Vẫn câu hỏi cũ: Su-57 Nga đến Syria bằng cách nào?

Câu hỏi trên được đặt ra sau khi hãng AMN, tờ Jpost của Israel và nhiều tờ báo khác tại Trung Đông đăng tải thông tin Nga đã âm thầm sử dụng tiêm kích tàng hình Su-57 không kích phiến quân ở phía bắc cao nguyên Al-Ghaab, Idlib.

Vụ không kích đã phá hủy chiếc xe tải và 3 tay súng phiến quân Jaish al-Nasr (được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn) thiệt mạng. Điều đặc biệt là cả các tay súng phiến quân Syria và hệ thống phòng không Thổ Nhĩ Kỳ đều không phát hiện ra bất cứ chiến đấu cơ nào trước khi xảy ra vụ tấn công chớp nhoáng này.

Dù không có bằng chứng cụ thể nhưng nguồn tin này đều cho rằng chỉ có tiêm kích thế hệ 5 Su-57 Nga mới đủ khả năng vượt qua phòng không Thổ, Mỹ, Israel.

Su-57 xuất hiện tại Syria hồi năm 2018.

Tờ Jpost đặt lại câu hỏi: Vậy Su-57 đã đến Syria bằng cách nào? Dù không có câu trả lời nhưng tờ báo này cho rằng vấn đề trở nên nghiêm trọng khi hiện nay, Mỹ và các đồng minh Trung Đông đã giăng một mạng lưới radar phòng không/phòng thủ tên lửa mặt đất dày đặc trong khu vực. Cùng với đó là các máy bay chỉ huy-cảnh báo sớm trên không (AWACS) rất hiện đại.Vấn đề trở nên rõ ràng hơn khi trang AMN dẫn lời một vị đại diện của Không quân Nga tại Syria cho biết: "Chiến đấu cơ tàng hình thế hệ thứ năm Su-57 tiếp tục được thử nghiệm ở Syria. Tất cả các thử nghiệm về vũ khí và thiết bị điện tử đều thành công như kế hoạch, đặc biệt là khả năng tàng hình của máy bay".

Có thể nói rằng Mỹ và đồng minh đã không phát hiện được Su-57, bởi trong bối cảnh Mỹ đang chê bai chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5 của Nga rất yếu kém về khả năng tàng hình thì khi phát hiện được, Mỹ đã quảng cáo rùm beng về khả năng chống tàng hình siêu việt của mình.

Hồi năm 2019, tình huống tương tự cũng đã xảy ra và Mỹ chỉ phát hiện được Su-57 khi chúng đã hiện diện ở Syria. Vậy do Su-57 tàng hình quá tốt hay hệ thống trinh sát Mỹ không đủ mạnh?

Giới chuyên gia cho rằng, tàng hình là khái niệm chỉ mang tính chất tương đối về công nghệ. Tất cả các loại vật chất đều không thể hoàn toàn tan biến trong không khí và người ta sẽ tìm ra cách để bắt chúng phải hiển thị.

Ở đây, những chiếc máy bay được coi là tàng hình thực chất là sử dụng nhiều biện pháp khác nhau để trốn thoát khỏi hệ thống radar của đối phương.

Thông thường là người ta áp dụng một thiết kế khí động học tối ưu để làm giảm tối đa diện tích phản xạ radar (RCS), đồng thời, áp dụng các thành tựu công nghệ như sơn hấp thụ sóng radar, vật liệu tán xạ sóng radar; vật liệu hấp thụ bức xạ hồng ngoại… để vô hiệu hóa các thiết bị trinh sát của đối phương.

Nhưng Su-57 có thiết kế động cơ lộ, bức xạ hồng ngoại không thể triệt tiêu một cách tuyệt đối; thiết kế khí động học và lớp phủ tàng hình của nó cũng chưa hẳn đã ưu việt hơn chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5 của Mỹ. .

Do đó, việc cho rằng Mỹ không phát hiện được Su-57 do tính năng tàng hình của nó quá tốt chưa hẳn đã thuyết phục. Việc Su-57 bí mật bay sang Syria an toàn không thể tách rời các biện pháp về chiến thuật mà Nga đã từng thể hiện trong các đợt điều chuyển máy bay trước đây.

Chính chiến thuật nghi binh tập trận, bay núp bóng máy bay vận tải cỡ lớn và tắt các thiết bị điện tử, thông tin liên lạc… mới là yếu tố quan trọng nhất, giúp Su-57 có thể đánh lừa các radar chủ động, vô hiệu hóa các radar thụ động của đối phương; cùng với các thiết bị đo đạc, giám sát, chặn thu tín hiệu điện tử trên các máy bay AWACS.

Tuy nhiên, những khả năng này chỉ có thể giải thích cho tình huống Su-57 trên hành trình từ Nga đến Syria. Nhưng hiện tại, việc Su-57 "mất hút" trước radar Thổ và Mỹ khi không kích phiến quân tại Idlib thì vẫn chưa có lý giải nào được cho là hợp lý.