Đề xuất xây đập ngăn mặn vĩnh cửu trên sông Cẩm Lệ kết hợp mở rộng cầu Hòa Xuân

Theo Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) Hồ Minh Nam, để đảm bảo nguồn cấp nước thô an toàn và bền vững cho hệ thống cấp nước nhằm đáp ứng nhu cầu dùng nước của người dân theo quy hoạch cấp nước TP Đà Nẵng đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt, theo yêu cầu của Sở Xây dựng tại văn bản 5610/SXD-HTKT ngày 23/7/2019, Dawaco đã có Công văn 691/CTCN-KHĐT ngày 31/7/2019 báo cáo phương án đảm bảo nguồn cấp nước thô cho TP Đà Nẵng.

Mới đây, đầu tháng 11/2020, trong buổi làm việc với các tỉnh miền Trung về công tác ứng phó, khắc phục hậu quả bão lũ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã lưu ý công tác đảm bảo an ninh nguồn nước ngay trong mùa khô hạn đối với các đô thị, vùng dân cư lớn ở hạ lưu các sông miền Trung.

Trong đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đơn cử tình trạng nhiễm mặn đáng báo động tại khu vực Nhà máy nước Cầu Đỏ gây thiếu hụt trầm trọng nguồn nước ngọt sinh hoạt, sản xuất cho người dân Đà Nẵng thời gian qua. Do vậy, Thủ tướng yêu cầu phải thấy sự cần thiết của việc xây dựng đập ngăn mặn trong quy hoạch chung TP Đà Nẵng.

Phó Tổng Giám đốc Dawaco Hồ Minh Nam cho hay, theo Quy hoạch cấp nước TP Đà Nẵng đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, thì tổng nhu cầu cấp nước đô thị và nông thôn của TP Đà Nẵng đến năm 2020 là 462.000m3/ngày, đến năm 2030 là 832.000m3/ngày. Khi đó công suất của các nhà máy sản xuất nước được quy hoạch như sau:

Lãnh đạo Dawaco cũng cho biết, tại Quyết định 4256/QĐ-UBND ngày 03/8/2017 phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình mở rộng cầu Hòa Xuân và đường dẫn đầu cầu, UBND TP Đà Nẵng đã thống nhất xây dựng mở rộng cầu Hòa Xuân tại vị trí cách cửa thu nước Nhà máy nước Cầu Đỏ khoảng 4.500m về phía hạ lưu.

Để đảm bảo nguồn cấp nước thô ổn định cho Đà Nẵng, đồng thời tiết kiệm chi phí đầu tư chung cho Nhà nước, Dawaco đề xuất phương án xây dựng công trình ngăn mặn trên sông Cẩm Lệ kết hợp mở rộng cầu giao thông Hòa Xuân cách cửa thu nước Cầu Đỏ khoảng 4.500m (về phía hạ lưu Nhà máy nước Cầu Đỏ):

Các hạng mục đầu tư chính bao gồm xây dựng công trình ngăn mặn kết hợp cầu giao thông rộng 12,75 m với 7 nhịp, mối nhịp dài 42m (tổng chiều dài:7 x 42m = 294 m), tải trọng HL 93. Đồng thời làm âu thuyền bên bờ phải để đảm bảo giao thông đường thủy.

Ông Hồ Minh Nam cho hay, theo phương án này, lòng sông rộng khoảng 200m, cao độ đáy sông sâu nhất khoảng -7,0m; chiều cao cửa van điều tiết mức nước là 8,0m. Không phải đầu tư tuyến ống chuyển dẫn nước thô từ công trình ngăn mặn về NMN Cầu Đỏ. Chi phí đầu tư xây dựng dự kiến khoảng 410 tỷ đồng.

Ông Hồ Minh Nam nhấn mạnh: “Với phương án xây dựng công trình ngăn mặn kết hợp cầu giao thông thì ngoài chi phí đầu tư thấp, vận hành thuận lợi, tiết kiệm ngân sách nhà nước chúng ta còn còn có được một số lợi ích kinh tế - xã hội như vùng ngọt hóa sẽ rộng hơn.

Chất lượng nước cấp sau xử lý tốt hơn, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ cấp nước cũng như góp phần phát triển các dịch vụ khác như: du lịch, chế biến, sản xuất công nghiệp (ẩm thực, sản xuất rượu bia, chế biến thực phẩm, chế biến thủy hải sản, da giày, dệt may…).

Đồng thời chủ động phát triển nguồn cấp nước theo tốc độ phát triển đô thị trong từng giai đoạn cụ thể theo thực tế. Giảm khí phát thải nhà kính, bảo vệ môi trường do không phải vận hành các trạm bơm nước thô cấp nước cho các nhà máy. Ổn định nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp của huyện Hòa Vang nhất là các xã dọc theo sông Cầu Đỏ - Cẩm Lệ về hướng thượng lưu sông!”.

Trên cơ sở đánh giá về vị trí, phương án đầu tư, vận hành, tại Công văn số 877/CTCN-KHKT (ngày 11/11), lãnh đạo Dawaco đề nghị HĐND TP, UBND TP Đà Nẵng xem xét và có ý kiến thống nhất về phương án đảm bảo nguồn cấp nước thô cho TP Đà Nẵng bằng giải pháp xây dựng công trình ngăn mặn trên sông Cẩm Lệ kết hợp mở rộng cầu Hòa Xuân (Hạ lưu NMN Cầu Đỏ).

Đồng thời lãnh đạo Dawaco cũng đề nghị HĐND TP, UBND TP Đà Nẵng xem xét có ý kiến để bổ sung công trình ngăn mặn trên sông Cẩm Lệ tại ví trí cầu Hòa Xuân mở rộng vào Quy hoạch chung TP Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trước đó, tháng 9/2020, Dawaco đã phải xây dựng đập tạm chống xâm nhập mặn trên sông Cẩm Lệ và đã tỏ ra khá hiệu quả trong việc đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho TP Đà Nẵng trong mùa khô hạn vừa qua. Tuy nhiên, dù được đầu tư đến 15 tỉ đồng nhưng bước vào mùa mưa năm nay thì con đập tạm này đã phải tháo dỡ để thoát lũ. Nếu cứ duy trì theo cách làm này thì mỗi năm Đà Nẵng lại phải mất không dưới 15 tỉ đồng để đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho người dân TP.