Su-25KM: "Bọ Cạp" nguy hiểm được phát triển để tiêu diệt chính vũ khí Nga

Là một trong những nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, Georgia (Gruzia) được thừa hưởng một số lượng đáng kể các hệ thống vũ khí tiên tiến từ Moscow sau khi liên bang Xô Viết sụp đổ và đến nay chúng vẫn tiếp tục chiếm phần lớn kho vũ trang của quốc gia này.

Tuy nhiên, không giống những nước cộng hòa khác như Ukraine hay Kazakhstan, Quân đội Georgia chỉ được thừa hưởng một số lượng ít ỏi các hệ thống chiến đấu trên không, trong đó có khoảng 20 máy bay Su-25.

Trong bối cảnh căng thẳng với Nga gia tăng, nhất là sau sự kiện Nam Ossetia và Abkhazia đòi ly khai, năm 2003 Georgia bắt đầu đẩy mạnh tiến trình hiện đại hóa quân sự để tiến gần hơn với các vũ khí trang bị của phương Tây và Israel.

Vì vậy, các máy bay Su-25 đã được Georgia hiện đại hóa với sự trợ giúp từ Israel, biến chúng thành phương tiện tiên tiến hơn đủ sức chống trả các lực lượng ly khai ở Nam Ossetia và Abkhazia.

Phiên bản hiện đại nhất là Su-25KM “Scorpion” (Bọ Cạp) được hãng chế tạo máy bay Tbilisi của Georgia phối hợp với Tập đoàn Elbit Systems của Israel cùng phát triển.

Đây là một trong số nhiều chương trình được các tập đoàn quốc phòng Israel liên doanh để nâng cấp các hệ thống vũ khí từ thời Chiến tranh Lạnh nhằm biến chúng thành những phương tiện có thể tham gia vào môi trường tác chiến ở Thế kỷ 21. Trong số này có MiG-21 của Ấn Độ, tiêm kích hạng nhẹ F-5 của Thái Lan và F-4 Phantom của Thổ Nhĩ kỳ.

Máy bay chiến đấu Su-25 do Liên Xô chế tạo. Ảnh: MW

Nguyên mẫu đầu tiên của dòng máy bay phản lực tấn công Scorpion mới đã cất cánh vào tháng 4/2001 và được trang bị những hệ thống điện tử hàng không vượt trội hơn so với phiên bản Su-25 ban đầu.

Những phần nâng cấp bao gồm: Màn hình hiển thị trong buồng lái kính, thiết bị lập bản đồ kỹ thuật số, màn hình gắn trên mũ phi công, khả năng lập kế hoạch trước khi thực thi nhiệm vụ, hệ thống vũ khí máy tính hóa và các chế độ sao lưu dự phòng đầy đủ.

Máy bay cũng được trang bị một hệ thống dẫn đường mới và hệ thống phóng vũ khí chính xác hơn cũng như các thiết bị phục vụ chiến đấu ban đêm ưu việt hơn.

Trong bối cảnh mối quan hệ quốc phòng của Georgia với phương Tây trở nên gần gũi hơn, gồm cả sứ mệnh tham gia Chiến tranh Iraq cùng với Mỹ và Anh, những gói nâng cấp do Elbit Systems thực hiện đã giúp cho dòng máy bay do Liên Xô chế tạo tương thích tốt hơn với các máy bay NATO.

Su-25KM chủ yếu được thiết kế cho vai trò không đối đất để tấn công lực lượng bộ binh và xe tăng chiến đấu của đối phương. Máy bay cũng có thể triển khai các loại đạn tấn công chính xác như bom dẫn đường laser Mark 82 và Mark 83 khi thực hiện các nhiệm vụ không kích tầm thấp.

Su-25KM khá linh hoạt và được trang bị một pháo hạng nặng bên sườn có khả năng xuyên thủng giáp xe tăng nên Scorpion cũng có khả năng tham gia ở mức độ có giới hạn vai trò không đối không, qua đó biến nó thành một máy bay phản lực tấn công thực sự đa năng.

Tên lửa không đối không tầm ngắn R-73, loại có thể tấn công kẻ thù từ khoảng cách 30km, lại được lắp hệ thống dẫn đường hồng ngoại và di chuyển ở vận tốc Mach 2,5 khiến Scorpion trở thành mối đe dọa với các máy bay không người lái tầm thấp và máy bay trực thăng. Với tải trọng hơn 4.500kg, máy bay có thể mang theo một lượng tên lửa và bom đáng kể.

Mặc dù không còn phù hợp để tham gia tấn công các máy bay chiến đấu cánh cố định khác nhưng Su-25 vẫn là một tài sản tương đối có giá trị với lực lượng quân đội vốn nghèo nàn của Georgia.