Sức khỏe kinh tế Mỹ ra sao qua mùa mua sắm cuối năm?

Cuộc chạy đua của các nhà bán lẻ Mỹ dịp cuối năm

Hiện đang là thời điểm các nhà bán lẻ Mỹ chạy đua để tận dụng dịp cuối năm. Mùa mua sắm bận rộn nhất trong năm đã chính thức được khởi động vào tuần qua. Các chương trình khuyến mãi đã và đang được phủ kín trên các trang web, hay ngoài cửa hiệu của các hãng bán lẻ.

Sau 2 năm phải căng mình chống lại sự gián đoạn do đại dịch, hiện nay, các hạn chế về dịch bệnh và sự tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng phần lớn đã giảm bớt, doanh nghiệp Mỹ đang chạy đua kích cầu, hy vọng khách hàng mở hầu bao càng nhiều càng tốt vào giai đoạn này.

Không khí lễ hội đã tràn về trên các con phố và cửa hàng tại Mỹ từ vài tuần qua. Không chỉ bởi những màn trang trí lung linh, mà còn vì các chương trình mua sắm, giảm giá hấp dẫn dịp cuối năm.

Hiện đang là thời điểm các nhà bán lẻ Mỹ chạy đua để tận dụng dịp cuối năm. (Ảnh minh họa - Ảnh: Wall Street Journal)

Amazon đã bổ sung một Prime Day vào chương trình giảm giá tháng 10, phủ kín trang web của mình bằng các deal giá hời. Best Buy đã triển khai đợt giảm giá Black Friday vào tháng trước. Kohl's cũng đã mời 200 người đầu tiên bước vào mỗi cửa hàng của mình tham gia rút thăm trúng thưởng.

"Những số liệu bán lẻ tích cực của những tháng cuối năm cho thấy sức mua bền bỉ của người tiêu dùng Mỹ, bất chấp giá cả hàng hóa và xăng dầu tăng", bà Claire Tassen, chuyên gia phân tích thị trường và người tiêu dùng, đánh giá.

Nhiều công ty sẵn sàng đưa ra mức chiết khấu cao và giá thành thấp hơn so với năm ngoái ngay cả khi chi phí lao động vẫn còn cao.

"Chúng ta cũng biết được người tiêu dùng chủ yếu dựa vào thẻ tín dụng để vay nợ để có thể trang trải và mua sắm, nên khi lạm phát hạ nhiệt vào cuối năm, xu thế mua sắm tiêu dùng sẽ còn mạnh mẽ hơn nữa", bà Claire Tassen nhận định.

Target đã tổ chức Deal Day vào tháng 10 và Old Navy triển khai chiến dịch nghỉ lễ "Sorry not sorry". Tại J.C. Penney, các cửa hàng đã mở cửa trở lại vào lúc 5h sáng vào Black Friday, quảng cáo "giá trước lạm phát" cho các mặt hàng gia dụng. Tuy nhiên, trên mạng xã hội, vẫn có những phàn nàn rằng các khuyến mãi của Black Friday không lớn như mong đợi.

Tín hiệu mua sắm tích cực

Mặc dù có thể vẫn còn đâu đó những phàn nàn về giá trị các chương trình khuyến mãi, nhưng một vài con số thống kê vẫn cho thấy tín hiệu mua sắm tích cực.

Theo một cuộc khảo sát của Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia, kỷ lục 197 triệu người Mỹ đã mua sắm trong kỳ nghỉ giữa Lễ Tạ ơn và Thứ Hai Điện tử (Cyber Monday). Đó là mức tăng 10% so với năm ngoái.

Người mua hàng đã chi trung bình khoảng 325 USD cho các giao dịch mua sắm, cao hơn mức 301 USD của năm 2021.

Riêng doanh thu bán hàng trực tuyến ngày Cyber Monday cũng đạt kỷ lục 11,3 tỷ USD, tăng trưởng 5,8% so với năm trước.

Dù lạm phát vẫn đang gây áp lực không nhỏ với người tiêu dùng Mỹ khi số liệu này vẫn duy trì ở mức cao trong vòng 40 năm qua, tuy nhiên các chuyên gia phân tích của Adobe Digital Insights cho biết, số liệu doanh thu vừa nhắc tới tăng chủ yếu dựa vào số lượng giao dịch.

Giám đốc điều hành của Bank of America nhận định rằng sức mạnh của người tiêu dùng Mỹ gần như một tay ngăn chặn nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ. Vị giám đốc này cho rằng do người Mỹ vẫn có việc làm, vẫn có tiền trong tài khoản ngân hàng, nên việc tiêu số tiền đó là chuyện hiển nhiên. Vậy phải chăng đây là sự khởi đầu tốt cho một mùa mua sắm phía trước bất chấp lạm phát và các lo lắng về nền kinh tế?

Sức khỏe tài chính của các hộ gia đình và nền kinh tế đang phục hồi?

Theo Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia, chi tiêu của người tiêu dùng là động lực chính của nền kinh tế và 2 tháng cuối năm có thể chiếm khoảng 20% tổng doanh số bán lẻ, thậm chí nhiều hơn đối với một số nhà bán lẻ.

