Diễn biến thị trường bất động sản năm 2020 như thế nào?

Trong báo cáo hoạt động chất vấn chuyên đề gửi tới Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội, Bộ Xây dựng cho biết, thị trường bất động sản (BĐS) tăng trưởng mạnh từ 2014 - 2018, đến năm 2019 và đầu năm 2020 có xu hướng giảm.

Thiếu nhà ở hợp túi tiền

Đáng chú ý, trong những tháng cuối năm 2019, lượng giao dịch BĐS giảm hơn 70% và nguồn cung dự án mới giảm hơn 40% so với cùng kỳ năm 2018.

Bộ Xây dựng cho rằng, nguyên nhân cơ bản của sự suy giảm nàylà do ảnh hưởng của tốc độ phát triển kinh tế vĩ mô, ách tắc trong việc cấp phép mới dự án, tín dụng BĐS bị siết chặt và sự suy giảm của các ngành dịch vụ - du lịch do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.

Theo số liệu của Bộ Xây dựng, tính đến hết quý I/2020, giá BĐS tại một số thành phố lớn có biến động, nhưng mức độ không lớn. Cụ thể, tại Hà Nội, giá căn hộ chung cư tăng khoảng 1,02% so với cùng kỳ năm 2019; nhà ở riêng lẻ, giá tăng khoảng 3,82%.

Tại Tp.HCM, giá căn hộ chung cư tăng khoảng 3,5% so với cùng kỳ năm 2019, giá nhà ở riêng lẻ tăng khoảng 8,36%.

Về nguồn cung nhà ở, Bộ Xây dựng cho biết, cơ cấu hàng hóa BĐS chưa phù hợp với nhu cầu thị trường. Hiện, thị trường đang dư thừa nhà ở cao cấp, diện tích lớn, giá bán cao, nhưng lại thiếu sản phẩm nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá thấp phù hợp với nhu cầu của đại bộ phận dân cư đô thị.

“Nhu cầu nhà ở của người dân thuộc phân khúc trung, cao cấp (giá từ 25 triệu đồng/m2 trở lên) chiếm khoảng từ 20 - 30% và tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn. Nhu cầu phân khúc nhà ở bình dân, giá thấp (dưới 25 triệu đồng/m2) cần đến 70 - 80% thị trường nhưng nguồn cung hiện nay lại đang thiếu”, báo cáo của Bộ nêu.

Về thị trường BĐS nghỉ dưỡng, Bộ Xây dựng nhìn nhận, thời gian qua, nguồn cung loại hình BĐS mới (condotel, officetel) tương đối lớn và đa dạng; trong khi hệ thống pháp luật liên quan đến các loại hình BĐS này chưa đầy đủ, các điều kiện của hợp đồng không chặt chẽ, rõ ràng, minh bạch dẫn đến tiềm ẩn rủi ro cho cả nhà đầu tư và người mua.

Bộ Xây dựng cho rằng, giá BĐS, nhất là giá nhà ở chưa ổn định, không phản ánh đúng giá trị thực của BĐS, cũng như không phù hợp với khả năng chi trả của số đông người dân. Giới đầu cơ BĐS vẫn hoạt động công khai, lợi dụng các yếu tố xã hội như chuẩn bị quy hoạch đô thị, chuẩn bị xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị... để đẩy giá lên cao thu lợi bất chính làm bất ổn thị trường.

Hơn nữa, hệ thống thông tin về thị trường BĐS hiện nay chưa hoàn toàn đầy đủ và đồng bộ để đáp ứng nhu cầu công tác quản lý nhà nước từ trung ương tới địa phương về lĩnh vực BĐS.

Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực đầu tư kinh doanh BĐS, quản lý sử dụng đất đai, giao dịch BĐS chưa được thường xuyên, liên tục. Việc kiểm soát thị trường BĐS của các cơ quan nhà nước chưa hiệu quả, nhất là tại các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương. Nhiều địa phương khi phát hiện vi phạm vẫn chưa kiên quyết xử lý, còn thiếu quyết liệt trong việc thu hồi các dự án chậm tiến độ, các dự án vi phạm quy định của pháp luật…

Thị trường BĐS năm 2020 thiếu nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ

Tăng cường giám sát địa phương

Về thị trường BĐS năm 2020, Bộ Xây dựng dự báo, thị trường sẽ gặp nhiều khó khăn và tiếp tục suy giảm so với những năm trước đây, cả về lượng giao dịch lẫn nguồn cung sản phẩm.

Để xây dựng thị trường BĐS ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả, Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ và Quốc hội cần tăng cường kiểm tra, giám sát các địa phương trọng điểm trong việc triển khai các dự án phát triển nhà ở, dự án khu đô thị, dự án BĐS du lịch nghỉ dưỡng có quy mô lớn, sử dụng nhiều diện tích đất, để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các vi phạm quy định của pháp luật.

Đối với các địa phương, cần tiếp tục kiểm tra, rà soát các dự án BĐS chậm triển khai, để đất hoang hóa, chủ đầu tư yếu kém không còn khả năng triển khai dự án để quyết định việc cho giãn tiến độ, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với nhu cầu thị trường hoặc thu hồi dự án.

Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ việc cho phép đầu tư mới các dự án BĐS, đặc biệt là các dự án BĐS cao cấp, các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, biệt thự, căn hộ cao cấp nhằm đảm bảo cân đối cung - cầu, tránh để tình trạng dư thừa tồn kho, gây bất ổn cho thị trường BĐS, bảo đảm tuân thủ pháp luật, hiệu quả đầu tư, ngăn chặn các hành vi trục lợi, tham nhũng, làm thất thoát tài sản nhà nước, nhất là trong sử dụng đất đai.

Bộ Xây dựng cũng kiến nghị cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động đầu tư, kinh doanh BĐS. Tiến hành thanh tra, kiểm tra và công bố công khai các dự án BĐS đang thế chấp ngân hàng; không thực hiện bảo lãnh; chưa nộp tiền sử dụng đất; chậm tiến độ; chưa nghiệm thu chất lượng công trình, chưa nghiệm thu phòng cháy chữa cháy đã đưa vào sử dụng; các chủ đầu tư chậm trễ trong việc làm thủ tục cấp giấy sổ đỏ cho người dân.