Phân tích "chiều sâu" đội hình của M.U: Tốt, xấu và kỳ lạ

Ngược thời gian trở lại tháng 12/2018, khi Man United sa thải Jose Mourinho, kế hoạch của BLĐ đội bóng là bổ nhiệm một HLV tạm quyền dẫn dắt đến khi mùa giải 2018/19 hạ màn. Sau đó, một HLV mới cùng một giám đốc bóng đá sẽ được đưa về để thực hiện cuộc cách mạng tại sân Old Trafford.

Thế nhưng, chiến lược đó đã không được thực thi khi HLV Ole Gunnar Solskjaer - người được bổ nhiệm ở mùa Giáng sinh năm 2018 đã thể hiện tương đối xuất sắc, truyền cảm hứng cho Man United vươn lên, đặc biệt là cuộc lội ngược dòng đánh bại PSG ở sân chơi Champions League. Ấn tượng với điều này, BLĐ đội bóng trao cho chiến lược gia người Na Uy bản hợp đồng dài hạn. Khoảng 20 tháng sau, Man United vẫn không có giám đốc bóng đá và dường như mọi chuyện hầu hết vẫn đang ổn định.

Trong hợp đồng 3 năm mà Phó chủ tịch Ed Woodward trao cho Solskjaer mang lại cho ông động lực cống hiến để biến Man United trở thành đội bóng có thể chiến đấu cho các danh hiệu, trở lại với vị thế của đội bóng giàu truyền thống nhất lịch sử Ngoại hạng Anh nhưng vốn đã sa sút và đánh mất mình từ sau thời điểm huyền thoại Sir Alex Ferguson ra đi.

Solkjaer và Ed Woodward bắt tay để phục hưng Man United.

Về cơ bản, Solskjaer đã phần nào làm được điều đó. Bằng chứng là việc ông giúp Man United lọt vào Top 3 Ngoại hạng Anh, vào bán kết cúp Liên đoàn Anh, bán kết FA Cup và bán kết Europa League mùa giải vừa qua. Khi mùa giải 2020/21 chuẩn bị khởi tranh, hãy cùng xem xét chiều sâu đội hình mà chiến lược gia người Na Uy đã xây dựng tại Old Trafford như thế nào.

Kể từ thời điểm Sir Alex nghỉ hưu cách đây 7 năm, Man United đã trải qua 4 đời huấn luyện viên cùng khoản tiền hơn 1 tỷ bảng đổ vào thị trường chuyển nhượng trong nỗ lực phục hưng đội bóng. Tuy nhiên, lần lượt David Moyes, Louis van Gaal, Jose Mourinho đều bất lực trong việc xây dựng đội hình. Họ đem về quá nhiều cầu thủ ngôi sao nhưng lại không phù hợp với lối chơi của đội bóng. Những cái tên như Marouane Fellaini, Daley Blind, Angel di Maria, Memphis Depay, Radamel Falcao, Marcos Rojo, Alexis Sanchez, Romelu Lukaku... tất cả hoặc đã rời đội hoặc nhạt nhòa trong phần lớn những trận đấu.

Man United dần mất chất, nhiều cầu thủ không cho thấy mình không xứng đáng được mặc màu áo đỏ bởi lối chơi bệ rạc, thiếu tinh thần và suốt ngày chăm chăm đòi tăng lương hoặc tính toán chuyển câu lạc bộ. Từ một đội bóng được yêu thích nhất thế giới, Man United dần đánh mất vị thế của mình. Tuy nhiên, mọi thứ dần thay đổi, khi những kế hoạch cụ thể được HLV Solskjaer và BLĐ đội bóng xây dựng, trong đó trong tâm là đầu tư cho tương lai dài hơi. Solskjaer đã và đang xây dựng một đội hình để thách thức trong những năm tới

"Cửa sổ vô địch" (championship window) là một khái niệm thể thao ở Mỹ cho rằng tất cả các đội thể thao giỏi đều có một khoảng thời gian nhất định để giành lấy cúp bạc trước khi họ phải rời xa ánh đèn sân khấu và đầu tư lại. Đội bóng Tottenham của Mauricio Pochettino đã có "championship window" từ khoảng năm 2015 đến 2018, nhưng không thành công, trong khi Liverpool của Juergen Klopp đang ở giữa giai đoạn thành công của họ.

