Hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ về thỏa thuận mua bán giảm phát thải cho Tây Nguyên, Nam Trung Bộ

Phát biểu khai mạc hội thảo “Carbon rừng -Tiềm năng tạo nguồn tài chính mới cho bảo vệ và phát triển rừng” sáng ngày 3/10, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp Trần Quang Bảo cho biết, Việt Nam là thành viên của Công ước Khung Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (UNFCCC) và Thỏa thuận Paris. Việt Nam đã thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc giảm phát thải khí nhà kính, đặc biệt là tại COP26 năm 2021 với cam kết đưa phát thải ròng về “0” vào năm 2050.

Cam kết này mở ra những cơ hội mới cho ngành lâm nghiệp trong việc thiết lập và vận hành cơ chế tài chính nhằm huy động nguồn lực quốc tế và trong nước, thông qua việc phát triển thị trường và thúc đẩy trao đổi tín chỉ carbon rừng. Lâm nghiệp hiện là lĩnh vực duy nhất có khả năng phát thải ròng âm, nhờ vào quá trình bảo vệ và phát triển rừng của cả hệ thống chính trị và sự hỗ trợ của các đối tác quốc tế.

Tuy nhiên, thị trường carbon rừng ở Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu, gặp nhiều khó khăn và thách thức.

Theo Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Việt Nam hiện đang triển khai duy nhất một Chương trình chuyển nhượng kết quả giảm phát thải, tín chỉ carbon rừng thông qua Thỏa thuận chi trả giảm phát thải cho 6 tỉnh vùng Bắc Trung Bộ với Ngân hàng Thế giới. Kết quả là đã chuyển nhượng thành công 10,3 triệu tấn CO2 và tiếp nhận 51,5 triệu USD trong giai đoạn 2018-2019.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang hoàn thiện hồ sơ để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét đàm phán, ký kết Thỏa thuận mua bán giảm phát thải cho 11 tỉnh vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ với Tổ chức Tăng cường Tài chính Lâm nghiệp (Emergent).

Thị trường carbon rừng có tiềm năng mang lại nguồn thu lớn cho lâm nghiệp, giúp đầu tư vào bảo vệ rừng, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương; bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường. Tuy nhiên, các nguồn lực tài chính cho hoạt động lâm nghiệp hiện vẫn còn nhiều khó khăn và thiếu ổn định, chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu thực tế của ngành.

Tại hội thảo, ông Phạm Hồng Lượng – Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp cho biết, Cục đã xác định một số nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy phát triển thị trường và triển khai thương mại tín chỉ carbon rừng trong thời gian tới. Đó là rà soát, cập nhật đóng góp do quốc gia tự quyết định lĩnh vực lâm nghiệp; nghiên cứu tiềm năng và phân bổ hạn ngạch giảm phát thải và hấp thụ carbon từ rừng cho các địa phương.

Cùng đó, hoàn thiện thể chế chính sách về chuyển nhượng và quản lý tài chính nguồn thu từ tín chỉ carbon rừng. Xây dựng tiêu chuẩn carbon rừng Việt Nam, phương pháp luận tính toán kết quả giảm phát thải và hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định lượng giảm phát thải, tăng hấp thụ carbon của rừng; hướng dẫn xây dựng và triển khai thí điểm một số dự án tiềm năng.

Đồng thời, tuyên truyền, tăng cường năng lực cho các bên liên quan về carbon rừng; tiếp tục triển khai Thỏa thuận chi trả giảm phát thải với Ngân hàng Thế giới. Tham mưu đàm phán, ký kết và triển khai Thỏa thuận mua bán giảm phát thải vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ với Tổ chức Emergent; tăng cường hợp tác, huy động nguồn lực quốc tế và khối tư nhân.

Đối với các địa phương, Cục Lâm nghiệp chủ động huy động và lồng ghép các nguồn lực hợp pháp thực hiện các biện pháp giảm phát thải, tăng hấp thụ trong lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh. Kêu gọi sự tham gia tích cực và đóng góp ý kiến của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và chuyên gia nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường carbon rừng tại Việt Nam.

“Sự hợp tác và cam kết của tất cả các bên liên quan sẽ là yếu tố quyết định cho thành công của ngành lâm nghiệp trong bối cảnh mới”, ông Lượng nhấn mạnh.