Thực hư Nga giữ vai trò trung tâm giúp Syria che giấu sử dụng vũ khí hóa học?

Reuters đưa tin, tuyên bố từ đại diện của Mỹ tại Tổ chức Cấm Vũ khí hóa học (OPCW), ông Kenneth Ward trong cuộc họp thường niên tại The Hague, Hà Lan nhấn mạnh Nga đã giúp Syria che giấu việc sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc nội chiến bằng cách phá hoại công việc của OPCW nhằm xác định trách nhiệm của những lực lượng liên quan.

Mỹ tố Nga giữ vai trò trung tâm giúp Syria che giấu sử dụng vũ khí hóa học. (Ảnh: AP)

Trong những tháng qua, Nga đã nhắc tới tới thông tin được hai cựu nhân viên OPCW tiết lộ về một tài liệu và một email được xem là bằng chứng OPCW làm giả mạo kết luận bản báo cáo vào ngày 1/3 rằng khí độc clo đã được sử dụng trong vụ tấn công vào khu vực nằm gần thủ đô Damascus hồi năm 2018. Theo đó, hơn 40 người đã thiệt mạng trong vụ tấn công nhằm vào Douma, một thị trấn ở ngoại ô thủ đô Damscus và là nơi phe phiến quân Syria kiểm soát, vào ngày 7/4/2018.

Chỉ sau một tuần xảy ra vụ tấn công trên, Mỹ, Anh và Pháp đã cho triển khai phóng loạt tên lửa vào các mục tiêu của quân đội Syria. Đây được xem là cuộc tấn công có quy mô lớn nhất nhằm vào chính quyền Damascus được phương Tây thực hiện trong 8 năm xảy ra nội chiến ở Syria.

Tuy nhiên, Nga và Syria phủ nhận thông tin từng xảy ra vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Douma đồng thời khẳng định đây là vụ tấn công được dàn dựng bằng cách sử dụng các thi thể được mang đến từ nơi khác. Ngoài ra, theo Moscow và Damascus, bản báo cáo của OPCW về vụ tấn công ở Douma đã bị làm giả để bao biện cho hành động phương Tây tấn công vào các mục tiêu của chính phủ Syria.

OPCW trở thành “chiến trường ngoại giao” về Syria sau khi vào năm 2017, Nga phủ quyết nghị quyết gia hạn ủy quyền đối với Cơ chế điều tra chung UN-OPCW (JIM). JIM từng đưa ra kết luận trong một loạt báo cáo rằng, quân đội Syria đã sử dụng chất độc thần kinh sarin và khí clo để làm vũ khí tấn công.

Trong khi đó, OPCW cũng đã cho thành lập một tổ chức riêng có tên Nhóm điều tra và nhận dạng (IIT) vào tháng 6/2018, nhằm tìm ra thủ phạm chịu trách nhiệm cho vụ tấn công ở Douma và một số vụ việc khác.

Đại sứ Nga tại OPCW là ông Alexander Shulgin từng nhiều lần lên tiếng phản đối việc thành lập IIT khi cho rằng đây là hành động bất hợp pháp và tổ chức này đã bị chính trị hóa. Hôm 28/11, đại diện của Syria tại OPCW cũng khẳng định sẽ không hợp tác với IIT trong các cuộc điều tra.

Theo ông Ward, Nga và Syria đã tìm cách che giấu hoạt động sử dụng các loại vũ khí hóa học ở Syria bằng cách phá hoại công việc của OPCW.

“Thật không hay, Nga lại đóng vai trò trung tâm trong việc che giấu. Đáng nhẽ Nga và Syria nên cùng ngồi với chúng ta ở đây, nhưng họ lại tách ra. Họ vẫn tiếp tục che giấu các loại vũ khí hóa học”, ông Ward nói.