"Vướng" tín dụng đen, công nhân kiến nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ

Chị Trần Thị Toan, cán bộ Công đoàn cơ sở công ty TNHH New Apparel Far Eastern Việt Nam, tỉnh Bình Phước chia sẻ: Là cán bộ công đoàn, chị đã bị đối tượng cho vay nặng lãi đe dọa, bôi nhọ danh dự do công nhân công ty vướng vào tín dụng đen. Thực tế sau dịch COVID-19, rất nhiều công nhân đang gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại rất khó tiếp cận với các khoản vay cá nhân từ ngân hàng nên buộc phải tìm đến tín dụng đen. Tín dụng đen đang hoành hành gây hậu quả rất nghiêm trọng ở các tỉnh, thành phố.

Do đó, thay mặt công nhân lao động công ty, chị Loan đề nghị Chính phủ có chương trình, chính sách hỗ trợ tín dụng cho công nhân lao động, để công nhân không phải đi vay nặng lãi hoặc hỗ trợ vốn cho Quỹ CEP. Quỹ CEP là một mô hình của Công đoàn hỗ trợ tín dụng hiệu quả, thuận tiện cho công nhân nhưng nguồn lực hạn chế nên không đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của công nhân.

Trả lời vấn đề này, Thượng tướng Lương Tam Quang - Thứ trưởng Công an cho biết: Các đối tượng rất tinh vi, lợi dụng và tạo vỏ bọc là các doanh nghiệp có chức năng cho vay tài chính.

Các đối tượng cho vay không thế chấp, huy động vốn, góp vốn, góp tài sản kinh doanh, các đối tượng hoạt động tín dụng đen thường xuyên có thủ đoạn dụ dỗ, lôi kéo công nhân vay tiền trực tiếp, qua App, qua mạng xã hội hoặc núp bóng doanh nghiệp với lãi suất cao bất thường. Có lãi suất lên tới 90-100%/tháng, có lãi suất lên tới 700-1000%/tháng. Trong quá trình đó, tín dụng đen sử dụng nhiều thủ đoạn như đe doạ, khủng bố tinh thần, chiếm đoạt tài sản tiền lương trả qua ATM…

Trong 3 năm qua, Bộ Công an đã đấu tranh phát hiện xử lý 2.740 vụ việc với gần 5.000 đối tượng, đã khởi tố gần 2.000 vụ với gần 4.000 bị can, trong đó có hơn 1.000 vụ cho vay nặng lãi với nhiều bị hại là công nhân. Do đó, tình hình liên quan tín dụng đen về cơ bản không gây bức xúc ở trong công nhân và xã hội.

Ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho rằng, thời gian qua đã dẹp bỏ được nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động tín dụng đen dưới nhiều hình thức, đã giảm nhiều câu chuyện đau lòng. Tuy vậy, tín dụng đen hiện vẫn đang diễn ra tại một số địa phương. Tín dụng đen là vấn đề xã hội rất quan tâm, Đảng, Nhà nước và Chính phủ rất quan tâm đến dẹp bỏ tín dụng đen trong đời sống xã hội.

Trao đổi về nội dung này, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Đình Khang cho biết, hiện nay nhiều ngân hàng thương mại chưa chú trọng vào các khu công nghiệp, chưa có các phòng giao dịch tại các khu công nghiệp. Do vậy, công nhân chưa tiếp cận được nguồn vốn vay.

Tổ chức Công đoàn có phối hợp với một số công ty tài chính tiêu dùng để phối hợp với công đoàn chính sách phát triển mạng lưới bán lẻ ở các khu công nghiệp. Tuy nhiên, các công ty tiêu dùng có lãi suất cao.

Theo ông Đào Minh Tú, NHNN có trách nhiệm khi người dân tiếp cận tín dụng đen mà không tiếp cận được nguồn vốn chính thức. Trong thời gian gần đây, NHNN đã cùng Bộ Công an nghiên cứu vì sao tín dụng đen vẫn có đất để tồn tại. Điều này xuất phát từ hai phía, trước hết là vẫn còn nhu cầu vay vốn của người lao động, nhất là vùng sâu, xa, vùng khó khăn, từ đó dẫn đến khi có cầu ắt có cung, tín dụng đen có đất để hoành hành", ông Tú nói.

NHNN phải làm rõ hai vấn đề: Một là nhu cầu vay chính đáng của người dân, khi họ có nhu cầu vay tín dụng ở những món nhỏ, lẻ cho sinh hoạt hàng ngày thì cần có nguồn tín dụng chính thức đáp ứng. Hai là nhu cầu vay tín dụng nhưng không chính đáng để phục vụ nhu cầu bất chính là hoạt động lô đề, cá độ hay những tệ nạn xã hội, phần đó rõ ràng các cơ quan chức năng phải trấn áp, dẹp bỏ kể cả cầu và cung.

Để người dân được tiếp cận nguồn tín dụng chính thức, ngoài giải pháp đã và đang triển khai thực hiện, NHNN đang hoàn thiện thêm hành lang pháp lý, tạo điều kiện cho các ngân hàng mạnh dạn cho vay với chủ trương là cho vay, phát triển thị trường nhỏ lẻ. Ngoài ra, sử dụng biện pháp công nghệ tạo điều kiện thuận lợi cho người vay tiếp cận nguồn vốn; tăng cường cho ngân hàng chủ động tiếp cận nhu cầu vay của người dân.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng về tăng cường tín dụng tài chính vi mô, tạo điều kiện cho người yếu thế tiếp cận tín dụng tài chính ngân hàng. Nhất là, các hệ thống ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng có quy mô lớn, tổ chức tín dụng hợp tác đang hoạt động tại 57 tỉnh, thành phố và các công ty tài chính cũng như 420 chương trình, dự án vi mô tại các tỉnh, thành phố đang hoạt động tích cực. NHNN sẽ đẩy mạnh tín dụng toàn diện này để tăng cường khả năng tiếp cận của người dân nói cung, công nhân và nông dân nói riêng.

"Ngay tại đây, chúng tôi đã chỉ đạo 2 công ty thuộc 2 ngân hàng thương mại lớn: FE CREDIT là công ty tài chính thuộc ngân hàng VPBank và Công ty thuộc HD Bank cam kết mỗi ngân hàng có gói 10.000 tỷ với lãi suất bằng 50% lãi suất thị trường hiện nay để công nhân có nhu cầu chính đáng được vay", Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết.

Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu chính sách tín dụng, cho vay phù hợp để phòng, ngừa tín dụng đen. Bộ Công an phải nắm chắc tình hình, xử lý nhanh, kịp thời những đối tượng vi phạm và ngăn chặn kịp thời những hậu quả xấu tác động tới nền kinh tế và công nhân lao động.