Quay trở lại với Man United, nhìn vào độ tuổi trong đội hình hiện tại có thể thấy, rõ ràng là Solskjaer đang cố gắng xây dựng một đội có thể bước vào "championship window" của họ khi các đối thủ Man City và Liverpool bắt đầu sa sút. Marcus Rashford, Anthony Martial, Aaron Wan-Bissaka, Bruno Fernandes, Harry Maguire, Paul Pogba hay mới nhất là tân binh Donny van de Beek đã và đang chuẩn bị bước vào giai đoạn độ chín của sự nghiệp cầu thủ.

Solskjaer tạm thời hơi lạc quan khi nói rằng Man United có thể thách thức danh hiệu vào năm 2021, nhưng với dàn cầu thủ trẻ tài năng đang được thử lửa liên tục trong 2 năm trở lại đây, chiến lược gia người Na Uy hoàn toàn có thể tin tưởng vào quả ngọt mà mình nuôi dưỡng, phát triển.

Để nói về thành công của Man Unietd mùa giải vừa qua, có thể gói gọn bằng một cái tên: Tân binh Bruno Fernandes. Ngôi sao người Bồ Đào Nha đến sân Old Trafford tháng 1/2020 và là chất xúc tác cho sự cải thiện lối chơi của Man United. Nhìn cách chơi của Man United ở nửa sau mùa giải, họ phụ thuộc quá nhiều vào Bruno Fernandes. Cựu cầu thủ Sporting Lisbon thực sự đã biến một mớ hỗn độn, bối rối và vô hướng tại sân Old Trafford thành một khối đồng bộ, điều mà họ vất vả kiếm tìm suốt từ thời Sir Alex nghỉ hưu.

Ba HLV gần nhất giành chức vô địch Premier League là Antonio Conte, Pep Guardiola và Juergen Klopp đều là những chiến lược gia ưu tiên việc quản lý ở tầm vi mô. Sự chú ý của họ đến chi tiết sâu hơn đáng kể so với các nhà chiến thuật truyền thống, với những chi tiết vụn vặt của từng cá nhân được lên kế hoạch tỉ mỉ từ trên sân tập.

Những gì diễn ra trên sân tưởng như ngẫu hứng nhưng đã được lập trình một cách khoa học. Mọi phương án tấn công được hiệu chỉnh chuẩn xác đến từng li. Khi một tập thể quá mạnh, việc thêm hoặc bớt một cá nhân sẽ không tạo ra quá nhiều khác biệt. Và vì vậy, thật lạ lùng khi tác động của Bruno Fernandes lên chiến thuật của Solskjaer là quá ấn tượng.

Không giống như Liverpool và Man City hai năm qua, Man United tỏ ra dễ bị tổn thương bởi những sự trồi sụt về phong độ, bởi mỗi sự thay đổi trong tâm lý và tác động của quá nhiều cái tôi cá nhân. Điều này cũng được thể hiện ở giai đoạn cuối mùa giải vừa qua. Khi Bruno Fernandes quá tải vì cày ải liên tục, lối chơi của Man United mất đi sự hứng khởi. Nguồn cảm hứng từ ngôi sao người Bồ Đào Nha không phát huy đồng nghĩa với những vệ tinh xung quanh lạc nhịp.

HLV Solskjaer bị chỉ trích vì thiếu linh hoạt trong việc thay đổi cũng như xử lý tình huống trên sân, đặc biệt là ở giai đoạn cuối mùa. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận một thực tế là lực lượng dự bị có khoảng cách chuyên môn khá xa với đội hình xuất phát. Đó là lý do khiến chiến lược gia 47 tuổi từng phải giữ đội hình xuất phát đá 5 trận liên tiếp với mật độ 3 ngày/trận ở Premier League trong nỗ lực tìm vé dự Champions League mùa sau.

