Vì sao các nhà bán lẻ Nhật Bản tiếp tục mở rộng tại thị trường tại Việt Nam?

Theo một cuộc khảo sát gần đây của Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) , 60% doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam có kế hoạch mở rộng kinh doanh tại quốc gia Đông Nam Á đang phát triển này trong một đến hai năm tới.

Điều này diễn ra bất chấp sức mua hiện tại yếu và tình trạng vắng vẻ của nhiều trung tâm mua sắm. Vậy điều gì đang thúc đẩy các nhà bán lẻ Nhật Bản mở rộng hoạt động tại Việt Nam trái với xu hướng này?

Doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục mở rộng tại Việt Nam

Về mảng trung tâm mua sắm, tập đoàn Aeon đang đẩy nhanh việc mở thêm các trung tâm thương mại, siêu thị tại Việt Nam. Dự kiến đến năm 2025, Aeon sẽ tăng gấp ba số lượng trung tâm thương mại trên khắp Việt Nam. Để củng cố lợi thế so với các đối thủ trong và ngoài nước khác, Aeon cũng đang tìm kiếm thêm thị phần ở khu vực miền Trung với trung tâm thương mại đầu tiên tại Huế dự kiến khai trương vào năm 2024.

Về siêu thị và cửa hàng tiện lợi, công ty TNHH BRG Retail - một thành viên thuộc hệ sinh thái Tập đoàn BRG - đang phối hợp với Tập đoàn Sumitomo mở rộng chuỗi siêu thị mang thương hiệu FujiMart. Họ dự kiến ​​sẽ có khoảng 50 cửa hàng tại các thành phố lớn vào năm 2028. Takashimaya, Family Mart, MiniStop và 7-Eleven cũng đang mở rộng quy mô.

Trong khi đó, về giày dép và may mặc, hãng Uniqlo vừa thông báo sẽ bổ sung cửa hàng thứ 17 tại TP HCM vào mạng lưới bán lẻ của mình vào cuối năm nay. Việc khai trương thêm một cửa hàng bán lẻ tái khẳng định cam kết kinh doanh lâu dài của thương hiệu Nhật Bản này tại Việt Nam.

Trong khi đó, MUJI Việt Nam cũng cho biết họ sẽ mở thêm cửa hàng tại Hà Nội vào quý 2 năm 2023 ngoài 5 cửa hàng hiện có giữa thành phố này và TP HCM. Đáng chú ý, MUJI này đã thích nghi với thị trường bán lẻ Việt Nam với các cửa hàng có diện tích trung bình khoảng 2.000 m2, gần gấp đôi so với các cửa hàng tại Nhật Bản.

 

Nguyên nhân thúc đẩy các công ty Nhật mở rộng tại Việt Nam

Yếu tố đầu tiên cần phải kể đến là kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng nhanh. GDP của Việt Nam năm 2022 tăng 8,02% , mức tăng hàng năm cao nhất trong mười năm qua. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cũng tăng 19,8% , một con số khả quan trong bối cảnh áp lực lạm phát và bất ổn kinh tế toàn cầu. Đây là một xu hướng đầy hứa hẹn và là một phần lý do tại sao các thương hiệu Nhật Bản đang tiếp tục mở rộng - bằng cách chuẩn bị sớm, họ có thể có lợi thế của người đi đầu.

Nguyên nhân thứ 2 là hàng Nhật Bản được coi là chất lượng cao. Sự thành công của những tên tuổi lớn như Honda, Sony, Panasonic tại Việt Nam trong những năm 2000 đã để lại ấn tượng mạnh mẽ đối với người tiêu dùng Việt Nam. Chất lượng hàng hóa Nhật Bản được người tiêu dùng Việt Nam đánh giá là tiêu chuẩn cao, đáng tiền. Do đó, người Việt Nam thường ưu tiên hàng Nhật khi muốn những món đồ chất lượng tốt, bền lâu.

Điều này lý giải vì sao các hãng Nhật Bản vẫn có chỗ đứng dù có giá bán cao hơn nhiều đối thủ.

 

Lấy một ví dụ, AEON chỉ mất 12 năm có mặt tại thị trường Việt Nam để đứng thứ 5 trong top 10 công ty bán lẻ uy tín nhất năm 2022 . Điều này đặc biệt đáng chú ý, trong bối cảnh ảm đạm như hiện nay, nhiều trung tâm thương mại như Vincom, Mipec Tower hay Discovery, AEON Malls vẫn đang hoạt động tốt.

Hơn nữa, đại dịch đã khiến mọi người quan tâm hơn đến sức khỏe của họ và thúc đẩy họ tìm kiếm những thực phẩm lành mạnh hơn. Và theo Source of Asia , các hộ gia đình trung lưu của Việt Nam sẵn sàng trả thêm tiền cho điều đó. Vì vậy, điều này có lợi cho các chuỗi siêu thị Nhật Bản được biết đến với các sản phẩm chất lượng cao.

Nguyên nhân tiếp theo là các nhà bán lẻ Nhật Bản hoạt động trong một thị trường ngách độc đáo. Thay vì có một hồ sơ khách hàng đa dạng, các thương hiệu Nhật Bản có xu hướng tập trung vào tầng lớp trung lưu với các nhà bán lẻ Nhật Bản thường định giá cho một bộ phận lớn dân số.

