Cán bộ không nên rồng rắn đi lễ hội

 

 

Lễ hội của nước ta cơ bản phát huy được phong tục, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Những lễ hội dân gian, do nhân dân tổ chức, phục vụ lợi ích văn hóa tinh thần của nhân dân đều được nhân dân tổ chức tốt, lành mạnh, có ý nghĩa thiết thực, cần giữ gìn, phát huy. Với những lễ hội dân gian ấy, tôi nghĩ cơ quan nhà nước cũng không nên đứng ra thay nhân dân để quản lý, tổ chức, vì nó làm lễ hội mang tính chất hành chính, tốn kém. Hãy để nhân dân tự tổ chức theo đúng truyền thống sẽ có ý nghĩa hơn.

 

Tuy nhiên, thời gian qua có một số lễ hội trở nên khá phản cảm, đó là việc thương mại hóa lễ hội diễn ra ở nhiều nơi: Các dịch vụ “chặt chém” khách, đổi tiền lẻ, đốt vàng mã quá nhiều, kèm theo mê tín dị đoan. Hay nạn rải tiền lẻ ở một số đền, chùa cũng không hay. “Tâm xuất Phật biết”, rải tiền như thế không đúng truyền thống tâm linh, gây phản cảm. Với truyền thống tâm linh, tâm phải trong sáng, không vụ lợi. Không phải cứ mâm cao cỗ đầy, nhiều vàng mã mới là có tâm. Xu hướng này cần điều chỉnh, quản lý, tuyên truyền tốt hơn. Vai trò ở đây thuộc các ban quản lý di tích, các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương như Sở VH-TT&DL, thanh tra chuyên ngành. Trước hết là UBND các địa phương, ban quản lý di tích, lễ hội.

 

Đất nước ta có trên 7.000 lễ hội, trung bình mỗi ngày 20 lễ hội, nếu không quản lý tốt sẽ rất lãng phí tiền bạc của nhà nước, của nhân dân và xã hội. Nhưng lãng phí lớn hơn chính là không đem lại hiệu quả giáo dục truyền thống văn hóa của lễ hội một cách đúng đắn.

 

Nếu như các địa phương coi lễ hội là nơi để “chặt chém” du khách, để thu ngân sách của người đi lễ thì cũng không đúng. Việc biến lễ hội vốn là thuần phong mỹ tục của nhân dân thành cơ hội hưởng lợi, kiếm chác của một số người cần bị lên án, chấn chỉnh. Các cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương và cơ quan chuyên ngành phải có trách nhiệm.

 

 

Gần đây thấy nổi lên một số lễ hội mà thiên về nghi lễ đâm, chém, giết động vật, vật nuôi, như lễ hội chém lợn (Bắc Ninh), lễ đâm trâu (vùng Tây Nguyên), hay lễ hội chọi trâu… Điều này tuy là truyền thống, nhưng nếu cổ súy sẽ làm cho nhân dân, du khách nước ngoài có cảm giác ghê sợ, không tốt.

 

Lễ hội chọi trâu vốn rất hay, rất ý nghĩa nhưng sau đó người ta giết cả trâu thắng, trâu thua thì không nên. Con thua, con thắng cũng cần được đối xử có tình hơn. Chúng ta cần có thái độ đúng đắn với động vật. Vì sao trâu làm trò vui chơi cho người, nhưng đấu xong, đều bị xả thịt; sao chúng ta không thay đổi việc đó bằng nâng niu, trân trọng trâu, chữa bệnh, phục sức cho nó để mùa sau thi đấu mà lại giết đi?

 

Thua xả thịt mà thắng cũng xả thịt và còn bán đắt hơn - như một món lộc, tức là có yếu tố thương mại hóa, chưa kể có thể còn có cá độ nữa. Phải thay đổi về giáo dục, nhận thức để người dân thấy những việc đó không nhân văn, để thay đổi. Chúng ta tôn trọng những giá trị truyền thống nhưng giá trị ấy có thể chỉ có ý nghĩa ở một giai đoạn lịch sử nào đó.

 

Khi chúng ta hội nhập với thế giới, nhiều du khách bạn bè quốc tế đến với ta thì phải có sự điều chỉnh. Đem con vật ra làm trò vui cho mình rồi giết nó thảm hại là không nên. Lễ hội phải phù hợp với thời đại, phải mang giá trị nhân bản, nhân văn, khơi dậy lòng tốt, tình yêu thương.