trong nhà tù.

Hình xăm của một phạm nhân trong nhà tù thành phố Manila. “Về cơ bản, chúng tôi không cho phép phạm nhân này ra lệnh phạm nhân khác nhưng do sự thiếu hụt số lượng quản giáo, chúng tôi buộc phải nhờ đến chính các phạm nhân cai quản lẫn nhau” – người đại diện nhà tù nói với phóng viên tờ The New York Times.

Cảnh sát bất ngờ kiểm tra chỗ ở bên trong nhà tù và phát hiện số tiền 13.000 đô la Mỹ của một băng đảng. Chỗ ở của các tù nhân Philippines đều trong tình trạng bừa bãi, lộn xộn với điều kiện vệ sinh kém.

Các tù nhân tụ tập trong phòng chính để xem TV. Ở trong các nhà tù nước này, có hàng nghìn phạm nhân ngồi tù để đợi xét xử. “Thông thường phải mất vài tháng để đem ra xử án nhưng với tình trạng hệ thống nhà tù quá tải như hiện này, các phạm nhân không biết phải chờ bao lâu nữa mới xử án” – một quan chức Philippines cho hay.

​​​​​​​TV chiếu 1 bộ phim có nội dung cuộc sống trong tù. Chiếc TV nhỏ bé này là nguồn giải trí cho hàng trăm phạm nhân trong khu vực buồng giam.

​​​​​​Vào các buổi sáng, các phạm nhân sẽ tập hợp bên ngoài sân cỏ để tập nhảy Zumba. Theo đánh giá của một chuyên gia chuyên theo dõi hệ thống nhà tù ở Philippines, vì số lượng tù nhân quá đông, các hoạt động trong tù thường mang tính tập thể rất cao.

​​​Các phạm nhân chăm chú theo dõi bên bàn chơi bi a tự chế. Tại một buồng giam trong nhà tù thành phố Manila, 1 quản giáo phải phụ trách tới 528 tù nhân, trong khi tỉ lệ chính phủ nước này khuyến khích chỉ dừng ở mức 1 quản giáo cho 7 tù nhân.

​​​​​​​ Hai tù nhân được hai phạm nhân khác cắt tóc. Số lượng người bị tạm giam tăng lên chóng mặt sau khi tổng thống Philippines phát động cuộc chiến chống ma túy vào năm 2016.

​​​​​​Phòng cầu nguyện riêng dành cho các phạm nhân theo đạo. Nhà tù ở Philippines cũng chứng kiến nhiều trường hợp trẻ chưa đến 18 tuổi nhưng vẫn bị bắt giam, không được chính quyền giúp đỡ và phải chịu cảnh ở sau song sắt không biết đến khi nào.