Vì sao Israel không thể có được F-22 Mỹ?

F-22 là dòng máy bay tiên tiến nhất trên thế giới

Trong bài viết ngày 07/4 trên tạp chí Mỹ “Lợi ích Dân tộc” (The National Interest), tác giả Caleb Larson cho biết rằng, vào năm 1997, Chính phủ Mỹ đã quyết định không bán máy bay chiến đấu ưu thế trên không tiên tiến nhất của Mỹ cho bất cứ nước nào, cho dù là các nước đồng minh thân cận nhất, kể cả Israel.

Máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ 5 của hãng Lockheed Martin – Mỹ là F-22 Raptor được biên chế vào cuối thế kỷ trước và chỉ được sử dụng trong lực lượng Không quân Hoa Kỳ. “Chim ăn thịt” được đánh giá là loại máy bay chiến đấu có người lái tiên tiến nhất trên thế giới trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai gần.

F-22 Raptor có khả năng tàng hình cao hơn cả loại chiến đấu cơ đàn em cùng thế hệ thứ 5 nhưng ra đời sau hai thập niên là F-35 Lightning II, đã được xuất khẩu sang một số đồng minh của Hoa Kỳ ở cả Châu Âu, Châu Á và Trung Đông, đáng chú ý nhất là Nhật Bản và Israel.

Ban đầu nó được thiết kế để đối phó với các máy bay trong kho vũ khí của Liên Xô trong chiến đấu không đối không, và do đó, nó được áp dụng những phát triển mới nhất trong công nghệ tàng hình thế kỷ 20 để giảm sự phát hiện của radar đối phương.

Ngoài ra, máy bay còn có các động cơ có lực đẩy lớn, điều khiển vectơ để có khả năng bay siêu âm, cơ động hơn và linh hoạt hơn, cùng với hệ thống điện tử hàng không tối tân, tính năng tích hợp và hiển thị thông tin từ các cảm biến trong và ngoài máy bay trong một màn hình hiển thị duy nhất.

Trong quá trình phát triển F-22 (Chương trình “Máy bay chiến đấu tiên tiến” - Advanced Tactical Fighter Program), Không quân Hoa Kỳ ban đầu ước tính họ sẽ mua một lượng lớn tới 750 chiếc máy bay chiến đấu, nhưng hiện nay, chỉ có 187 chiếc máy bay.

Ngoài sự hạn chế bởi “Đạo luật Obey” sẽ trình bày dưới đây, số lượng máy bay sản xuất trong chương trình F-22 bị giảm quy mô, bởi “Chim ăn thịt” được thiết kế để chống lại các máy bay chiến đấu tiên tiến của đối thủ lớn nhất là Liên Xô.

Sau khi Liên bang Xô viết sụp đổ vào đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, “kẻ thừa kế” là nước Nga trở nên suy yếu nghiêm trọng, trong khi tiềm lực của Trung Quốc còn rất yếu ớt, đã không còn bất kỳ mối đe dọa thực sự lớn nào đối với nước Mỹ để họ phải cần đến số lượng lớn máy bay F-22 Raptor.

Ngay cả đồng minh thân cận nhất của Mỹ là Israel cũng chỉ có thể mua được F-35 chứ không thể sở hữu F-22

Nguyên nhân khiến không ai có thể mua được F-22

Là một đồng minh thân thiết nhất, Israel đã nhận được một lượng lớn viện trợ quốc phòng từ Hoa Kỳ dưới dạng cả tiền mặt, trang bị-vũ khí và những nền tảng công nghệ. Trong nửa thế kỷ qua, Israel đã mua hoặc tự sản xuất rất nhiều vũ khí tối tân của Mỹ.

Có lẽ ví dụ nổi bật nhất về sự hợp tác giữa Mỹ và Israel là phiên bản Israel (F-35I Adir) của chiến đấu cơ tàng hình thế hệ 5 của Lockheed Martin là F-35 Lightning II, mà chỉ một mình Israel được tiếp cận mã nguồn và được phép sửa đổi cấu hình để phù hợp hơn với các yêu cầu của Israel, trong điều kiện tác chiến Trung Đông.

Ngoài chiến đấu cơ tàng hình, Không quân Israel (IAF) còn vận hành một số lượng lớn các máy bay chiến đấu tối tân khác của Mỹ.

Theo Lockheed Martin, Israel đã mua được hơn 300 chiếc F-16 kể từ giữa năm 1990, khi Tek Avip bắt đầu mua ồ ạt với số lượng lớn F-16, biến IAF trở thành lực lượng sử dụng F-16 nhiều nhất thế giới, ngoài Không quân Hoa Kỳ. Nước này cũng đã sửa đổi cấu hình của F-16, biến nó thành F-16I Sufas, có thể sử dụng các vũ khí do Israel sản xuất.

Israel cũng sở hữu hơn 80 chiếc chiếc máy bay chiến đấu hạng nặng tối tân của Boeing là F-15, với tên gọi F-15I Ra'am (Thunder)

Xem xét sự hợp tác quân sự chặt chẽ như vậy giữa Hoa Kỳ trong cả hai lĩnh vực là chia sẻ công nghệ và tác chiến liên hợp, tại sao tại sao Tel Avip không thể có được chiến đấu cơ thế hệ 5 F-22 Raptor của Lockheed Martin, loại chiến đấu cơ tàng hình tốt nhất từng được tạo ra?

Thực ra, không chỉ Israel mà bất cứ nước nào trên thế giới cũng không thể mua được F-22 do khả năng xuất khẩu của loại máy bay này đã bị ngăn cấm bởi"Luật sửa đổi Obey”.

Nguyên nhân là do Nghị sĩ David Obey lo lắng rằng, một số công nghệ nhạy cảm và bí mật đã phát triển cho F-22 có thể bị rò rỉ thông qua con đường xuất khẩu và bị kẻ thù của Hoa Kỳ phát hiện và đảo ngược, đặc biệt là các đặc tính tàng hình độc đáo của dòng máy bay này.

Ông Obey đã bổ sung một sửa đổi cho Đạo luật Biểu quyết Ngân sách Quốc phòng năm 1998. Sửa đổi của ông chỉ là một câu duy nhất “Không có khoản tiền nào trong Đạo luật này có thể được sử dụng để phê duyệt hoặc cấp phép bán máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ 5 tiên tiến F-22 cho bất kỳ chính phủ nước ngoài nào”.

Và chỉ một câu này đã quyết định tương lai của dòng máy bay này là chỉ được sử dụng ở trong nước Mỹ.