Điều hành hệ thống điện vừa đảm bảo đủ điện, vừa vận hành kinh tế nhất

Do đó để đảm bảo cung cấp điện cho năm 2025 với mức tăng trưởng điện tương đối lớn này, trong khi các tiến độ các nguồn điện mới vào còn chưa tương xứng nên việc cung cấp điện cho năm nay được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn. Phóng viên TTXVN đã phỏng vấn ông Vũ Xuân Khu, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) xung quanh những nội dung này.

Xin ông cho biết NSMO sẽ triển khai kế hoạch cung cấp điện trong năm 2025 như thế nào?

Nếu năm 2025 tăng trưởng GDP đạt trên 8% theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ thì tổng sản lượng điện dự kiến đáp ứng cho nền kinh tế sẽ tăng trưởng khoảng 12,2%. Điều đó có nghĩa sản lượng điện năm 2025 dự kiến đạt khoảng 347 tỷ kWh, tăng 37 tỷ kWh so với mức thực hiện năm 2024.

Để đảm bảo cung cấp điện cho năm 2025, Bộ Công Thương, đặc biệt là Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo NSMO chuẩn bị rất nhiều giải pháp ngay từ cuối năm 2024 để đảm bảo năm nay có thể đủ điện theo đúng sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng như Bộ Công Thương. Cụ thể, NSMO đã tập trung vào một số giải pháp quan trọng ngay từ cuối năm 2024, lập các kịch bản và các phương án vận hành; đồng thời Bộ Công Thương đã phê duyệt phương án vận hành hệ thống điện năm 2025 rất sớm.

Bên cạnh đó, ngay vào các tháng cuối năm 2024 cũng như các tháng mùa khô năm 2025 (tức là từ tháng 1 đến tháng 3), NSMO sẽ tập trung phối hợp với các đơn vị quản lý lưới điện, các Tổng công ty Điện lực để tăng cường sửa chữa, bảo dưỡng, khắc phục toàn bộ những khiếm khuyết về thiết bị, đảm bảo lưới điện sẵn sàng tốt nhất vào khoảng từ tháng Tư trở đi.

Song song với đó về nguồn điện cũng vậy, chúng tôi cũng bố trí, tạo điều kiện để các đơn vị phát điện, sửa chữa, bảo dưỡng trong các tháng nhu cầu phụ tải còn thấp, đó là các tháng cuối năm 2024 và đầu năm 2025, để từ tháng Tư trở đi, các nhà máy gần như sẵn sàng phát cao nhất nhằm đáp ứng nhu cầu cung cấp điện cho hệ thống.

Đồng thời để tăng được nguồn cung lớn nhất cho cả năm và đặc biệt là trong mùa khô năm nay, NSMO phải huy động các nhà máy thủy điện phối hợp với các địa phương huy động một cách tiết kiệm nguồn nước khi các tháng 1, 2 và 3 nhu cầu phụ tải còn thấp và lượng nước còn lại để phát điện tăng cường vào các tháng cao điểm mùa khô. Thông qua đó việc cung cấp điện sẽ được đảm bảo tốt hơn.

Giải pháp cuối cùng là NSMO phải xây dựng các phương án và quán triệt trong toàn thể Công ty tập trung toàn tâm, toàn lực đảm bảo cung cấp điện cho các tháng mùa khô cũng như cả năm 2025.

Ông có thể lường trước những khó khăn trong việc một số nhà máy chạy khí LNG có thể thiếu khí hoặc các nhà máy nhiệt điện chạy than, chạy dầu sửa chữa định kỳ hay bị sự cố sẽ ảnh hưởng đến việc cung cấp điện như thế nào trong năm nay?

Thực tế là các nhà máy điện; trong đó có cả các nhà máy chạy khí hóa lỏng (LNG) có khả năng vận hành chưa được ổn định hoặc dễ bị sự cố. Bởi bản thân những nhà máy chạy LNG này số giờ chạy không nhiều nên máy móc cũng chưa chắc vận hành ổn định.

