Vì sao Syria chưa sử dụng S-300 dù hứng “mưa” tên lửa?

Truyền thông Nga và Syria cho biết, liên tiếp trong hai ngày 20-21/1, hệ thống phòng không của Syria đã chặn được các cuộc tấn công bằng tên lửa nghi do Israel tiến hành nhằm vào thủ đô Damascus.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết, Syria đã sử dụng thệ thống phòng không Pantsir và Buk để đánh chặn hơn 30 tên lửa hành trình và bom dẫn đường của Israel trong vòng 48 giờ. Thông cáo của Bộ Quốc phòng Nga cho biết thêm, các vụ tấn công này khiến 4 binh sĩ của Syria thiệt mạng, 6 người khác bị thương, trong khi cơ sở hạ tầng ở sân bay quốc tế Damascus bị hư hại.

Thông tin này làm dấy lên câu hỏi rằng, tại sao Syria không sử dụng S-300 để tăng tính hiệu quả đánh chặn tên lửa.

Tháng 9 năm ngoái, Nga tuyên bố sẽ cung cấp các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại S-300 cho Syria sau khi hệ thống phòng không Syria bắn nhầm máy bay trinh sát Il-20 của Nga. Đến đầu tháng 10/2018, Nga xác nhận đã hoàn tất việc chuyển giao các thiết bị để lắp đặt S-300 cho Syria, gồm radar, thiết bị điều khiển, bệ phóng. Nga cũng gửi các hệ thống tác chiến điện tử mới cho Syria, trong đó có hệ thống có khả năng kiểm soát khu vực trong bán kính 50km và 200km. Ngoài ra, Moscow cũng hỗ trợ chuyên viên vận hành S-300.

Ba tổ hợp S-300 PMU-2 đã được chuyển đổi mã hóa từ tiếng Nga sang tiếng Ả rập và được kích hoạt hồi đầu tháng 11, truyền thông Syria cho biết. Kể từ đó đến nay, Syria liên tiếp đối mặt với các cuộc không kích nghi ngờ có liên quan đến Israel, tuy nhiên, S-300 vẫn “án binh bất động” để “nhường sân” cho các hệ thống cũ.

Các nhà quan sát cho rằng, vấn đề không phải do S-300 không hiệu quả. Một chuyên gia lấy biệt danh Tom Cat, cho rằng có thể ưu tiên hàng đầu của S-300 ở Syria là ngăn chặn các vật thể bay để hạn chế tối đa rủi ro cho dân thường ở các khu vực ngoại ô. “Nếu hiểu theo hướng này, mục đích của Syria sử dụng S-300 không phải để tấn công các máy bay của Israel”, chuyên gia Tom Cat bình luận.

Chuyên gia này cho rằng, Syria có thể sử dụng S-300 để ngăn chặn các mối đe dọa trực diện như tên lửa đạn đạo của đối phương, không phải cho các cuộc không kích như hôm 11/1 hay các cuộc không kích trước đó. “Mọi chuyện sẽ thay đổi khi S-300 được triển khai về phía nam bởi khi đó nó thực sự có thể theo dõi và khóa mục tiêu máy bay”, chuyên gia Tom Cat bình luận.

Trong khi đó, một số ý kiến cho rằng, S-300 của Syria vẫn chưa thể vận hành đầy đủ trước tháng 2 năm nay.