Phát hiện tình trạng trốn đóng BHXH

Tăng cường giám sát doanh nghiệp thực hiện pháp luật BHXH

Phó Tổng Giám đốc BHXH Đào Việt Ánh cho biết, trong 5 năm qua (từ 2014-2018), Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, BHXH Việt Nam và các cơ quan khác như: Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ tổ chức các đoàn giám sát liên ngành giám sát việc thực hiện pháp luật về BHXH đối với 69 doanh nghiệp trên địa bàn 24 tỉnh, thành phố.

Tại các cuộc giám sát, đoàn đề nghị doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật, khắc phục các vi phạm; giải đáp, hướng dẫn cho doanh nghiệp những vấn đề liên quan đến thực hiện pháp luật. Đặc biệt là nội dung ký đúng loại hợp đồng lao động (HĐLĐ) đảm bảo việc đóng BHXH bắt buộc cho người lao động (NLĐ) làm việc theo HĐLĐ từ đủ 3 tháng trở lên; trả thêm 30% tiền lương cho NLĐ ký hợp đồng mùa vụ hoặc HĐLĐ có thời hạn dưới 3 tháng.

Năm 2016, đoàn tiến hành giám sát tại 9 doanh nghiệp trên địa bàn 3 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Hồ Chí Minh, Bình Dương); một số doanh nghiệp đã đóng số tiền nợ BHXH ngay trước thời điểm đoàn giám sát vào làm việc như: Công ty TNHH Schindler Việt Nam đã nộp số tiền nợ BHXH là 7,1 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Trần Đức nộp một phần số tiền nợ BHXH là 3,5 tỷ đồng.

Qua đó cho thấy, các doanh nghiệp tuân thủ việc tuyển dụng, giao kết HĐLĐ với NLĐ; lập, quản lý hồ sơ, sổ sách theo dõi, thực hiện việc đóng và giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người lao động kịp thời, đúng quy định…

Tuy nhiên, còn một số vi phạm chủ yếu đã phát hiện qua giám sát như: Có 6/9 doanh nghiệp thường xuyên chậm đóng BHXH theo quy định (trong khoảng từ 1-3 tháng) với tổng số tiền chậm đóng và nợ BHXH của 9 doanh nghiệp là gần 15 tỷ đồng; việc giao kết HĐLĐ với NLĐ chưa đúng với quy định của pháp luật (ví dụ: doanh nghiệp giao kết HĐLĐ thời vụ liên tiếp để làm công việc liên tục có thời gian trên 3 tháng); các doanh nghiệp nợ (chậm) đóng BHXH làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động…

"Thông qua hoạt động giám sát liên ngành đã giúp các cơ quan chức năng phát hiện những vấn đề bất cập, chưa hợp lý của chính sách BHXH, đánh giá rõ ràng tình hình vi phạm pháp luật BHXH của các doanh nghiệp, trong đó nổi bật là tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH", ông Ánh nhấn mạnh.

Bảo vệ quyền lợi cho người tham gia BHXH

Ông Ánh cho biết thêm, kết thúc giám sát, đoàn giám sát liên ngành đã kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành chức năng, các cơ quan lập pháp và tư pháp có liên quan xem xét, có các giải pháp hữu hiệu nhằm hạn chế tình trạng trốn đóng và nợ, chậm đóng BHXH của người sử dụng lao động, xử lý theo quy định của pháp luật và trả lời bằng văn bản về kết quả xử lý những hành vi vi phạm pháp luật BHXH trong thực hiện các chế độ, chính sách BHXH liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ trong các doanh nghiệp, bảo vệ tốt hơn quyền được tham gia và hưởng BHXH của NLĐ.

Đồng thời, thường xuyên trao đổi kịp thời, thông báo, cảnh báo và cung cấp thông tin cho các cơ quan chức năng ở địa phương phối hợp để giải quyết, xử lý tình hình vi phạm của các doanh nghiệp trong thực hiện các chính sách về BHXH.

Bên cạnh đó, từ năm 2013-2016, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại BHXH 9 tỉnh thành phố, gồm: Bình Phước, Gia Lai, Tây Ninh, Cần Thơ, Điện Biên, Sơn La, Quảng Bình, Bắc Kạn, Lào Cai.

Qua thực hiện phối hợp kiểm tra đã phát hiện 3.494 lao động chưa tham gia đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT; 2.553 lao động đóng BHXH, BH thất nghiệp, BHYT không đúng mức quy định; yêu cầu truy thu số tiền là 716 triệu đồng do đơn vị sử dụng lao động chưa tham gia BHXH, BHYT cho NLĐ.

Ngoài ra, đã phát hiện và yêu cầu thu hồi về quỹ BHXH số tiền 577 triệu đồng do thanh toán chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe chưa đúng quy định và yêu cầu thu hồi về quỹ BHYT số tiền 7,3 tỷ triệu đồng do chi khám, chữa bệnh BHYT không đúng quy định.