Mùa nước nổi và ước mơ ngôi trường mới ở 'miền biên'

Những lớp học chật chội

Trên con đường ngoằn ngoèo dẫn vào Trường Tiểu học Thường Thới Tiền 1 (xã Thường Phước), bóng những đứa trẻ lom khom bước đi giữa làn sương mỏng. Chúng tôi gặp em Lê Nhật Tiến (học sinh lớp 5), quần áo còn ướt sũng sau cơn mưa sáng.

“Nhà em cách trường gần 5 cây số, ngày nào cũng phải đi bộ cùng các bạn. Hôm nào mưa lớn, tụi em đi từ rất sớm, nhiều khi đến lớp áo quần ướt hết”, Tiến hồn nhiên kể, rồi nhoẻn cười khi nói về mong ước có ngôi trường mới để không phải đi xa nữa.

Các phòng học của trường xuống cấp, xuất hiện nhiều vết nứt.

Những câu chuyện như của Tiến không hiếm ở vùng biên. Đường đến trường nhiều khi phải băng qua những đoạn ngập sâu, trơn trượt. Đặc biệt, mùa nước nổi, việc đến lớp không chỉ là chuyện học tập, mà nó trở thành một hành trình nhỏ đầy thử thách.

Trong dãy phòng học đã cũ, thầy Nguyễn Văn Thinh - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thường Thới Tiền 1 trăn trở: “Trường hiện chỉ có 19 phòng cho 24 lớp, không có phòng chức năng, khu bán trú hay nhà ăn. Chúng tôi rất mong sớm được đầu tư trường mới để có nhà ăn, phòng nghỉ trưa, đặc biệt khu vui chơi cho học sinh. Khi ấy, việc dạy học sẽ khoa học hơn, giúp các em phát triển toàn diện”.

Một tiết học của thầy và trò Trường Tiểu học Thường Thới Tiền 1.

Cơ sở vật chất thiếu thốn khiến mọi hoạt động học tập, vui chơi của học sinh đều bị bó hẹp. Cô Nguyễn Thị Ngọc Thu - Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết, trong 13 màn hình tivi hiện có thì nhiều màn hình do giáo viên tự bỏ tiền túi mua. Các điểm trường phụ còn thiếu đến 10 màn hình tivi, ảnh hưởng trực tiếp đến việc dạy học theo chương trình mới.

“Trong căn phòng nhỏ chật hẹp, chúng tôi phải dùng chung cho phòng thiết bị, y tế, đoàn - đội. Đặc biệt, chỉ có một nhà vệ sinh cũ kỹ, xuống cấp nên không thể đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cấp thiết của hơn 700 học sinh hiện có”, cô Thu cười hiền nhưng ánh mắt đầy lo lắng.

Phóng viên ghi nhận, nhiều bàn ghế, tủ, bảng lớp đều xuống cấp, tường xuất hiện vết nứt. Sân trường quá chật, các em chỉ có một khoảng nhỏ để vui chơi, thậm chí giờ thể dục phải “hạ giọng”, sợ ảnh hưởng lớp bên cạnh.

Ước mơ trò nhỏ

Mùa nước nổi càng khiến công việc của giáo viên thêm gian nan. Cô giáo trẻ Hồ Thị Trâm Anh, người đầu tiên của trường đạt danh hiệu “Viên phấn vàng” nhớ lại: “Nhiều hôm phải bì bõm lội nước để đến trường, có khi ở lại trường qua đêm vì đường về nhà quá nguy hiểm. Nhưng thấy học trò vẫn đều đặn đến lớp, mình không cho phép bản thân nản chí”.

Nếu có khu bán trú, ký túc xá, bếp ăn, cô trò sẽ bớt vất vả hơn. “Học sinh sẽ yên tâm ở lại, không bỏ học giữa chừng. Giáo viên cũng có động lực gắn bó lâu dài”, cô Thu chia sẻ thêm.

Do khuôn viên sân chơi chật hẹp, giờ ra chơi các em học sinh nơi biên giới tranh thủ đọc sách.

Cô Đinh Thị Kim Tuyến, người 13 năm gắn bó với vùng biên, xúc động khi nghe tin sắp có trường mới: “Đó là mong mỏi bao năm. Ngôi trường khang trang, đủ phòng học, sân chơi sẽ mở ra cánh cửa mới cho học sinh tiếp cận tri thức, nuôi dưỡng ước mơ”.

