Xe tăng chiến đấu chủ lực mang pháo cỡ nòng lớn nhất thế giới của Liên Xô

Một trong những nhiệm vụ chính khi thiết kế xe tăng là tạo ra ưu thế vượt trội trước đối phương, không chỉ hiện tại mà còn ở thì tương lai. Trong đó tăng cường hỏa lực chính là phương án tối ưu để thỏa mãn yêu cầu này.

Vào thời điểm cuối thập niên 1980, Liên Xô cảm thấy vị trí cường quốc số 1 thế giới về xe tăng của mình đang bị đe dọa nghiêm trọng. Do vậy các kỹ sư, những nhà chế tạo vũ khí của họ đã bắt tay vào việc nghiên cứu một loại xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ mới.

Bên cạnh tháp pháo tự động không người điều khiển, ý tưởng tăng cường hỏa lực cho xe tăng bằng khẩu pháo chính có sức mạnh vượt trội cũng đã được đưa ra.

Kết quả đã dẫn đến sự ra đời của Object 292, chiếc xe tăng trên là sản phẩm của các kỹ sư Liên Xô thuộc Phòng thiết kế Leningrad cùng những đồng nghiệp làm việc tại Viện nghiên cứu khoa học toàn Nga Transmash.

Xe tăng chiến đấu chủ lực Object 292. Ảnh: Military Today.

Về cơ bản, để tiết kiệm thời gian cũng như chi phí nghiên cứu, Object 292 trưng dụng khung gầm xe tăng T-80U. Các nhà thiết kế đã lắp đặt trên đó một tháp pháo mới có khoang chứa đạn riêng ở phía sau khá giống với xe tăng phương Tây nhằm tăng độ an toàn cho kíp lái.

Điểm nổi bật nhất của Object 292 là nó được trang bị pháo nòng xoắn LP-83 cỡ 152,4 mm, đây là khẩu pháo lớn nhất lắp đặt trên xe tăng cho đến thời điểm hiện tại, đủ sức đánh bại mọi đối thủ kể cả trong quá khứ lẫn tương lai.

Trong quá trình làm việc, các kỹ sư đã phải đấu tranh rất quyết liệt với những người ủng hộ giải pháp sử dụng pháo nòng trơn. Tổng công trình sư N.S Popov sau đó đã chứng minh được tính hiệu quả của loại pháo mới.

Pháo LP-83 không những vượt qua giới hạn 140 mm của pháo chính trang bị cho xe tăng như quan niệm cũ, mà còn có ưu điểm là đồng nhất được với cỡ nòng của trọng pháo đang trang bị cho pháo binh và hải quân, tạo thuận tiện cho công tác đảm bảo hậu cần.

Xe tăng Object 292 nhìn từ phía sau, có thể thấy tháp pháo của nó mang phong cách thiết kế phương Tây khá rõ nét. Ảnh: Vitaly Kuzmin.

Nguyên mẫu đầu tiên của Object 292 hoàn thành vào tháng 9/1990, quá trình thử nghiệm trên thực địa diễn ra vào năm 1991. Nhận xét ban đầu cho thấy chiếc xe có đặc tính chiến đấu tuyệt vời. Khẩu pháo 152,4 mm đã thể hiện được độ ổn định và tin cậy đủ để triển khai trên quy mô lớn.

Sau đó, các kỹ sư còn lên kế hoạch bổ sung cho xe tăng súng máy 7,62 mm cũng như hệ thống vũ khí chống tăng chuyên biệt. Tuy nhiên rất tiếc do sự sụp đổ của Liên Xô và những khó khăn của nước Nga sau này mà dự án đã không được cấp tài chính để hoàn thiện.

Nguyễn mẫu Object 292 hiện đang trưng bày tại Bảo tàng Kubinka, nó được xem như bước chuyển tiếp giữa xe tăng thế hệ 3 và 4. Mặc dù "chết yểu" nhưng các thành tựu trong việc phát triển pháo LP-83 vẫn rất có giá trị, sẽ sớm được mang ra ứng dụng trên mẫu xe tăng mới nhất T-14 Armata.