Đề xuất chỉ tăng tuổi nghỉ hưu với người giữ chức vụ quan trọng trong DN

Ngày 29/5/2019, VASEP đã gửi Công văn số 47/2019/CV-VASEP tới Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội góp ý dự thảo Bộ Luật Lao động sửa đổi. Trong 27 góp ý về các điều, khoản của Dự thảo Bộ luật này, VASEP nêu một số đề xuất về tăng tuổi nghỉ hưu.

Về hai phương án đối với người lao động hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu, theo VASEP: Người lao động làm công việc chân tay (như công nhân các nhà máy, nhân viên phục vụ nhà ăn,…) thường khó làm việc đến tận 60 tuổi. Theo phản ánh từ các DN thủy sản, ngay cả với quy định nghỉ hưu hiện nay (55 tuổi đối với nữ và 60 tuổi đối với nam), tại các DN thủy sản, trừ khối văn phòng của DN thì các công nhân, nhân viên trong DN (như nhân viên nhà ăn, nhân viên bảo vệ,…) đều không chờ được để đủ tuổi về hưu mà đa phần xin nghỉ việc trước tuổi nghỉ hưu để hưởng chế độ trợ cấp một lần vì không đủ sức khỏe tiếp tục làm việc.

Tuổi thọ người Việt Nam cao không đồng nghĩa là sức khoẻ đi làm cũng cao. Tuổi thọ của người dân có thể tăng thêm 5-10 năm nhưng chưa chắc đã đảm bảo duy trì sức khỏe để đi làm thêm 5-10 năm nữa. VASEP cho rằng, thời điểm tăng tuổi nghỉ hưu ở Việt Nam chỉ nên thực hiện khi Việt Nam đã kết thúc hoặc gần kết thúc thời kỳ dân số vàng, và Việt Nam trở thành nước Công nghiệp, các cơ quan nhà nước tinh giảm bộ máy đến mức hợp lý.

Tăng tuổi nghỉ hưu sẽ tiếp tục duy trì bộ máy cồng kềnh, kém hiệu quả, làm giảm cơ hội cho những người trẻ, đi ngược chính sách trẻ hóa độ tuổi lao động trong cơ cấu nhân lực trong khi hiện nay hàng năm đang có trên 200 nghìn sinh viên ra trường chưa có công ăn việc làm.

Cũng theo VASEP, tăng tuổi nghỉ hưu nhằm giảm áp lực cho BHXH là không phù hợp. Nếu để tăng quỹ BHXH nhằm tránh vỡ quỹ, có thể tăng thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ mức 20 năm hiện nay lên 25 năm đối với nữ và 30 năm đối với nam, căn cứ vào độ tuổi bắt đầu đi làm hiện thời là vào khoảng 20 - 25 tuổi, đồng thời Nhà nước cần kiểm tra chặt chẽ hoạt động của quỹ BHXH, nhất là các hoạt động đầu tư kinh doanh có mang lại lợi nhuận ngang với gửi ngân hàng hay không; nếu thấy không hiệu quả thì nên cho phép xã hội hóa hoạt động BHXH để tư nhân tham gia và để người lao động được tự chọn tổ chức BHXH mà họ tham gia.

Tuy nhiên, trong thực tế nhiều lao động nữ ở tuổi 55, nam ở độ tuổi 60 nhưng trí óc vẫn minh mẫn, nhất là những người giữ chức vụ quan trọng trong doanh nghiệp thường là những người đã có nhiều năm kinh nghiệm và có sự hiểu biết sâu sắc về hoạt động của doanh nghiệp và công việc của họ không phải là công việc chân tay nặng nhọc đòi hỏi quá nhiều sức khỏe. Vì vậy, VASEP đề xuất nên nâng độ tuổi nghỉ hưu của đối tượng này.

VASEP đề xuất, Bộ LĐ-TB&XH xem xét phương án chỉ nâng tuổi nghỉ hưu đối với những người giữ chức vụ quan trọng trong doanh nghiệp hoặc những người làm việc trí óc. Việc nâng tuổi nghỉ hưu đối với các công việc còn lại chỉ nên tiến hành khi Việt Nam đã kết thúc hoặc gần kết thúc thời kỳ dân số vàng và khu vực sản xuất nên có độ trễ 5-10 năm so với khu vực hành chính.

Tại buổi góp ý dự thảo Bộ Luật Lao động (sửa đổi) từ cộng đồng doanh nghiệp do VCCI tổ chức mới đây, nhiều ý kiến lại cho rằng chưa cần tăng tuổi nghỉ hưu. Ông Trương Văn Cẩm - Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết: Việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu đưa vào dự thảo lần này là chưa phù hợp. Bởi theo ông, chúng ta vẫn đang trong thời kỳ "dân số vàng", khả năng còn kéo dài đến năm 2035. Lao động làm việc trong đơn vị hành chính sự nghiệp đang dư thừa, nếu tăng tuổi nghỉ hưu sẽ duy trì bộ máy kém hiệu quả. Ngoài ra, chúng ta hiện có hơn 220.000 sinh viên tốt nghiệp không có việc làm.

Cũng theo ông Cẩm, đề nghị việc tăng tuổi nghỉ hưu chỉ nên thực hiện khi thời kỳ cơ cấu "dân số vàng" kết thúc, đồng thời thực hiện tăng ở khối hành chính sự nghiệp trước khu vực sản suất từ 5-10 năm.

Bà Đỗ Thị Thúy Hương, đại diện Hiệp hội DN Điện tử Việt Nam, cũng cho rằng với khối sản xuất, tăng tuổi nghỉ hưu chưa cần thay đổi mà nên để đến thời điểm thích hợp thì mới tính đến tăng tuổi nghỉ hưu, còn với khối hành chính sự nghiệp có thể có quy định riêng.