Không chỉ thầy cô, học trò nơi đây cũng ấp ủ những hoài bão. Em Lê Nhật Tiến ước mơ sau này trở thành bác sĩ để chăm sóc sức khỏe cho bà con trong vùng, vì ở đây đi bệnh viện rất xa. Nếu có ngôi trường mới, Tiến tin tưởng bản thân sẽ học tập thật tốt để thực hiện ước mơ đó.

Còn em Nguyễn Thanh Hưng (học sinh lớp 5), nói với ánh mắt sáng lên: “Em ước mơ trở thành giáo viên, quay về dạy các em nhỏ trong xã vùng biên quê mình. Nếu có trường mới, ba mẹ cũng đỡ lo, em có nhiều thời gian học bài, tham gia sinh hoạt chung. Đặc biệt, trường mới có sân chơi, em sẽ được đá bóng thoải mái cùng các bạn”.

Những ước mơ nhỏ bé nhưng đầy chân thật ấy như tiếp thêm sức mạnh cho thầy cô kiên trì đứng lớp mỗi ngày. “Ngôi trường mới sẽ không chỉ là nơi học tập, mà còn là mái nhà thứ hai, giúp các em lớn lên an toàn, khỏe mạnh, vững vàng bước vào tương lai”, thầy Thinh tin tưởng.

Cô giáo trẻ Hồ Thị Trâm Anh, người đầu tiên của trường đạt danh hiệu “Viên phấn vàng” đang chia sẻ về nghề với phóng viên.

Giữa mùa nước nổi, khi con đường đến trường vẫn dài và lầy lội, những nụ cười rạng rỡ của học trò và sự kiên trì của thầy cô là minh chứng cho khát vọng học tập không bao giờ tắt. Và một ngôi trường mới khang trang, đầy đủ trang thiết bị sẽ là món quà xứng đáng cho tất cả những nỗ lực bền bỉ ấy.

Nỗ lực từ chính quyền và ngành giáo dục

UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, thực hiện chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo về xây dựng hệ thống trường phổ thông nội trú, bán trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền, tỉnh sẽ đầu tư xây dựng và nâng cấp 42 trường học.

Theo kế hoạch, ngành chức năng tỉnh Đồng Tháp sẽ đầu tư đồng bộ cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên nhằm đảm bảo học sinh vùng biên có điều kiện học tập ngang bằng với các khu vực khác, góp phần tạo sự công bằng trong giáo dục. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 2.097 tỷ đồng, triển khai trong giai đoạn 2026 - 2030.

Các trường được xây dựng tại các xã, phường biên giới như Thường Phước, Tân Hộ Cơ, Tân Hồng, Tân Thành, Hồng Ngự và Thường Lạc. Sau khi hoàn thành, 100% trường học khu vực biên giới Đồng Tháp sẽ đạt chuẩn cơ sở vật chất mức tối thiểu và mức độ 1, đồng thời đạt chuẩn quốc gia.

Giáo viên giải lao tại căn phòng nhỏ dùng chung cho phòng thiết bị, y tế, đoàn - đội.

Đại diện ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Đồng Tháp cho biết, sau khi hoàn thành việc đầu tư 42 trường học, ngành sẽ tiếp tục chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, nâng cao năng lực giảng dạy theo chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng các mô hình giáo dục hiện đại như STEM và STEAM.

Hiện toàn tỉnh có 6 xã, phường biên giới đất liền với 75 trường học các cấp và 82 điểm lẻ, chưa có trường nội trú; việc tổ chức bán trú mới chủ yếu thực hiện ở bậc mầm non và tiểu học. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh đã đầu tư hơn 498 tỷ đồng để xây dựng 177 phòng học, 319 phòng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ. Các phòng học bộ môn, phòng chức năng, khu phục vụ sinh hoạt, hành chính và các hạng mục phụ trợ khác cho 25 trường ở các cấp học.

Ông Nguyễn Hoàng Nhung - Phó Chủ tịch UBND xã Thường Phước thông tin, địa phương cũng vừa có văn bản đề xuất điều chỉnh quy mô đầu tư Trường Tiểu học & Trung học cơ sở Thường Thới Tiền với 48 lớp, khoảng 1.960 học sinh, sẵn sàng triển khai ngay khi có vốn.

Những con số đầu tư không chỉ là hạ tầng giáo dục, mà còn là lời hứa với thầy trò vùng biên rằng tương lai sẽ khác. Khi những ngôi trường mới mọc lên, những chuyến đò chở học trò giữa mùa nước nổi sẽ bớt gian nan, tiếng trống trường vang xa hơn, khẳng định sự quan tâm của Nhà nước với vùng biên giới, nuôi dưỡng ước mơ con chữ và giữ vững an ninh biên cương.