Số liệu thống kê tháng 8 chưa phản ánh đúng lượng doanh nghiệp thực tế rút khỏi thị trường

Dịch bệnh COVID-19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, tốc độ lây lan rất nhanh cùng với các đợt phong tỏa, giãn cách liên tiếp và nghiêm ngặt nhất đã khiến các hoạt động sản xuất kinh doanh trong nhiều lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề. Nguồn lực của doanh nghiệp đang cạn dần, thị trường chưa có dấu hiệu phục hồi hoặc đang phục hồi rất chậm.

Đại diện Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho rằng, điều này đã tác động không nhỏ đến tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 8 và 8 tháng đầu năm 2021.

Số liệu thống kê của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho thấy, tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong tháng 8/2021 là 9.626 doanh nghiệp, giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước và so với tháng trước.

Trong đó, số doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 8 là 5.761 doanh nghiệp với số vốn đăng ký là 67.956 tỷ đồng, giảm 57% về số doanh nghiệp và giảm 76,5% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2020, giảm 34,1% về số doanh nghiệp và giảm 44,6% về vốn đăng ký so với tháng 7/2021.

Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 8 là 3.865 doanh nghiệp, giảm 19,1% so với cùng kỳ năm 2020 và giảm 21,9% so với tháng 7/2021.

Theo đại diện Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, không chỉ sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2020 mà số doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 8 cũng là con số thấp nhất – chỉ bằng 50% số bình quân doanh nghiệp thành lập trong tháng 8 giai đoạn 2016-2020.

Trong kỳ báo cáo tháng 8/2021 có 15 ngày trùng với tháng 7 âm lịch. Tháng 7 âm lịch hàng năm luôn có số doanh nghiệp thành lập mới thấp hơn các tháng trong năm. Nhưng bên cạnh nguyên do đó, số liệu về doanh nghiệp phản ánh rõ nét tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19 khi nhiều tỉnh, thành phố phải thực hiện giãn cách xã hội và thời gian giãn cách kéo dài. Đặc biệt là nhiều địa phương có số lượng doanh nghiệp lớn lại đang là vùng dịch như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai...

Trong tháng 8/2021, tất cả 6 khu vực trên cả nước có số doanh nghiệp đăng ký thành lập giảm so với cùng kỳ năm 2020. Nhưng giảm mạnh nhất vẫn là những khu vực đang có dịch bùng phát. Cả khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có 219 doanh nghiệp mới, giảm 79,8%. Ở Đông Nam Bộ có 1.011 doanh nghiệp, giảm 81,6%. Khu vực Tây Nguyên cũng chỉ có 219 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 59,4%.

Trong khi đó, khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung có 1.044 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 37,1%. Đồng bằng Sông Hồng là 2.737 doanh nghiệp, giảm 33%. Con số này ở Trung du và miền núi phía Bắc là 531 doanh nghiệp, giảm 2,2%.

Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 8/2021 là 43.407 người, giảm 54,9% so với cùng kỳ năm 2020 và giảm 39,1% so với tháng 7/2021. Số lao động đăng ký mới trong tháng 8/2021 ít hơn 2,4 lần so với mức trung bình tháng 8 của giai đoạn 2016-2020 (trung bình giai đoạn này có 102.059 lao động).

Tổng số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 8 tháng đầu năm 2021 là 114.025 doanh nghiệp (giảm 6% so với cùng kỳ 2020), bao gồm: 81.584 doanh nghiệp thành lập mới (giảm 8%) và 32.441 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động (giảm 0,6%). Trung bình mỗi tháng có 14.253 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường.

Về số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong tháng 8, số lượng doanh nghiệp giảm so với cùng kỳ năm 2020, đặc biệt là ở số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh chờ làm thủ tục giải thể và số doanh nghiệp giải thể (tỷ lệ giảm lần lượt là 26,7% và 42,7%). Số doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn cũng tăng không đáng kể (0,5%).

Trong tháng 8/2021, cả nước có 6.441 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, giảm 18,9% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó có: 3.118 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh, tăng 0,5% so với cùng kỳ năm 2020; 2.511 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể, giảm 26,7% so với cùng kỳ năm 2020; 812 doanh nghiệp đã giải thể, chấm dứt tồn tại, giảm 42,7% so với cùng kỳ năm 2020.

“Số liệu này có thể chưa phản ánh được thực sự số doanh nghiệp thực tế rút lui khỏi thị trường, bởi lẽ, trong điều kiện nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội, các doanh nghiệp mặc dù đã ngừng hoạt động nhưng không thể thực hiện các thủ tục liên quan đến việc rút lui khỏi thị trường như: không họp được hội đồng thành viên, không ký được các giấy tờ, không xử lý được các vấn đề về thủ tục thuế, thanh lý tài sản... Đồng thời có nhiều doanh nghiệp chỉ ngừng hoạt động trong thời gian ngắn khi thực hiện giãn cách xã hội (1 - 2 tháng) nên không làm thủ tục tạm ngừng kinh doanh”, đại diện Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho hay.

Tính chung trong 8 tháng, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tiếp tục có sự gia tăng, với 85.508 doanh nghiệp, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, có 43.165 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, chiếm đến 50,5% tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 8 tháng đầu năm 2021.

Trong đó, có 43.165 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, tăng 25,9% so với cùng kỳ năm 2020; 30.147 doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể, tăng 24,5%; 12.196 doanh nghiệp đã giải thể, tăng 17,8%.

Tính riêng TP Hồ Chí Minh, trong 8 tháng đầu năm 2021 có 24.010 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (chiếm 28,1% số doanh nghiệp rút lui của cả nước), tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2020. Sự gia tăng về doanh nghiệp rút lui chủ yếu đến từ sự gia tăng số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn (12.621 doanh nghiệp, tăng 20,2%).