Xử xe Hổ vồ: Cục đăng kiểm nhờ...nhà sản xuất?

Nói như vậy nghĩa là những xe Hổ vồ vẫn lưu hành lâu nay đều không đúng quy chuẩn mà vẫn công khai được lưu hành. Vậy ai cho phép lưu hành trong khi Cục đăng kiểm chính là đơn vị cấp Tem và giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với một phương tiện vận tải khi lưu hành giao thông?

 

Điều đáng nói, Cục đăng kiểm là nơi ra quy định về kết cấu, kích thước, giới hạn thùng hàng xe tự đổ, xe xi téc, xe tải và chiều dài toàn bộ xe để được phép lưu hành theo đó sẽ là quy chuẩn để các doanh nghiệp nhập xe nhập về và hải quan cho thông quan.

 

 

Nhưng xe Hổ vồ đang lưu hành ko đúng quy chuẩn nghĩa là hải quan đã cho thông quan sai với quy định, doanh nghiệp nhập cũng sai, Đăng kiểm cũng sai vì theo quy định phương tiện vận tải phải đăng kiểm định kỳ theo quý? Điều này liệu có mâu thuẫn với chính quy định mà đơn vị Đăng kiểm đã đề ra và phải xử lý thế nào, ai chịu trách nhiệm?

 

Chúng tôi đã có trao đổi với ông Nguyễn Tô An - Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Chất lượng xe cơ giới (VAQ), Cục Đăng kiểm VN).

 

 

 

Nguyễn Tô An:  - Hiện tại cơ quan đăng kiểm mới có văn bản số 2865/ĐKVN-VAQ khuyến cáo và đề nghị các tổ chức, cá nhân khi sản xuất lắp ráp, nhập khẩu và mua xe cơ giới cần quan tâm tới thiết kế của xe vì các xe sai thiết kế sẽ không được cấp phép nhập khẩu.

 

Đối với xe Hổ vồ, từ thực tế hiện nay gần như 100% xe đang lưu hành đều có chung vi phạm là cơi nới thùng hàng vượt quá kích thước để phục vụ mục đích chở quá tải. 

 

Nghĩa là thủ tục nhập khẩu, thông quan và đăng kiểm đều tuân thủ đúng quy trình, pháp luật tuy nhiên do ý chí chủ quan của người dùng nên có chuyện khi lưu hành đều mắc sai phạm chung. Việc này nằm ngoài kiểm soát của đăng kiểm.

 

Căn nguyên xuất phát từ quy định hiện hành không có quy định chi tiết về kích thước, giới hạn thùng xe, điều này mặc nhiên được hiểu đó là trách nhiệm của doanh nghiệp và nhà sản xuất. 

 

Theo thông lệ quốc tế, việc sản xuất, thiết kế thùng xe cho phù hợp, đúng kỹ thuật đảm bảo an toàn là trách nhiệm của nhà sản xuất. Cơ quan quản lý không quy định cụ thể thông số, giới hạn cho thùng xe. Do đó, mới có tình trạng xe nhập khẩu về đúng, nhưng khi sử dụng lại sai.

 

Để chuẩn bị kỹ lưỡng, Cục Đăng kiểm VN đang xây dựng dự thảo sửa đổi Thông tư 32/2012/TT-BGTVT “quy định về kích thước giới hạn thùng chở hàng của ôtô, rơ moóc và sơmi rơ moóc tham gia giao thông đường bộ”, trong đó đề ra lộ trình chuyển thùng xe có kích thước lớn (được nhập, lắp ráp trước ngày 1/10/2012) về bằng với kích thước xe sản xuất, lắp ráp sau ngày 1/10/2012.

 

Bộ Giao thông Vận tải cũng đã có quy định về kích thước thùng xe, áp dụng đối với các xe đăng kiểm sau ngày 1/1/2013. Đối vối những xe thùng quá kích cỡ đăng kiểm trước thời điểm đó đang xây dựng lộ trình để cắt, dự kiến ban hành trong tháng 8/2014.

 

PV:- Không có quy định cụ thể quy định kích thước thùng hàng, vậy Cục đăng kiểm dựa trên cơ sở, thông số kỹ thuật nào để cấp Tem và giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật đối với một phương tiện vận tải khi lưu hành giao thông, thưa ông?

 

Nguyễn Tô An: - Tất nhiên Cục Đăng kiểm vẫn đựa trên những quy định hiện hành trước đây được quy định tại Thông tư 30,31, các văn bản quy định về quy chuẩn và tiêu chuẩn với ô tô nhưng chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể về quy định kích thước thùng hàng.

 

Quy định của chúng ta đang để mở cho nhà sản xuất nghiên cứu, tự thiết kế cho phù hợp. Nhưng, thực tế đã có những doanh nghiệp, nhà sản xuất cố tình nhập khẩu, sản xuất lắp ráp những sản phẩm có kết cấu bất hợp lý để phục vụ cho mục đích chở quá tải.

 

Ở đây phải hiểu, phương tiện không có lỗi mà chở quá tải hay không là do ý chí chủ quan của người sử dụng. Khi ý chí chủ quan là cố ý sẽ có những sản phẩm được sản xuất phục vụ mục đích này.

