Khoa học công nghệ phục vụ ứng phó thiên tai tại Việt Nam

Diễn đàn được tổ chức với mục tiêu nhằm chia sẻ các kết quả nghiên cứu, đề xuất các giải pháp khoa học công nghệ trong công tác phòng chống giảm nhẹ thiên tai của Chính phủ.

Theo thống kê, Việt Nam là một trong 10 quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của thiên tai và biến đổi khí hậu.

Trong 20 năm qua, mỗi năm trung bình thiên tai làm trên 400 người chết và mất tích, thiệt hại vật chất khoảng 1-1,5% GDP và ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện sống cũng như các hoạt động kinh tế- xã hội, đồng thời tác động lớn đến sự phát triển bền vững của đất nước.

GS.TSKH Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch VAST phát biểu tại Diễn đàn.

Dự báo trong những năm tới thiệt hại do thiên tai gây ra cho Việt Nam sẽ chiếm khoảng 2,7% GDP và 39 triệu người Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng.

Diễn đàn “Khoa học công nghệ phục vụ ứng phó thiên tai tại Việt Nam” là cơ hội để các nhà khoa học chia sẻ kinh nghiệm, hiểu biết của mình và đưa ra các khuyến nghị đến đơn vị quản lý các cấp về những nhóm/giải pháp phù hợp, hiệu quả để ứng phói với thiên tai.

Phát biểu tại Diễn đàn GS.TSKH Nguyễn Đình Công, Phó Chủ tịch VAST cho biết : Ứng phó với thiên tai là một nhiệm vụ khó khăn, phức tạp và phải triển khai trên quy mô lớn, nên đòi hỏi phải có sự nghiên cứu toàn diện một cách khoa học các điều kiện khách quan của Việt Nam và học hỏi vận dụng kinh nghiệm của thế giới.

Nhằm ứng phó và giảm nhẹ những tác động của thiên tai gây ra, trongnhững năm vừa qua Chính phủ đã giao trách nhiệm cho VAST chủ trì, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quan trắc, đánh giá, xác định cấp độ rủi ro thiên tai, báo tin động đất, dự báo, cảnh báo sóng thần.

Nhiềuđơn vị của VAST như: Viện Vật lý địa cầu, Viện Địa Lý, Viện Địa chất, Viện Hải dương học, Viện Tài nguyên môi trường biển, Viện Công nghệ Vũ trụ… đã có nhiều kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực phòng chống thiên tai trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

 

Mô phỏng mây trong bão trên Biển Đông bằng mô hình WRF ( ảnh do Viện Vật lý địa cầu cung cấp).

Đây chính là cơ sở khoa học cho việc giảm thiểu các thiệt hại do thiên tai, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng và từng bước xây dựng một xã hội an toàn hơn trước thiên tai”.

Tại Diễn đàn đã có 7 báo cáo với các nghiên cứu khoa học đã được công bố, từ các nghiên cứu cơ bản về thực trạng, nguyên nhân xuất hiện thiên tai dựa trên số liệu của hệ thống quan trắc địa chất, địa vật lý, địa lý…

Ngoài việc được Chính phủ giao nhiệm vụ trong các lĩnh vực báo tin động đất, dự báo, cảnh báo sóng thần, VAST còn sở hữu hệ thống dữ liệu thiên tai thể hiện trên phân bố không gian, thời gian… các loại hình thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lờ bờ sông, bờ biển…

 

Tại Diễn đàn, đại diện VAST cũngcông bố các nghiên cứu liên quan đến việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trên thế giới như: Công nghệ thông tin, công nghệ vũ trụ… trong công tác dự báo, cảnh báo các loại hình thiên tai.

Các nghiên cứu này đã được thực hiện thông qua các mô hình số dự báo lũ, hạn, mặn, cảnh báo bão, trượt lở, lũ quét… (do Viện Cơ học, Viện Địa lý, Viện Địa chất thực hiện), hệ thống giám sát cảnh báo thiên tai từ vệ tinh, hệ thống giám sát thiên tai bằng các máy đo tại chỗ được xử lý qua hệ thống IoT, Big data ( Viện Toán học, Viện Vật lý, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Công nghệ Vũ trụ) để người dùng dễ dàng cập nhật với mục tiêu phòng tránh…