Ổn định lãi suất - Cơ hội khơi thông dòng vốn

Thu hút tiền gửi dân cư vào ngân hàng

Trong vòng 1 tuần trở lại đây, có rất nhiều ngân hàng đã giảm lãi suất tiền gửi 0,3 - 1%/năm. Nhìn chung mặt bằng lãi suất huy động đã giảm 1 - 2%/năm so với cao điểm cuối năm ngoái, hiện dao động trong khoảng 8,7 - 9%/năm. Một số ít ngân hàng niêm yết trên 9%/năm.

Dù lãi suất huy động có đôi chút giảm nhiệt nhưng trong bối cảnh nhiều kênh đầu tư chưa có dấu hiệu hồi phục và các dự báo cho thấy kinh tế năm nay vẫn còn khó khăn, nên nhiều người dân vẫn quyết định gửi tiền vào ngân hàng.

Theo số liệu gần đây nhất từNgân hàng Nhà nước, tổng tiền gửi của khách hàng tổ chức và dân cư tại các tổ chức tín dụng đạt hơn 11,5 triệu tỷ đồng. Có những thời điểm lượng tiền gửi của dân cư tăng gần bằng so với tổ chức kinh tế.

Dấu hiệu giảm nhiệt lãi suất cho vay

Lãi suất đầu vào giảm, lượng tiền gửi dồi dào đã tạo điều kiện để các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất đầu ra, tức lãi suất cho vay. Đến nay, cả 4 ngân hàng quốc doanh đều có chương trình vay ưu đãi, giảm lãi suất.

Nhiều doanh nghiệp có nhu cầu vốn để thanh toán hàng nhập khẩu, làm hàng xuất khẩu được áp dụng mức lãi suất ưu đãi chỉ từ 7,5%/năm. Dù vậy bài toán duy trì lãi suất thấp năm nay sẽ rất gian nan.

Đến nay, cả 4 ngân hàng quốc doanh đều có chương trình vay ưu đãi, giảm lãi suất. Ảnh minh họa.

Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Lộc Thành cho biết, tiền vay ngân hàng chiếm hơn một nửa số vốn để duy trì hoạt động. Do đó mọi mức tăng giảm lãi suất đều tác động rất lớn đến túi tiền của doanh nghiệp.

Từ năm ngoái đến nay, ngoài lãi suất giá các loại nguyên liệu, máy móc đều tăng khiến chi phí đầu vào của doanh nghiệp sản xuất đã tăng ít nhất 20%. Trong khi đó giá bán ra thị trường gần như không tăng hoặc chỉ tăng vài % để giữ khách hàng.

"Nếu được hưởng ưu đãi lãi suất khoảng 7,5 - 8% là ổn nhất cho doanh nghiệp, còn trên 9% là vô cùng khó khăn. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường sẽ phải chấp nhận giảm lợi nhuận để bù vào chi phí đấy", bà Nguyễn Thị Bích Thủy - Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Lộc Thành nói.

Với nguồn tiền gửi dồi dào và room tín dụng đầu năm rộng rãi, Ngân hàng TMCP Quân đội đang áp dụng gói ưu đãi lãi suất ngắn hạn cho doanh nghiệp sản xuất từ 7 - 8%/năm và một gói hỗ trợ hơn 8.000 tỷ đồng cho vay mở rộng kinh doanh.

Còn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vừa dành thêm 100.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi sản xuất kinh doanh. Dù vậy việc nhiều doanh nghiệp đang khan hiếm đơn hàng do nhu cầu thế giới sụt giảm về lâu dài có thể ảnh hưởng đến khả năng trả nợ cũng khiến các ngân hàng phải tăng dự phòng nợ xấu. Điều này cũng thu hẹp dư địa giảm lãi suất từ nay đến cuối năm.

Những điều kiện thuận lợi để giảm lãi suất ngay từ đầu năm là tín hiệu tích cực. Song đây mới chỉ là trước mắt, do áp lực tăng lãi suất thế giới vẫn đang tiếp diễn, kéo chi phí huy động vốn nói chung của năm nay cao hơn năm ngoái.

Tỷ giá ổn định hỗ trợ giảm lãi suất

Lãi suất và tỷ giá có mối liên hệ mật thiết và tỷ giá có tác động lớn đến các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Từ cuối năm ngoái đến nay, tỷ giá giữa VND và USD tương đối ổn định. Ngân hàng Nhà nước đã mua vào được một lượng ngoại tệ lớn lên tới 3,5 tỷ USD. Sự ổn định của tỷ giá, không chỉ giúp cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu có thể định lượng được các rủi ro, mà còn hỗ trợ tích cực cho mặt bằng lãi suất VND bớt căng thẳng thời gian gần đây.

Việc điều hành tỷ giá linh hoạt sẽ tiếp tục là giải pháp tối ưu để hỗ trợ lãi suất trong nước trong cả năm nay.

Từ cuối năm ngoái đến nay, tỷ giá giữa VND và USD tương đối ổn định. Ảnh minh họa.

Công ty Benny Electronic Việt Nam là một doanh nghiệp chuyên nhập khẩu, lắp ráp các thiết bị điện dân dụng, nên tỷ giá luôn gắn chặt với hoạt động kinh doanh của công ty. Với doanh số lên tới cả chục triệu USD, nên tỷ giá chỉ thay đổi 1%, lập tức lợi nhuận của công ty sẽ bị ảnh hưởng vài ba tỷ đồng. Nhưng tỷ giá ổn định, sự phập phồng lo lắng của doanh nghiệp cũng dịu đi.

Tiến sỹ Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách Tài chính Tiền tệ Quốc gia nhận định: "FED sẽ giảm lộ trình tăng lãi suất, nếu có tăng cũng chỉ ở mức độ nhẹ nhàng, có thể hết quý II năm nay. Điều này khiến cho các đồng nội tệ, trong đó có VND sẽ tăng giá trở lại so với USD. Vì vậy, tỷ giá từ tháng 11/2022 đến nay đã ổn định hơn".

Tỷ giá ổn định, tâm lý găm giữ ngoại tệ cũng giảm, lượng USD dồi dào nên giao dịch ngoại tệ tại nhiều ngân hàng thông suốt hơn. Đây chính là điều kiện chính yếu để Ngân hàng Nhà nước đã mua được lượng ngoại tệ lớn lên tới 3,5 tỷ USD trong thời gian qua. Nhưng điều quan trọng hơn là tỷ giá ổn định cũng sẽ giúp cho mặt bằng lãi suất VND bớt căng thẳng và có phần lắng xuống.

Với lượng ngoại tệ hơn 3,5 tỷ USD mà Ngân hàng Nhà nước đã mua ròng, có nghĩa là nguồn lực dự trữ ngoại hối quốc gia nhanh chóng được bổ sung đáng kể sau chuỗi ngày phải bán ra nhằm bình ổn thị trường tỷ giá. Cơ hội để ổn định và giảm mặt bằng lãi suất cũng sẽ hiện hữu hơn.