Vũ khí giúp Ukraine “ăn miếng trả miếng” bom lượn của Nga

Anh cam kết cung cấp cho Ukraine bom dẫn đường chính xác Paveway IV, loại vũ khí có thể giúp Ukraine tấn công đáp trả Nga khi Moscow trút “mưa” bom lượn xuống hàng loạt mục tiêu của Kiev thời gian qua.

Paveway IV là một phần trong gói 1.600 quả đạn đầu tuần này Vương quốc Anh cam kết sẽ viện trợ cho Ukraine. Hiện chưa rõ có bao nhiêu quả bom dẫn đường chính xác sẽ được chuyển cho Ukraine cũng như khi nào chúng sẽ đến nơi.

Bom Paveway thả từ máy bay. Ảnh: RTX

Paveway IV, biến thể mới nhất trong dòng bom Paveway, về bản chất là bom thông thường không dẫn đường được chuyển đổi thành vũ khí dẫn đường chính xác. Chúng có thể sử dụng hệ thống dẫn đường bằng laser hoặc vệ tinh để tìm đường tới mục tiêu.

Loại vũ khí này đã được các máy bay chiến đấu của Anh sử dụng ở Iraq, Afghanistan và Libya. Không quân Hoàng gia Anh đã sử dụng bom Paveway IV phóng từ máy bay Typhoon để tấn công 2 địa điểm quân sự của lực lượng Houthi ở Yemen vào tháng 1/2024.

Paveway IV được thiết kế dựa trên bom nổ mạnh Mark 82. Những quả bom này có trọng lượng khoảng 230 kg, được trang bị hệ thống dẫn đường GPS và laser. Theo các nhà phát triển, bom Paveway IV có thể được lập trình tọa độ mục tiêu trên không trước khi phóng đi.

Không quân Ukraine đã có kinh nghiệm sử dụng các loại đạn tương tự như AASM Hammer của Pháp và JDAM-ER, do vậy quá trình tích hợp Paveway IV sẽ dễ dàng hơn.

Nga cũng sử dụng rộng rãi các loại vũ khí có độ chính xác cao chuyển đổi từ bom thông thường để bắn phá các mục tiêu Ukraine. Những quả bom này có thể được phóng từ bên ngoài phạm vi bao quát của phòng không của Ukraine.

Trong thời gian qua, Nga đã sử dụng bom lượn có sức tàn phá khủng khiếp nhằm vào các vị trí của Ukraine, tấn công lực lượng phòng thủ của nước này và mở đường cho quân đội Nga tiến lên tiền tuyến. Nhiều binh sĩ Ukraine thừa nhận những quả bom này thực sự là “cơm ác mộng”.

“Paveway IV sẽ cho phép Ukraine tấn công đáp trả lực lượng Nga và nhắm mục tiêu vào các tài sản có giá trị cao như trung tâm chỉ huy và hệ thống phòng không của Moscow”, chuyên gia quân sự David Hambling nói với Newsweek.

“Hệ thống phòng không hiệu quả của cả hai bên đã làm giảm đáng kể tác động của sức mạnh không quân chiến thuật. Đây là lý do tại sao máy bay cần vũ khí tầm xa hơn như Paveway IV để có thể tấn công từ bên ngoài khu vực nguy hiểm”, ông Hambling cho biết thêm.

Theo Lực lượng Không quân Hoàng gia Anh, bom Paveway IV có hệ thống dẫn đường bằng laser, nghĩa là chúng có thể hoạt động ngay cả trong thời tiết xấu hoặc xuyên qua màn khói của đối phương.

Ông Sergej Sulenny, người sáng lập Trung tâm Sáng kiến Phục hồi Châu Âu của Đức, cho rằng mặc dù những quả bom này “khá cũ” nhưng chúng là vũ khí “có độ chính xác cao” và là công nghệ “rất” đáng tin cậy.

“Đây là vũ khí tốt để chống lại các mục tiêu mềm (không được bảo vệ kiên cố). Hệ thống phòng không, radar, kho vũ khí và trung tâm liên lạc sẽ là mục tiêu chính”, ông nói.

Theo ông Sulenny, bom Paveway IV, kết hợp với các loại vũ khí có độ chính xác cao khác mà Ukraine sở hữu, sẽ rất hiệu quả nếu Ukraine thực hiện chiến dịch tương tự chống lại Nga.

Tuy nhiên, ông James Black, Trợ lý giám đốc phụ trách nghiên cứu quốc phòng của RAND chi nhánh châu Âu, lại có quan điểm khác. Ukraine có không quân nhỏ hơn và không được trang bị hiện đại như lực lượng của Nga nên Kiev khó có thể áp dụng chiến thuật tương tự Moscow theo kiểu điều động lượng lớn máy bay để ném bom ồ ạt.

Tầm bắn của Paveway IV cũng là một vấn đề. Loại bom này có thể tấn công chính xác vào các mục tiêu cách điểm thả hơn 30km, do đó, máy bay mang chúng sẽ vẫn phải đối mặt với nguy cơ bị bắn rơi.

Các loại bom lượn của Nga có thể phóng từ khoảng cách 60-70km, máy bay sẽ không phải tiếp cận quá gần mục tiêu, tránh được nguy cơ lọt vào tầm ngắm của hệ thống phòng không đối phương.

Ông Black cho rằng bom Paveway IV sẽ không phải là vũ khí quyết định cục diện chiến trường. Theo ông, tên lửa ATACMS tầm xa do Mỹ cung cấp cho Ukraine trong gói viện trợ mới nhất sẽ có giá trị “lớn hơn nhiều”.

Với ATACMS, Ukraine có thể nhắm vào nhiều mục tiêu của Nga hơn và không dựa vào việc định vị hệ thống phòng không của đối phương hoặc gây nguy hiểm cho máy bay có người lái.

Ông Justin Bronk, chuyên gia về Nga và tác chiến trên không tại Viện RUSI có trụ sở ở Anh, cho rằng Ukraine có thể sẽ không sử dụng nhiều tính năng nhắm mục tiêu bằng laser vì thiếu thiết bị hỗ trợ đi kèm. Mặt khác, để đảm bảo an toàn cho máy bay, chúng sẽ phải thả bom ở khoảng cách xa hơn, nhưng như vậy sẽ làm giảm độ chính xác.