 

Đứng về phương tiện từ trước tới giờ chúng ta mới chỉ đặt ra yêu cầu phải đảm bảo những thông số kỹ thuật an toàn chứ chưa để ý tới thiết kế thùng hàng hay phân bố tải trọng trục bất hợp lý.

 

Cy có thể hiểu việc phân bố tải trọng trục này giống câu chuyện cái cân của bàn bán hàng rong. Vẫn cùng khối lượng nhưng nếu chủ ý là bán hàng sai thì sẽ đặt hàng lệch về phía trước mặt cân, cân đúng đặt ở giữa còn cân thiếu đặt lệch phía sau.

 

Do đó, giải pháp của cơ quan quản lý là công nhận toàn bộ khối lượng của nhà sản xuất nhưng khi cấp phép lưu hành giao thông chỉ cho phép tải trọng gần sát với nhà sản xuất công bố. Tôi lấy ví dụ, xe có tải trọng 40 tấn, thùng hàng được cấp phép chuyên chở chỉ được khoảng 27-28 tấn.

 

Điều này lý giải vì sao thời gian qua có câu chuyện vì sao xe tải 40 tấn chỉ được chở 20 tấn, hay xe trở đúng tải trọng mà vẫn bị phạt bởi quá tải trọng trục sau. Vấn đề ở đây là do sự sai sót ngay từ khâu sản xuất hoặc cải tạo sai.

 

PV:- Theo ông nói có thể hiểu là xe được thông quan, nhập khẩu sai và cơ quan đăng kiểm cũng sai?

 

Nguyễn Tô An:  - Từ trước tới nay không có quy định cụ thể về phân bố tải trọng trục, do đó cơ quan đăng kiểm chỉ đăng kiểm cấp phép dựa trên những thông số kỹ thuật nhà sản xuất công bố.

 

Vấn đề thiết kế đã trở thành luật bất thành văn, nhà sản xuất phải thiết kế tải trọng trục cho hợp lý, nhà quản lý không can thiệt. Đó là kiến thức sơ đẳng nhà sản xuất đã được học trong nhà trường.

 

 

PV: - Nghĩa là xe Hổ vồ nhập khẩu không sai vậy tại sao lại đề xuất tạm dừng nhập khẩu, thưa ông?

 

Nguyễn Tô An:  - Những xe lưu hành hiện nay họ vẫn đạt những yêu cầu, kích thước thùng hàng, thông số kỹ thuật theo quy định như trước đây nên họ vẫn được nhập khẩu về.

 

Đề xuất tạm dừng nhập khẩu vì cơ quan quản lý lường trước được tình trạng cố tình thiết kế, phân bố tải trọng trục sai, thể tích thùng hàng sai nên mới phải ra quy định như vậy. Chúng ta chưa thể từ chối nhập khẩu, chỉ khi nào Thông tư này được ban hành những phương tiện này đương nhiên không được nhập khẩu nữa.

 

Khi quy định ban hành sẽ không còn tình trạng Đăng kiểm phải chạy theo để xử lý nữa.

 

 

PV: - Cục đăng kiểm là nơi ra quy định về kết cấu, kích thước, giới hạn thùng hàng xe tự đổ, xe xi téc, xe tải và chiều dài toàn bộ xe để được phép lưu hành theo đó sẽ là quy chuẩn để các doanh nghiệp nhập xe nhập về và hải quan cho thông quan.

 

Nguyễn Tô An: - Trước tiên phải nói trách nhiệm này thuộc về Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm.

 

Đăng kiểm là cơ quan chuyên ngành quản lý về kỹ thuật, chất lượng phương tiện giao thông, Hải quan chỉ có trách nhiệm giải quyết thủ tục xuất nhập khẩu sau khi đã được Đăng kiểm.

 

Một phương tiện nhập về vi phạm quy định hiện hành đó là lỗi của Đăng kiểm. Nhưng ở đây tôi muốn nói là xe nhập về đúng nhưng khi lưu hành sai. Do đó, cơ quan quản lý mới đưa ra những quy định về thùng hàng đối với xe tự đổ, xe xi-téc.

 

Đây là quy định cá biệt dành riêng cho Việt Nam mà trên thế giới chưa nước nào áp dụng. Điều này bắt nguồn từ ý thức tham gia giao thông ở Việt Nam chưa cao.

 

Hơn nữa, khi đi đăng kiểm theo định kỳ, các chủ xe, doanh nghiệp thường sử dụng nhiều chiêu lách luật như thuê thùng xe, cắt bớt thùng nên không thể đổ lỗi cho đăng kiểm sai.

 

Khi  phương tiện giao thông lưu thông trên đường thì không còn thuộc chức năng của đăng kiểm nữa mà thuộc trách nhiệm của cơ quan khác. Nếu các lực lượng chức năng khác làm chặt chẽ, đúng quy định thì sẽ không có hiện tượng xe quá tải xảy ra.

 

PV:- Nói vậy nghĩa là dù cấm nhập khẩu, vẫn không thể hạn chế được xe chở quá tải trọng, thưa ông?

 

Nguyễn Tô An:  - Rõ ràng đây là vấn đề không đơn giản. Chắc chắn không thể có người rải hết cả nước đi kiểm soát quá tải trọng. Ở đây quan trọng vẫn là ý thức của người tham gia giao thông và sự phối hợp vào cuộc của các cơ quan chức năng.