Cha con Ấn Độ tranh chấp quyền lực tại đế chế dệt may tỷ USD

Vijaypat tuyên bố bị ép buộc đưa ra quyết định này và giờ rất hối hận. Đây cũng chính là vụ mới nhất trong danh sách rất dài những vụ tranh chấp trong các gia đình tài phiệt nổi tiếng của Ấn Độ.

Người đàn ông 80 tuổi này đã biến một cơ sở kinh doanh dệt may nhỏ thành một thương hiệu nổi tiếng khắp Ấn Độ. Tập đoàn Raymond là một trong những nhà sản xuất com-lê len chất lượng cao lớn nhất thế giới. Các công ty con của gia đình Singhania còn đầu tư vào xi măng, sữa và công nghệ.

Gautam Singhania. Ảnh: AFP/Indranil Mukherjee.

Rắc rối của Vijaypat Singhania bắt đầu khi ông trao 37% cổ phần chi phối của mình cho con trai năm 2015.

Theo thỏa thuận năm 2007 để hòa giải tranh chấp gia đình, Vijaypat cho biết đáng lý ra ông sẽ được nhận một căn hộ trong tòa nhà 36 tầng JK House của gia đình tại khu thượng lưu đồi Malabar của thành phố Mumbai, thủ phủ tài chính của Ấn Độ.

Mức giá thỏa thuận thấp hơn nhiều so với mức giá thị trường hàng chục triệu USD của căn hộ. Gautam đã tư vấn hội đồng quản trị Raymond không nên bán một tài sản giá trị của công ty.

Khi căng thẳng leo thang, hội đồng quản trị còn tước chức vụ “chủ tịch danh dự” của Vijaypat, cáo buộc ông dùng từ ngữ lăng mạ trong các bức thư gửi công ty. Ông cũng cho biết bị cưỡng chế rời khỏi văn phòng và tài sản của mình. Vijaypat đang lên kế hoạch thử một phiên tòa cho phép cha mẹ lấy lại tài sản đã trao tặng cho con cái theo luật năm 2007 nếu họ không trang trải được các nhu cầu cơ bản của mình.

Hai cha con Vijaypat đã không nói chuyện suốt 2 năm. Ông cho rằng việc trao Raymond cho Gautam là quyết định “ngu dốt tột đỉnh” của mình và đang vận động một chiến dịch để tước quyền hành của con trai trong tập đoàn Raymond. Ông nói, “Tôi khuyên các bậc phụ huynh đừng mắc sai lầm trao hết tài sản cho con cái khi bạn còn sống”.

Nhưng Gautam cho rằng anh ta chỉ thực hiện nghĩa vụ của mình.

“Tôi đã làm điều đúng đắn. Trách nhiệm của tôi trên cương vị một người con khác với cương vị chủ tịch của Raymond. Đây là một thành viên hội đồng quản trị (Vijaypat) đang lợi dụng chức vụ để chiếm tài sản của công ty”, Gautam phát biểu với tạp chí Economic Times của Ấn Độ năm ngoái. “Tôi là nạn nhân. Tôi đã làm gì sai chứ?”

Tập đoàn Raymond không hề bị ảnh hưởng bởi vụ tranh chấp. Tập đoàn có lợi nhuận tăng 50% trong quý II/ 2018, mới mở một nhà máy lớn tại Ethiopiam, và đang xuất khẩu tới hơn 55 quốc gia trên thế giới.

Phong cách lãnh đạo mới đã tạo ra sự khác biệt tại Raymond, Gautam Singhania tuyên bố.

“Cuộc chơi đã thay đổi với tôi khi tôi nhận cổ phần chi phối từ cha mình”, ông phát biểu với tờ Economic Times.

“Tôi có thể đưa ra rất nhiều quyết định thúc đẩy tăng trưởng mà trước đây tôi không thể làm được”.

Ấn Độ xếp thứ 3 trên thế giới về số lượng các tập đoàn gia đình, chỉ sau Trung Quốc và Mỹ, theo báo cáo gần đây của ngân hàng Credit Suisse. Vì đã xảy ra khá nhiều các cuộc tranh chấp quyền lực và thế hệ trẻ nước này nôn nóng chiếm quyền kiểm soát, một vài nhà phân tích cho rằng Ấn Độ cần áp dụng nhiều tiêu chuẩn tập đoàn toàn cầu hơn để quản lý hiệu quả những doanh nghiệp gia đình. Động thái này có thể giúp ngăn chặn những cuộc tranh chấp như đã xảy ra với gia đình Ambani.

Mukesh Ambani, hiện là người giàu nhất châu Á, đã tranh chấp tập đoàn Reliance với anh trai Anil của ông nhiều năm nay sau khi cha họ mất mà không để lại di chúc.

Căng thẳng còn gay gắt hơn giữa ông trùm rượu và bất động sản Ponty Chadha và người em trai Hardeep. Họ đều thiệt mạng khi đấu súng tranh giành quyền lực năm 2012.

Hai anh em tỷ phú Shivinder và Malvinder Singh cũng cáo buộc tấn công lẫn nhau khi tranh chấp quyền lực trong đế chế dược phẩm của gia đình.

Các bất đồng trong các tập đoàn gia đình Ấn Độ cần được giải quyết, theo Pranav Sayta, một partner tại Ernst and Young.

“Môi trường kinh doanh ngày nay phức tạp hơn nhiều và số tiền thua lỗ cao hơn nhiều,” ông cho biết.

“Về mặt văn hóa, thế hệ trẻ ngày nay ít kiên nhẫn và họ muốn có tiếng nói trong công việc kinh doanh. Những quy tắc tốt nhất toàn cầu lại chưa được thực hành đầy đủ tại Ấn Độ”, cụ thể trong việc tách riêng quyền sở hữu và quyền điều hành.

Với trường hợp của gia đình Ambanis và gia đình Chadhas, quyền thừa kế và tranh chấp quyền lực trong gia đình thường là nguyên nhân cốt lõi của những tranh cãi này.

“Trong quá khứ chúng ta vẫn có tranh chấp trong gia đình, nhưng các yếu tố trên khiến khả năng xảy ra tăng lên vài mức độ trong thời điểm hiện tại”, Sayta cho biết. “Việc chọn ra những quy tắc tốt nhất và đưa ra một kế hoạch thừa kế rõ ràng và thiết thực ngày càng trở nên quan trọng”.