4 vướng mắc với condotel

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2019, phóng viên nêu câu hỏi với lãnh đạo Bộ Xây dựng về việc kinh doanh loại hình căn hộ du lịch (condotel). Có rất nhiều dự án condotel kinh doanh và chào bán mức lợi nhuận cam kết rất cao, trong đó có Cocobay. Tuy nhiên, vừa qua, dự án Cocobay phá vỡ cam kết về mức lợi nhuận với nhà đầu tư. Vậy, Bộ Xây dựng quản lý việc kinh doanh condotel như thế nào để bảo đảm quyền lợi cho khách hàng?

Trả lời câu hỏi của phóng viên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho hay, loại hình căn hộ du lịch được phát triển từ những năm 2015 và cao trào là những năm 2016, 2017. Đến năm 2018, 2019 thì gần như là giảm mạnh. Các dự án phát triển condotel năm 2019 giảm khoảng 8% so với cao điểm 2017, giao dịch căn hộ giảm một nửa do thị trường có sự điều tiết. Tổng số căn hộ condotel tích lũy ước chừng khoảng hơn 30.000 căn hộ. Đây là sự phát triển của thị trường hình thành căn hộ vừa để nghỉ dưỡng nhưng lại có đặc điểm là sở hữu của chủ thể trong tổng thể của một khách sạn. Đấy là sự phát triển của thị trường bất động sản.

Ông Hùng cho rằng, hiện nay, loại hình này có mấy vướng mắc: Một là hành lang pháp lý. Hiện nay chỉ có Luật Du lịch có quy định về cơ sở lưu trú du lịch, bao gồm biệt thự du lịch, căn hộ du lịch và nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê. Các pháp luật có liên quan như kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở, Luật Đất đai thì chưa có định danh của mặt hàng này, dẫn đến việc hành lang pháp lý chưa có.

Thứ hai là vấn đè kèm theo việc cấp giấy chứng nhận sở hữu loại hình này cũng chưa có.

Thứ ba là quy định về vận hành, quản lý condotel trong các luật bất động sản cũng chưa được rõ. Hiện mới có quy định về nhà ở, quy định về văn phòng…, còn loại hình condotel thì chưa có quy định.

Thứ tư là trên thị trường xuất hiện những cam kết của nhà đầu tư đầu tiên lẫn nhà đầu tư thứ cấp, trong đó liên quan đến vấn đề lợi nhuận, dẫn đến việc không đủ khả năng chi trả, mất cân đối trong thị trường.

Trước tình hình này, ngay từ năm 2017, Bộ Xây dựng cùng với các tỉnh, thành phố cũng đã có báo cáo, cảnh báo sự phát triển quá nóng của thị trường này trong khi một số cơ sở pháp lý chưa chắc chắn. Năm 2018, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi các tỉnh thành phố, đặc biệt các địa phương xuất hiện nhiều condotel, lưu ý trong việc thẩm định chủ trương đầu tư. Đặc biệt với condotel phải chú ý vấn đề chỉ tiêu dân số, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật để tránh việc biến thành nhà ở.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Chỉ thị số 11/CT-TTg vào tháng 4/2019 về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh, trong đó có condotel, giao 2 nhóm nhiệm vụ.

Nhóm thứ nhất là hoàn thiện cơ sở pháp lý, giao Bộ Xây dựng hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan đến condotel và các quy chế liên quan đến việc vận hành condotel và tiến tới sửa đổi hệ thống pháp luật.

Nhóm thứ hai là giao cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành quy chế quản lý kinh doanh loại hình này. Thứ ba là giao Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn cụ thể về chế độ sử dụng đất và cấp quyền sử dụng đất đối với condotel. Tất cả những văn bản này yêu cầu phải xong trong tháng 12/2019 để tạo hành lang pháp lý.

Về thị trường, việc cam kết lợi nhuận giữa chủ đầu tư và nhà đầu tư thứ cấp là quan hệ thị trường, quan hệ dân sự. Nhưng trước tình hình này, cơ quan nhà nước cũng có mấy đề xuất. Thứ nhất là phải minh bạch thông tin tình hình triển khai condotel, rồi nguy cơ trong các cam kết lợi nhuận của condotel để các nhà đầu tư thứ cấp hình dung được.

Thứ hai là thông qua các hiệp hội để có cảnh báo. Hiệp hội Bất động sản vừa rồi cũng có cảnh báo là đúng ra lợi nhuận của condotel chỉ nên ở trên mức lãi suất của doanh nghiệp.

Thứ ba là ngân hàng dự kiến sẽ kiểm soát chặt nguồn đầu tư tín dụng cho phát triển bất động sản, trong đó có condotel.

Thứ tư, Bộ Xây dựng có thể sẽ kiến nghị ban hành văn bản pháp luật, hướng dẫn mẫu hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà đầu tư thứ cấp của condotel, trong đó quy định quyền và trách nhiệm của người bán và người mua.