Nhiều thông tin cho rằng Solsjaker đang tìm cách bổ sung một trung vệ, một cầu thủ chạy cánh phải và một tiền đạo để nâng cấp đội bóng của mình. Tuy nhiên, theo đánh giá, một hậu vệ trái và một tiền vệ phòng ngự mới là điều mà chiến lược gia người Na Uy nên cân nhắc trong kỳ chuyển nhượng này.

Nemanja Matic dù đã chơi bùng nổ giai đoạn cuối mùa, nhưng cầu thủ người Serbia đã 32 tuổi, khó có thể thi đấu đỉnh cao với mật độ liên tục. Fred và Scott McTominay lúc này vẫn chưa xác định được tương lai, đồng nghĩa với việc HLV Solskjaer sẽ không có lựa chọn nào khả dĩ cho vai trò tiền vệ phòng ngự.

Một chấn thương đối với Luke Shaw (người đã bỏ lỡ 13 trận đấu tại Premier League 2019/20 do các vấn đề thể lực), buộc HLV Solskjaer phải sử dụng Brandon Williams, cầu thủ vẫn còn non kinh nghiệm. Chính vì thế, tài năng trẻ Sergio Reguilon của Real Madrid, một cầu thủ gần đây đã được liên kết với Man United, sẽ cải thiện đáng kể đội hình.

Cầu thủ người Tây Ban Nha - ngoài việc là một lựa chọn thiên về tấn công hơn Shaw và thuận chân trái bẩm sinh, không giống như Williams - là cầu thủ có phong cách rất phù hợp với Man United. Biểu đồ dưới đây cho thấy những điểm mạnh của Reguilon như khả năng tham gia tấn công, không chiến, xâm nhập vòng cấm...

Nhược điểm của Reguilon có lẽ là việc tham tấn công quá nhiều, có thể ảnh hưởng tới khả năng phòng ngự của đội nhà. Ngoài ra, cầu thủ người Tây Ban Nha không mạnh bằng Shaw ở những tình huống tắc bóng, tham gia phòng ngự. Nếu như Reguilon có mặt ở hành lang trái của Man United mùa tới, cầu thủ người Tây Ban Nha sẽ cải thiện đội hình, nhưng đòi hỏi sự bọc lót rất nhiều từ người đồng đội thi đấu ở vị trí trung vệ lệch trái.

Liverpool và ở một mức độ thấp hơn đôi chút là Man City hoạt động tốt với những hậu vệ cánh tiên tiến bởi vì họ sở hữu những tiền vệ phòng ngự cơ động để ngăn chặn luồng tấn công khi đội của họ mất quyền kiểm soát. Trong trường hợp hàng tiền vệ không theo kịp, một trung vệ mạnh mẽ có thể lao ra khỏi hàng phòng ngự để đối phó với những đợt phản công nhanh của đối phương trước khi chúng trở thành những tình huống nguy hiểm cho khung thành đội nhà.

Các tiền vệ phòng ngự của Man United hoặc không đủ cơ động (Matic) hoặc đủ mạnh (Fred) hoặc không có khả năng cần thiết khi cầm bóng (McTominay) để thực hiện công việc phạm lỗi chiến thuật giống như các đồng nghiệp bên phía Liverpool và Man City. Ngay cả Maguire và Victor Lindelof cũng không sở hữu khả năng đọc trận đấu tốt để thực hiện những pha băng ra quyết đoán.

Ở một vài vị trí khác, nếu như không chiêu mộ được Jadon Sancho, thì lựa chọn tốt nhất của họ ở cánh phải sẽ là Mason Greenwood, một cầu thủ được đánh giá là tương lai của sân Old Trafford. Tuy nhiên, đây có lẽ là lựa chọn bất đắc dĩ, bởi Greenwood sở trường là một tiền đạo cắm, việc đá lệch cánh sẽ không phát huy tối đa sở trường của cầu thủ này. Vì thế, HLV Solskjaer có lẽ vẫn nên cân nhắc tìm kiếm những cái tên sẵn có trên TTCN như Kingsley Coman (Bayern) hay Douglas Costa (Juventus).