Tuy nhiên mặc dù các nhà máy vận hành không ổn định, chúng tôi cũng đã có những phương án để xây dựng các nhà máy khác cùng khu vực đó nhằm sẵn sàng đáp ứng nhu cầu cung cấp điện. Khi mà giả sử cụm nhà máy này không vận hành được thì sẽ có các nhà máy khác thay thế.

Qua 2 đợt xả nước vụ Đông Xuân năm 2025 ở các tỉnh Trung du và Đồng bằng Bắc bộ vừa kết thúc thì việc tiết kiệm một lượng nước đáng kể sẽ có tác dụng như thế nào trong việc huy động các nhà máy thủy điện đảm bảo cung cấp điện trong mùa khô năm nay, thưa ông?

Có thể nói là rằng trước khi tiến hành xả nước năm nay có thể thấy các tháng từ tháng 10 cho đến tháng 12 năm 2024, thậm chí kéo dài đến tháng 1/2025 toàn bộ miền Bắc gần như không có mưa, đồng ruộng rất khô nên khi đổ ải sẽ rất tốn nước. Tuy nhiên trong suốt quá trình xả nước như vậy, với sự quyết tâm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương cùng với các cơ quan liên quan, quá trình xả nước đã rất linh hoạt, tận dụng được mọi thời điểm để lấy nước. Do đó, năm nay lượng nước đã tiết kiệm được tương đối lớn so với kế hoạch đề ra với khoảng 600 triệu mét khối nước.

Tôi cho rằng với lượng nước tiết kiệm được như vậy là rất hiệu quả, bởi vì cùng với lượng nước còn lại ở trong các hồ thủy điện sẽ đáp ứng nhu cầu phát điện vào các tháng cao điểm nắng nóng, tức là từ tháng 4 đến tháng 6 hoặc tháng 7. Đồng thời việc tiết kiệm nước như vậy còn giúp tăng thêm việc phát điện vào các tháng cao điểm mùa khô, thông qua đó khiến hệ thống điện Quốc gia vận hành đỡ khó khăn hơn. Đặc biệt hệ thống điện có tính kinh tế tăng lên, đỡ phải huy động các nguồn điện chạy bằng nhiên liệu dầu hoặc LNG vào các tháng cao điểm mùa khô có giá thành cao.

Theo tính toán của NSMO, trong năm nay nguồn phát điện nào sẽ được NSMO huy động nhiều để đảm bảo đáp ứng đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và đảm bảo tính kinh tế cho hệ thống điện Quốc gia, thưa ông?

Theo tôi trong điều hành hệ thống điện quan trọng nhất phải là đáp ứng đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước theo chỉ đạo của Bộ Công Thương, song song đó vận hành hệ thống điện phải kinh tế, trước kinh tế là phải an toàn, cung cấp đủ điện đồng nghĩa với an toàn, an toàn rồi thì hệ thống điện phải vận hành một cách kinh tế. Tức là chúng tôi sẽ phải huy động và điều động làm sao để cho các nguồn điện được vận hành một cách tối ưu. Hiện các nhà máy đang ở trạng thái sẵn sàng rất cao và luôn luôn tuân thủ tinh thần chỉ đạo chung của NSMO, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu huy động cho hệ thống điện Quốc gia.

Trong thời điểm hệ thống điện có nhu cầu thấp như hiện nay thì chúng tôi phải huy động những nguồn điện có mức giá vừa phải, tiết kiệm nước để lại phát nguồn thủy điện vào những thời điểm hệ thống điện có nhu cầu cao.

Khi hệ thống có nhu cầu cao như vậy mà chúng ta có nước để phát điện thì điều đó có nghĩa là hệ thống điện Quốc gia sẽ giảm chạy các nguồn điện đắt tiền, đó là các nguồn dầu và LNG.

Chúng tôi luôn hy vọng sẽ điều hành hệ thống điện vừa đảm bảo đủ điện, vừa vận hành kinh tế nhất.

Xin cảm ơn ông!