Chặn đứng những hiểm họa khôn lường từ không gian mạng

Phát hiện trang mạng rao bán dữ liệu của 41 triệu người dùng Việt Nam

Lãnh đạo Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao cho biết, việc ứng dụng và phát triển CNTT, viễn thông, Internet mở ra nhiều cơ hội trong việc nâng cao trình độ công nghệ, năng lực sản xuất và cạnh tranh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Thời gian qua, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã khởi tố 23 vụ án hình sự với 196 bị can. Đồng thời, Cục bắt giữ và bàn giao cho cảnh sát các nước 555 đối tượng; phối hợp xử phạt hành chính và trục xuất 254 đối tượng.

Tình trạng lộ, mất bí mật nhà nước, lộ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng tiếp tục được phát hiện tại nhiều cơ quan, doanh nghiệp. Nhiều hệ thống thông tin bộc lộ nhiều lỗ hổng trong cơ chế bảo mật, không được đầu tư đúng mức, dẫn đến tình trạng lộ lọt bí mật nhà nước, mất thông tin, dữ liệu tiếp tục lan rộng, đáng báo động. Đặc biệt, ngày 24/3/2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phát hiện tài khoản “vow” (thuộc trang mạng raidforums.com) rao bán gói dữ liệu chứa thông tin khoảng 41 triệu người dùng Việt Nam.

Tài khoản “vow” (thuộc trang mạng raidforums.com) rao bán gói dữ liệu chứa thông tin khoảng 41 triệu người dùng Việt Nam.

Cụ thể, gói này gồm 250.000 dòng dữ liệu chứa các thông tin cá nhân của người dùng như họ tên, Facebook ID, ngày sinh, quê quán, nơi làm việc, trường học, sở thích cá nhân... Tuy nhiên, file này không có các dữ liệu nhạy cảm như mật khẩu tài khoản, số điện thoại, email hay thông tin về tài chính. Thông tin chủ yếu là dữ liệu công khai (không có mật khẩu) trên tài khoản. Khi người dùng đăng ký tham gia Facebook, ai cũng có thể tìm và xem thông tin nên không phải bị rò rỉ từ Facebook. Dữ liệu này thường được thu thập và sử dụng cho mục đích quảng cáo.

Raidforums từng nhiều lần chia sẻ các tài liệu nhạy cảm của nhiều công ty, dịch vụ trực tuyến như thông tin của 2 triệu khách hàng từ một ngân hàng Việt Nam, 160 triệu tài khoản Zing ID, 31.000 giao dịch thẻ ngân hàng và hơn 5 triệu email được cho là của khách hàng Thế Giới Di Động...

Hoạt động của tội phạm công nghệ cao gia tăng

Việt Nam đã và đang phải đối phó với những nguy cơ, hiểm họa khôn lường từ không gian mạng, trực tiếp đe dọa đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng cả về số vụ, tính chất, mức độ nghiêm trọng với nhiều phương thức, thủ đoạn mới.

Tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao tại Việt Nam nổi lên những vấn đề như hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng diễn ra phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh quốc gia. Đây là mối lo ngại thường trực đối với tất cả cơ quan, tổ chức, cá nhân hiện nay; đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử, tài chính, ngân hàng. Trong 6 tháng đầu năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phát hiện 1.721 trang, cổng thông tin điện tử của Việt Nam bị tin tặc tấn công, trong đó có 181 trang thuộc quản lý của cơ quan nhà nước.

Đáng ngại là tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn biến phức tạp, xảy ra ở nhiều địa phương. Theo đó, tình trạng sàn thương mại điện tử có dấu hiệu vi phạm pháp luật gia tăng; hoạt động đánh bạc, tổ chức đánh bạc ngày càng tinh vi, quy mô lớn; việc trao đổi, chia sẻ phương thức, thủ đoạn trộm cắp, trao đổi, mua bán, sử dụng trái phép thông tin thẻ tín dụng phổ biến trên các diễn đàn tội phạm mạng.

Bên cạnh đó, thông tin sai sự thật, tin giả, tin chưa được kiểm chứng, gây hoang mang trong dư luận quần chúng nhân dân xuất hiện “tràn lan” trên không gian mạng, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự và uy tín của các cơ quan, tổ chức. Các thế lực thù địch, phản động và các đối tượng chống đối gia tăng hoạt động sử dụng không gian mạng tuyên truyền phá hoại tư tưởng, phát tán thông tin xấu, độc, chống Đảng, Nhà nước; lợi dụng dịch Covid-19 tung tin sai sự thật.

Trong 6 tháng đầu năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương xử lý hàng triệu tin, bài liên quan dịch bệnh Covid-19, triệu tập đấu tranh với gần 1.500 đối tượng, khởi tố xử lý hình sự 17 đối tượng, xử phạt vi phạm hành chính 466 đối tượng.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao nhận định rằng những thách thức an ninh mạng đã trở thành vấn đề toàn cầu, đòi hỏi sự hợp tác của nhiều quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp và đặc biệt là hợp tác công tư.

Chương trình chuyển đổi số quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 3/6/2020 cũng xác định rõ quan điểm: Bảo đảm an toàn, an ninh mạng là then chốt để chuyển đổi số thành công và bền vững, đồng thời là phần xuyên suốt, không thể tách rời của chuyển đổi số. Mọi thiết bị, sản phẩm, phần mềm, hệ thống thông tin, dự án đầu tư về công nghệ thông tin đều có cấu phần bắt buộc về an toàn, an ninh mạng ngay từ khi thiết kế.

Chương trình đặt ra mục tiêu đến năm 2025 Việt Nam thuộc nhóm 40 nước dẫn đầu về chỉ số an toàn, an ninh mạng (GCI) do Liên minh Viễn thông thế giới đánh giá và có tên trong nhóm 30 nước dẫn đầu về chỉ số này vào năm 2030.