Người ta ước tính rằng có tới 36 triệu người Việt Nam có thể chuyển sang tầng lớp tiêu dùng trong thập kỷ tới, khiến tầng lớp trung lưu trở thành thị trường tiêu dùng chủ chốt ở Việt Nam. Với thu nhập khả dụng ngày càng tăng và mong muốn có trải nghiệm mua sắm hấp dẫn hơn, tầng lớp người tiêu dùng đang chuyển dịch từ bán lẻ truyền thống với các quầy hàng nhỏ ven đường sang các chuỗi siêu thị và cửa hàng tiện lợi hiện đại hơn.

MUJI là một ví dụ rõ ràng cho luận điểm này. Nhận thấy còn khoảng trống trong phân khúc tầm trung trong hệ thống bán lẻ tại Việt Nam, MUJi đã tìm ra thị trường ngách với nhóm đối tượng tiềm ẩn: sinh viên và nhân viên văn phòng có tiềm lực tài chính và là fan cuồng của chủ nghĩa tối giản.

 

Hơn nữa, tầng lớp trung lưu không bị ảnh hưởng bởi sự biến động kinh tế. Người tiêu dùng trung lưu có xu hướng có thu nhập đủ cao để trang trải các nhu cầu thiết yếu hàng ngày của họ, vượt qua các cú sốc thu nhập và vẫn còn đủ để chi tiêu thêm.

Nguyên nhân cuối cùng là khả năng làm hài lòng khách hàng. Các thương hiệu Nhật Bản đã chiếm được cảm tình của người Việt Nam bằng cách thu thập thông tin chuyên sâu và sử dụng chúng để bán các sản phẩm “địa phương hóa” cho người tiêu dùng Việt Nam.

“Chúng tôi nghiên cứu và phát triển các sản phẩm hữu ích cho người Việt Nam dựa trên thói quen và nhu cầu hàng ngày của họ. Sắp tới, chúng tôi sẽ giới thiệu thêm nhiều sản phẩm mới dành riêng cho thị trường Việt Nam”, ông Tetsuya Nagaiwa - Tổng giám đốc MUJI Việt Nam - cho biết.

Mới đây, MUJI đã cho ra mắt dòng sản phẩm áo mưa dành riêng cho thị trường Việt Nam, được thiết kế để khách hàng dễ dàng sử dụng khi đi xe máy.

Trong khi đó, Phó tổng giám đốc Khối văn phòng Aeon Việt Nam, Tanaka Kosei cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển bán hàng đa kênh, giữ giá và gia tăng đưa hàng Việt vào siêu thị”.

 

Uniqlo cũng đang sử dụng chiến lược nội địa hóa để tăng doanh số bán hàng của mình. Sau khi gia nhập thị trường Việt Nam, Uniqlo đã tung ra dòng sản phẩm áo phông tùy chỉnh theo khu vực với các họa tiết lấy từ văn hóa truyền thống. Ngoài ra, Uniqlo còn thường xuyên triển khai các dự án hỗ trợ nông sản Việt, tạo không gian đưa đồ Việt đến tận tay người tiêu dùng tại các cửa hàng của hãng.

Nguyên nhân cuối cùng là việc nới lỏng quy định và các hiệp định thương mại tự do. Là thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam có kế hoạch dỡ bỏ hạn chế đầu tư nước ngoài trong một loạt lĩnh vực sớm nhất là vào năm 2024. Cụ thể, Việt Nam cam kết dỡ bỏ hạn chế “mở thêm điểm bán lẻ ” sau 5 năm kể từ khi hiệp định có hiệu lực.

CPTPP cũng sẽ đưa ra mức thuế thấp hơn hoặc bằng 0 và đơn giản hóa thủ tục nhập khẩu, tạo ra nhiều lợi thế hơn cho các sản phẩm và dịch vụ của Nhật Bản. Điều này sẽ tạo thêm dư địa cho các nhà bán lẻ Nhật Bản mở rộng tại thị trường Việt Nam trong dài hạn.

 

Các nhà bán lẻ Nhật Bản và lợi thế của người đi đầu

Thị trường bán lẻ Việt Nam đang có những tín hiệu phục hồi tích cực sau thời gian khó khăn do đại dịch COVID-19, tuy nhiên vẫn còn một số thách thức.

Tuy nhiên, các thương hiệu bán lẻ Nhật Bản đã không nản lòng trong kế hoạch mở rộng của họ. Điều này là do họ nhắm đến những khách hàng ít bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế, có khả năng đáp ứng nhu cầu và tạo dựng niềm tin lâu dài, đồng thời được hưởng một số lợi ích thông qua các hiệp định thương mại tự do.

Việc mở rộng hoặc thâm nhập thị trường Việt Nam hiện nay có thể mang lại cho các công ty bán lẻ Nhật Bản lợi thế của người đi đầu. Tuy nhiên, lợi thế này có thể không kéo dài quá lâu khi các công ty bán lẻ trong nước và nước ngoài khác điều chỉnh hoạt động của họ để theo bước chân của các công ty Nhật Bản này.