Ưu đãi Việt kiều hồi hương nhập xe: Kẽ hở dễ lợi dụng

Điều 3, Thông tư 118/2009/TT-BTC quy định, người Việt Nam định cư ở nước ngoài (Việt kiều) khi hồi hương được phép nhập khẩu 1 xe ô tô cá nhân đang sử dụng. Tuy nhiên, sau khi việc nhập khẩu ô tô mới dưới 9 chỗ ngồi theo đường chính ngạch đã được siết lại nhằm hạn chế nhập khẩu hàng hóa xa xỉ, con đường nhập khẩu xe theo diện là tài sản di chuyển của các Việt kiều hồi hương đang được giới kinh doanh tận dụng triệt để.

Mới đây, đại diện Cục Hải quan Đồng Nai đã kiến nghị, cần quy định rõ ràng khái niệm “ô tô đã qua sử dụng” để tránh việc lợi dụng chính sách ưu đãi nhập khẩu những xe có giá trị cao và còn rất mới. “Qua kiểm tra các hồ sơ mà Việt kiều đề nghị cấp giấy phép nhập khẩu ô tô, hầu hết các xe đều mới được mua để đem về nước (thời gian sở hữu xe, sử dụng xe tại nước ngoài rất ngắn). Vì vậy, ô tô của Việt kiều hồi hương cũng nên tuân thủ quy định hiện hành là có thời gian sử dụng trên 6 tháng và đã hoạt động không dưới 10.000 km ở nước ngoài, như đối với các loại xe đã qua sử dụng được phép nhập khẩu hiện nay”, Cục Hải quan Đồng Nai đề xuất.

Lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng cũng cho rằng, đang có sự lợi dụng chính sách ưu đãi đối với xe ô tô thuộc diện tài sản của Việt kiều hồi hương trong việc miễn một số loại thuế, như thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng. Điều này tạo ra chênh lệch lớn về giá bán so với các xe cùng loại phải đóng đầy đủ mọi khoản thuế.

Trong quá trình làm thủ tục cấp phép cho ô tô của Việt kiều hồi hương tại Hải Phòng đã phát sinh một số trường hợp, như hồ sơ có hộ chiếu Việt Nam, có đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tại cửa khẩu vào thời điểm  trước khi đối tượng làm thủ tục hộ khẩu tại Việt Nam, đồng thời có dấu kiểm chứng xuất cảnh vào khoảng thời gian ngắn sau đó.

Đại diện Cục Hải quan Thừa Thiên Huế cũng cho hay, những chứng từ trong bộ hồ sơ, như giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy đăng ký lưu hành xe, hộ chiếu đều do mỗi tiểu bang của Mỹ cấp với những mẫu khác nhau. Vì vậy, hải quan địa phương gặp nhiều khó khăn khi xác định tính xác thực của các chứng từ này.

Ngoài ra, theo hướng dẫn của khoản 2.c, Điều 101, Thông tư 194/2010/TT-BTC, riêng xe ô tô, mô tô đang sử dụng của gia đình, cá nhân mang vào Việt Nam khi được phép định cư tại Việt Nam chỉ được miễn thuế nhập khẩu mỗi loại một chiếc cho mỗi hộ gia đình.

Theo cơ quan hải quan, việc chỉ yêu cầu sổ hộ khẩu do cơ quan công an tại Việt Nam cấp, mà không yêu cầu quyết định của Bộ Công an cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài về định cư tại Việt Nam, như quy định tại Thông tư 27/2001/TTLT/BTM-TCHQ, cũng tạo ra kẽ hở có thể bị lợi dụng để nhập khẩu ô tô theo chế độ tài sản di chuyển nhiều lần để trốn thuế.

Vào giữa năm nay, Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh cũng đã đề xuất Tổng cục Hải quan kiến nghị Bộ Tài chính xem xét, áp dụng thuế nhập khẩu đối với các trường hợp ô tô là tài sản của Việt kiều hồi hương, nhằm hạn chế nhập thương mại các loại ô tô chở người loại dưới 9 chỗ ngồi vào Việt Nam theo diện này đang có dấu hiệu gia tăng, sau khi các biện pháp hạn chế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc dưới 9 chỗ ngồi được siết chặt tại Thông tư 20/2011/TT-BCT.

Thảo Anh (Theo Báo Đầu tư)