Các tỷ phú Nga gặp khó khi chuyển giao tài sản cho con cái

Tuy nhiên, theo Bloomberg, việc con của các tỷ phú thừa kế những khối tài sản tỷ USD tưởng là chuyện đương nhiên ở các quốc gia thì lại gặp nhiều khó khăn tại Nga. Alena Ledeneva, Giáo sư chính trị và xã hội tại College London, người nghiên cứu về mạng lưới quyền lực ở Nga trong hai thập kỷ chỉ ra rằng để duy trì sự giàu có, các tỷ phú thường dựa vào mối quan hệ cá nhân cùng thỏa thuận ngầm với quan chức.

"Những mối liên hệ không chính thức đó của các tỷ phú sẽ rất khó để chuyển giao lại cho con cái", giáo sư Ledeneva nói.

Tỷ phú Vladimir Evtushenkov, chủ tịch tập đoàn Sistemain. Ảnh: BI.

Theo Trung tâm Skolkovo Wealth Transformation tại Moskva, khác với các nền kinh tế lớn thế giới, lần cuối nước Nga chứng kiến những khoản tài sản khổng lồ được truyền lại cho người thừa kế cách đây hơn một thế kỷ.

Theo Bloomberg Index, trong 500 người giàu nhất thế giới có 178 người nhận được phần lớn tài sản từ người thân. Trong số này không có người Nga nào.

Tỷ phú Nga Evtushenkov tiết lộ kiểm soát các mối quan hệ quyền lực là một việc rất khác so với kinh doanh. Vì vậy ông lo lắng con trai Felix 40 tuổi của mình sẽ gặp khó trong việc duy trì các mối quan hệ chứ chưa nói đến phát triển đầu tư. Felix bắt đầu làm việc tại tập đoàn viễn thông Sistema do cha mình sáng lập từ năm 1999 và hiện giữ chức vụ Phó chủ tịch.

"Nếu tôi hoàn toàn chắc chắn, tôi đã chuyển giao toàn bộ công ty cho con trai. Nếu Felix không hoàn thành nhiệm vụ, tôi cũng chỉ cần tìm một người bất kỳ có thể giữ được những gì hiện tại", ông Evtushenkov nói.

Tỷ phú Evtushenkov là một trong những người hiếm hoi công khai nói về kế hoạch thừa kế, bởi ở Nga, giới nhà giàu vốn giữ bí mật về chuyện cá nhân và kinh doanh. Ông Evtushenkov là một trong những tỷ phú phất lên sau khi Liên Xô tan rã. Từ một kỹ sư, ông đã xây dựng Sistema, công ty buôn bán dầu mỏ và xây dựng, sau đó phát triển sang lĩnh vực viễn thông, ngân hàng, bán lẻ, dệt may... Hiện Sistema sở hữu mạng viễn thông lớn nhất nước Nga.

Theo ước tính của Capgemini, Nga có khoảng 189.500 người sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và họ nắm giữ tổng số tài sản 1,1 nghìn tỷ USD. Các cuộc khảo sát chỉ ra 70% người nằm trong danh sách này cho rằng việc thừa kế tài sản sẽ là một trong những vấn đề lớn nhất của họ trong 10 năm tới, theo dữ liệu của Knight Frank.

Tỷ phú Roman Abramovich (phải) và con trai Arkadiy vào năm 2011. Ảnh: Cybereagles.

Trong khi đó, một số ít tài phiệt Nga không muốn con cái nối nghiệp. Thậm chí có tỷ phú còn giấu con khối tài sản khổng lồ. Một cậu ấm gia đình siêu giàu tiết lộ với tờ Skolkovo rằng anh không biết cha mình là tỷ phú cho đến khi đọc thông tin trên tạp chí.

Số khác lại tìm mọi cách hỗ trợ con cái trong việc kinh doanh. Một người con trai của Roman Abramovich, tỷ phú sở hữu đội bóng Chelsea, đang chịu trách nhiệm dự án đầu tư 750 triệu USD vào nông nghiệp công nghệ cao ở vùng Viễn Đông nước Nga.

Cũng có những tỷ phú nhanh chóng để thế hệ sau tham gia kinh doanh vì lý do thực tế. Một trong những người giàu nhất xứ bạch dương, thượng nghị sĩ tỷ phú Suleiman Kerimov, từng nhượng lại cổ phần tại Polyus PJSC, công ty sản xuất vàng lớn nhất của Nga cho con trai 23 tuổi để ông có thể tiếp tục giữ ghế trong thượng viện.

Đồng sáng lập tập đoàn năng lượng Lukoil PJSC, Leonid Fedun, cũng đã trao lại phần lớn cổ phần của ông cho con trai và con gái tháng 10/2018 nhưng từ chối chia sẻ về vai trò nắm giữ quyền lực của các con ở công ty. Khối tài sản hiện tại của Fedun ước tính 8,3 tỷ USD.

Ông trùm dầu mỏ Vagit Alekperov nhượng lại số cổ phần trị giá 76 triệu USD cho con trai, mặc dù chưa giao chức chủ tịch hay CEO của một trong những doanh nghiệp lớn nhất nước Nga lại cho con.

Ông từng nói với Bloomberg năm 2017 rằng ông có kế hoạch tiếp tục điều hành Lukoil trong 3 đến 5 năm nữa. Đây là khoảng thời gian mà ông dự đoán có thể tìm kiếm và đào tạo được người kế nhiệm.

"Nếu được hỏi người kế nhiệm vị trí của tôi có phải con trai tôi không thì câu trả lời là không. Công việc này có quá nhiều thử thách với nó", Vagit Alekperov, tỷ phú có tài sản 19,9 tỷ USD, cho biết.