Có 2 cách nhìn về mùa mua sắm năm nay, người lạc quan nhìn vào số người tới các cửa hàng, doanh số bán hàng; người thực tế hơn sẽ nhìn những người đến có mấy người mua và liệu có mua được món hời thực sự, mua từ nguồn tiền nào?

Theo ngân hàng Wells Fargo, mùa mua sắm cuối năm nay, giá cả hàng hóa vẫn được giảm, nhưng thực tế hàng hóa đó có thể đã phải gánh thêm lạm phát hoặc chất lượng đã được điều chỉnh để ứng phó với các chi phí tăng.

Hãng Morning Consult còn cho biết thêm, người Mỹ đang chủ yếu rút tiền tiết kiệm và vay nợ thẻ tín dụng để mua hàng dịp này. 75% tiền tiết kiệm họ có được là từ thời dịch và nó chỉ còn có thể kéo dài được trong từ 9 - 12 tháng.

Vì vậy sẽ là chủ quan và hơi sớm để nói hiện tượng mua sắm năm nay cho thấy sức khỏe tài chính của các hộ gia đình và kinh tế Mỹ đang tốt.

Mặc dù tiền trong tài khoản ngân hàng Mỹ vẫn còn, nhưng về số lượng, đang chứng kiến sự giảm dần. Nhiều người Mỹ phải đi vay thêm tiền để chi tiêu. Trong quý 3/2022, số dư thẻ tín dụng tăng khoảng 351 tỷ USD, tương đương 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Đó là mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) bắt đầu theo dõi dữ liệu vào năm 2004.

Chưa kể, niềm tin của người tiêu dùng Mỹ trong tháng 11 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 7. Đó là tháng thứ 2 liên tiếp số liệu này giảm điểm. Đây là thước đo cảm nhận của người dân về nền kinh tế và tình hình tài chính của họ. Các chuyên gia phân tích cho rằng ngay cả khi người tiêu dùng tiếp tục mua hàng, họ vẫn cảm thấy chán nản về tình hình kinh tế chung và sẽ ngày càng miễn cưỡng chi tiêu.

Hãng Morning Consult cho biết, người Mỹ đang chủ yếu rút tiền tiết kiệm và vay nợ thẻ tín dụng để mua hàng dịp mua sắm cuối năm. (Ảnh minh họa - Ảnh: Reuters)

Chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ chiếm khoảng 70% tổng tăng trưởng kinh tế Mỹ, nên dữ liệu về đợt mua sắm cuối năm, đợt mua sắm lớn nhất trong năm chắc chắn sẽ rất được các nhà hoạch định chính sách quan tâm.

Dữ liệu kinh tế mới tác động thế nào đến động thái của FED?

Doanh số bán lẻ trong thời gian mua sắm dịp lễ có thể cung cấp manh mối về quỹ đạo của nền kinh tế trong những tuần, tháng tới và có thể sẽ là gợi ý cho bước đi tiếp theo của FED.

Chỉ còn hơn 1 tuần nữa, FED sẽ phải đưa ra quyết định về lãi suất. Chủ tịch FED có ngụ ý trong hôm thứ Tư (30/11) vừa qua tại Viện Brookings, FED có thể sẽ tính tới giảm dần mức tăng lãi suất. Các chuyên gia phố Wall dự đoán đến hơn 80% FED sẽ chỉ còn tăng 0,5 điểm % trong cuộc họp giữa tháng này.

Họ cho rằng FED khó có thể tiếp tục tăng lãi suất mạnh tay tiếp, bởi tình thế hiện nay như con dao 2 lưỡi.

Lãi suất tăng cao, kinh tế khó khăn, thất nghiệp tăng, chi tiêu tiêu dùng giảm,khi đó nền kinh tế Mỹ, vốn phụ thuộc 70% vào tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng.

Hôm 1/12, ngân hàng Wells Fargo đã phải sa thải thêm hàng trăm nhân viên mảng cho vay thế chấp, do lãi suất cao khiến hoạt động cho vay mua nhà đình trệ. Đây chỉ là một trong nhiều ngân hàng đang có xu hướng làm tương tự.

Tuy nhiên, FED có một tin vui khác để tự tin "nhẹ tay" hơn, đó là chỉ số giá của các ngành dịch vụ trong tháng 10 đã hạ nhiệt so với tháng 9.

Với tình hình hiện nay, thị trường vẫn giữ dự báo là FED có thể sẽ dừng việc tăng lãi suất vào cuối quý 1 năm sau.

Kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ 2,9% trong quý 3 sau khi suy giảm trong nửa đầu năm. Các dữ liệu kinh tế mới nhất, chẳng hạn như thị trường lao động, với số việc làm tiếp tục tăng nhanh, tỷ lệ thất nghiệp không tăng đáng kể, hay dự báo doanh thu cả mùa mua sắm cuối năm có thể tăng đến 8%… được các chuyên gia đánh ra rằng dường như sau tất cả các khó khăn, kinh tế Mỹ khả năng có thể hạ cánh mềm, tức là không rơi vào suy thoái, hoặc nếu có, mức độ cũng chỉ rất nhẹ trong nửa sau của năm 2023.