Quân đội Nga hiện đại 'bầm dập' ở Ukraine, chuyên gia kinh ngạc vì dự đoán sai: Chuyện gì thế?

Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự cuộc họp với Giám đốc điều hành Ilya Chukalin của Quỹ Presidential Grants tại Moscow, Nga ngày 29/3. Ảnh: Sputnik

Theo nhà báo Mỹ Rick Newman, Quân đội Nga hiện đại đang bị lộ ra những lỗ hổng đáng lo khi triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Bề ngoài hiện đại nhưng nhiều vấn đề

Nga tuyên bố đầu tư mạnh vào chương trình hiện đại hóa, liên tục công bố nhiều vũ khí mới. Thế nhưng, vào năm 2015, các nhà quan sát hải quân phương Tây lại nhận thấy rằng, Moscow đã mua và tân trang một đội tàu chở hàng với chất lượng thậm chí "gần như không còn phù hợp để làm phế liệu".

Cũng theo những nhà quan sát này, Nga thiếu các tàu tiếp tế hiện đại và đã phải dùng đến những con tàu tồi tàn để vận chuyển vũ khí và vật tư cho quân đội Nga đang chiến đấu ở Syria. Đó là chưa kể đến những vụ tai nạn xảy ra với tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov vào năm 2018, 2019, khiến con tàu vốn đã cũ kỹ lại tiếp tục hỏng nặng.

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga. Ảnh: Sputnik

 

Hải quân Nga, trong vài năm qua, cũng đã thể hiện một điều khác: Rạn nứt trong nội bộ, xuất phát từ nền kinh tế đi xuống.

Theo nhà báo Newman, những vấn đề đó hiện đang được bộc lộ rõ rệt ở Ukraine sau khi Nga mở chiến dịch quân sự vào ngày 24/2.

Nhiều dự đoán đã sai

Giới chuyên gia đã đưa ra khá nhiều dự đoán sai về những kết quả mà Nga sẽ đạt được ở Ukraine. Bản thân Nga có lẽ cũng không ngờ họ sẽ rơi vào tình cảnh đó.

Nga đã không thể giành chiến thắng nhanh chóng ở Ukraine

Tên lửa và đạn pháo của Nga bắn từ khoảng cách xa đã phá hủy nhiều khu vực bất khả kháng nhưng Moscow vẫn chưa thể nắm quyền kiểm soát những khu vực chiến lược rộng lớn.

Nga cũng bị thiệt hại lớn

Phía Ukraine đã nói rằng, ít nhất 10.000 quân Nga đã thiệt mạng, gần bằng con số thiệt mạng mà Nga phải gánh chịu ở Afghanistan trong suốt một thập kỷ của những năm 1980 nhưng con số này chưa được xác thực.

Quân đội Ukraine phá hủy hàng trăm xe tăng, xe tải và các phương tiện quân sự khác của Nga, cùng hàng chục máy bay và trực thăng. Nỗ lực của Nga nhằm giành quyền kiểm soát Kiev- thủ đô của Ukraine, đã hoàn toàn bị chặn lại và những binh sĩ Nga ở đó hầu hết đã rút đi phần lớn.

Đáng kinh ngạc hơn những tổn thất về số lượng chính là bằng chứng cho thấy về những vũ khí kém hiệu quả.

Xe quân sự của Nga hỏng hóc, ngụy trang sơ sài

Nga dường như thiếu các công cụ hậu cần hiện đại để di chuyển thiết bị một cách nhanh chóng và an toàn trong điều kiện căng thẳng, bao gồm cả trong chiến đấu.

Bên cạnh đó, những nỗ lực ngụy trang của họ còn sơ khai. Các lực lượng Nga liên lạc qua radio mở, dễ bị đánh chặn. Một quan chức tình báo hàng đầu của Anh cho biết "quyền chỉ huy và kiểm soát của Nga đang hỗn loạn".

Chuyện gì đã xảy ra thế?

Theo ông Newman, các nhà phân tích phương Tây rõ ràng đã không nhận thấy nhiều vấn đề cơ bản đối với quân đội Nga. Trước khi Moscow hành động ở Ukraine, nhiều người ước tính rằng hỏa lực áp đảo và bộ công cụ quân sự hiện đại, mở rộng sẽ giúp Nga kiểm soát thế trận nhanh chóng.

Xác xe bọc thép chở quân của Nga (APC) và các phương tiện quân sự được nhìn thấy ở tiền tuyến gần Kiev ngày 29/3. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, họ có lý do để tin điều đó.

Trong thập kỷ qua, Nga đã tăng chi tiêu quốc phòng và bắt tay vào một chương trình hiện đại hóa tích cực, từ nguồn tiền thu được từ việc bán dầu, khí đốt và các khoáng sản có giá trị sinh lợi khác.

Việc sáp nhập khu vực Crimea vào Nga năm 2014 không vấp phải sự phản kháng và diễn ra suôn sẻ, từ góc độ quân sự.

Các quan chức tình báo Mỹ đã suy luận rằng các cấp phó của Tổng thống Putin không dám nói với ông sự thật về quân đội chưa được chất lượng của Nga và cuộc chiến đang tạm dừng ở Ukraine.

Một xe chiến đấu bọc thép của Nga bị phá hủy tại thị trấn Trostianets, thuộc vùng Sumy, Ukraine ngày 28/3. Ảnh: Reuters

Song, ông Newman cho rằng nước Mỹ cũng không nên hả hê.

Quân đội Mỹ được đánh giá là năng lực hơn Nga, khả năng tích hợp vượt trội và đội ngũ sĩ quan được chuyên nghiệp hóa cao... Song, vẫn còn tình trạng lãng phí, gian lận và lạm dụng trong ngân sách quân sự của Mỹ và nhiều vấn đề khác.

Sứ mệnh kéo dài hai thập kỷ của Mỹ tại Afghanistan đã kết thúc bằng một cuộc rút quân thật bẽ bàng vào năm ngoái, sau đó là sự sụp đổ ngay lập tức của chính phủ Afghanistan do Mỹ hậu thuẫn.

Nga có một lực lượng tàu ngầm hiệu quả, công nghệ tên lửa tiên tiến và tất nhiên, một kho vũ khí hạt nhân khổng lồ. Vì vậy, sẽ là sai lầm nếu cho rằng sự thể hiện không hiệu quả của Nga ở Ukraine đồng nghĩa với việc nước này sẽ khó xoay xở trong một cuộc xung đột rộng lớn hơn với NATO hoặc bất kỳ cường quốc nào khác.

"Sau năm 2014, khi Nga tiếp quản Crimea, chúng tôi đã phóng đại năng lực của quân đội Nga. Bây giờ chúng ta có nguy cơ phóng đại theo hướng khác", một chuyên gia nhận định, "Nếu Nga lên kế hoạch cho một cuộc chiến với NATO, họ sẽ chuẩn bị rất khác. Họ sẽ sử dụng các loại vũ khí khác nhau, tinh thần sẽ tốt hơn, tâm lý của họ cũng sẽ khác".

"Đó là một thử nghiệm tốt nhất nên tránh" - Ông Newman kết luận.