Nếu như nếu những siêu câu lạc bộ của châu Âu được ví giống với những chiếc xe Công thức 1 có khả năng làm những việc bất chấp điều kiện vật lý, dễ bị chệch khỏi đường ray khi hơi nản lòng gặp rắc rối bởi mưa và gió, thì Man United chính là chiếc Ferrari - một cựu vĩ nhân cần sự ổn định, một nhà lãnh đạo có cổ tay thép và tầm nhìn dài hạn ở đỉnh cao.

Xem xét điểm mạnh hiện tại của Man United là tấn công chính xác và tốc độ, tầm nhìn của Solskjaer cần bao gồm những cầu thủ thuận chân trái, có thể đưa bóng sang bên trái sân, nơi Man United tập trung hầu hết các cuộc tấn công của họ, chỉ trong một lần chạm. Maguire thuận chân phải tránh chơi bóng từ vị trí trung vệ trái vì khi gặp khó khăn, anh có thể chuyền cho Matic thuận chân trái, người có thể nhanh chóng chuyền cho Shaw hoặc Rashford.

Điều này làm cho những thông tin về việc quan tâm đến trung vệ Dayot Upamecano của RB Leipzig trở nên thú vị. Cầu thủ trẻ người Pháp chắc chắn là một tài năng sẽ cải thiện đội hình của Man United, nhưng với việc thuận chân phải có nghĩa là cầu thủ này có thể sẽ đảm nhận vai trò trung vệ phải do Lindelof đảm nhiệm.

Một cầu thủ đủ tài năng sẽ có thể khắc phục bất kỳ điểm yếu nào nhưng theo quan điểm của người viết này, Man United hoặc cần một tiền vệ phòng ngự trẻ thuận chân trái để thay thế Matic hoặc đưa về một trung vệ thuận chân trái trẻ tuổi để Maguire có thể trở lại vị trí trung vệ phải sở trường của mình, nơi anh cũng có thể giúp đỡ Wan-Bissaka.

Có những cải tiến rõ ràng cần được thực hiện nếu Man United muốn cạnh tranh chức vô địch Champions League cũng như Ngoại hạng Anh. Nhưng đội hình của Solskjaer còn trẻ, dễ uốn và có cốt lõi để cùng đạt đỉnh cao. Chiến lược gia người Na Uy tin rằng ông cần 3 cầu thủ nữa là hoàn thiện bộ khung đội hình mà mình mong muốn, trong khi người đồng đội cũ, Gary Neville lại cho rằng Man United cần 5 gương mặt bổ sung để trở thành những người thách thức danh hiệu.

Vẫn cần phải xem liệu đội hình Man United này có thể trở thành một thế lực thách thức danh hiệu thuyết phục trong tương lai gần hay không, nhưng với HLV Solskjaer vẫn tại vị và dàn cầu thủ ông đang xây dựng, điều này là hoàn toàn có cơ sở. Với Maguire, Wan-Bissaka và Dean Henderson (hoặc David de Gea), Man United có được bộ khung chất lượng ở hàng thủ. Pogba và Fernandes là hai trong số những tiền vệ năng động, tham vọng nhất giải đấu. Mũi đinh ba trên mặt trận tấn công của Man United sẽ được cải thiện khi có thêm thời gian thi đấu (hoặc cải thiện nhân sự).

Mùa hè đầu tiên kể từ khi Sir Alex ra đi, Man United có một kế hoạch rõ ràng để phát triển đội bóng và những ý tưởng về việc cải thiện đội hình. Họ có thể chạy bộ với tốc độ vừa phải so với tốc độ chạy nước rút của Liverpool và Man City, nhưng đội bóng của Solskjaer vẫn đang cho thấy những nét tươi sáng, bận rộn với những sách lược của mình cho chiến dịch dài hơi hơn.