Hóa chất phổ biến trong nhựa có thể khiến con người bị vô sinh

Một hóa chất bị cấm từng được sử dụng trong đồ chơi, quần áo, bao bì thực phẩm và mỹ phẩm có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng sinh sản, theo một nghiên cứu.

Các nhà khoa học lo ngại diethylhexyl pthalate, làm cho nhựa bị uốn cong và vẫn được sử dụng trong PVC tái chế, có thể làm hỏng DNA.

Các nghiên cứu trước đây đã tuyên bố DEHP có thể làm cho cả nam giới và phụ nữ giảm khả năng sinh sản nhưng cách nó có thể làm điều này vẫn chưa được tìm hiểu rõ.

Một nghiên cứu tiết lộ rằng nó làm tăng nguy cơ các chuỗi DNA bị gãy trong khi cơ thể đang cố gắng tạo ra tinh trùng hoặc trứng.Nó cũng làm cho con người ít có khả năng sửa chữa DNA bị hỏng và dẫn đến khiếm khuyết về nhiễm sắc thể, sau đó gây ra các vấn đề di truyền khiến tinh trùng và trứng ngừng phát triển đúng cách và làm cho phôi không thể phát triển.

Các nhà khoa học không liên quan đến nghiên cứu cho biết không có bằng chứng nào cho thấy những vấn đề tương tự sẽ xảy ra ở người và nghiên cứu cũ đã cho rằng họ sẽ không làm như vậy.

Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Harvard ở Boston, Massachusetts, đã thực hiện nghiên cứu bằng cách cho các sinh vật tiếp xúc với DEHP trong phòng thí nghiệm.

DEHP được sử dụng để xây dựng, sản xuất xe hơi, sản xuất các gói đựng thực phẩm, cũng như các thiết bị y tế và dây cáp điện.Nó được xếp vào loại 'chất độc sinh sản', có nghĩa là nó có thể làm hỏng khả năng sinh sản, nên đã bị cấm theo luật châu Âu vào năm 2015.Nhưng các thành viên EU đã bỏ phiếu để cho phép nó tiếp tục được sử dụng trong sản xuất PVC tái chế.

DEHP từng được sử dụng để sản xuất nhựa cho đến khi EU cấm nó vào năm 2015, mặc dù nó vẫn được phép sử dụng trong các mặt hàng mới làm từ nhựa PVC tái chế, các mặt hàng được sản xuất trước lệnh cấm hoặc ở các nước vẫn hợp pháp nó. (Ảnh minh họa)

Động thái này có nghĩa là DEHP vẫn được sử dụng trong các mặt hàng mới cũng như tồn tại trong môi trường trong các mặt hàng được sản xuất trước lệnh cấm hoặc tại các quốc gia nơi nó vẫn hợp pháp.

Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã làm thí nghiệm để xem hóa chất ảnh hưởng đến một loài giun có tênCaenorhabditis elegans (C. elegans).

Họ đã sử dụng lượng DEHP mà họ nói là "trong phạm vi được phát hiện trong đời sống con người" - hóa chất đã được phát hiện trong nước tiểu của người dân.

Mặc dù những con giun nhỏ xíu và chỉ dài khoảng 1mm, nhưng gen của chúng rất giống với con người, vì vậy rất hữu ích cho nghiên cứu DNA.

Nghiên cứu cho thấy rằng khi giun tiếp xúc với DEHP, DNA của chúng có thể bị phá vỡ và ít có khả năng tự sửa chữa hơn.Các khiếm khuyết di truyền xảy ra do điều này nghĩa là phôi có khả năng phát triển ít hơn và khả năng sinh sản của giun kém hơn.

"DEHP ảnh hưởng đến nhiễm sắc thể một phần bằng cách thay đổi nhiễm sắc của vật liệu di truyền trong quá trình sản xuất trứng và tinh trùng. Các nghiên cứu của chúng tôi liên kết sự thay đổi này với mức độ đứt gãy chuỗi DNA tăng lên và khả năng bị suy giảm để sửa chữa những đứt gãy này.Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định các lựa chọn thay thế tốt hơn để thay thế DEHP", tiến sĩ Mónica Colaiácovo, người đứng đầu nghiên cứu cho biết.

Các nhà khoa học cho biết các nghiên cứu khác đã chỉ ra liều lượng có liên quan đến phơi nhiễm ở người, đã cho thấy hóa chất này có thể làm hỏng khả năng sinh sản ở chuột.

Tiến sĩ Oliver Jones, từ Đại học RMIT ở Melbourne, không tham gia vào nghiên cứu này nhưng cho biết: "Công trình này hoàn toàn dựa trênCaenorhabditis elegans chứ không phải con người.Trong khiCaenorhabditis elegans là một mô hình rất hữu ích cho nghiên cứu sinh học, nó không phải là một con người nhỏ bé và không nên bị đối xử như vậy.

Thứ hai, trong nghiên cứu này, giun liên tục tiếp xúc với DEHP trong suốt cuộc đời, từ trứng cho đến khi trưởng thành.Đây không phải là loại phơi nhiễm giống như con người khi sử dụng hóa chất này.

Như với bất kỳ hóa chất nào, đây không thực sự là một câu hỏi liệu có thứ gì đó độc hại hay không (mọi thứ đều độc hại ở một liều lượng nhất định, ngay cả nước) nhưng liệu nó có độc ở mức độ mà chúng ta tiếp xúc. Tôi nghĩ bồi thẩm đoàn vẫn không đồng ý điều này về DEHP".

Tiến sĩ Rod Mitchell của Đại học Edinburgh nói: 'Nên thận trọng khi chuyển dịch những kết quả này sang người. Trong khi các nghiên cứu này đã chứng minh mất tế bào mầm, sau khi phơi nhiễm với DEHP ở giun, các nghiên cứu tương tự điều tra ảnh hưởng của phơi nhiễm DEHP bằng cách phát triển mô buồng trứng của con người trong nuôi cấy không cho thấy mất tế bào mầm".

Và đồng nghiệp của ông, Giáo sư Richard Sharpe, nói thêm: "Không rõ liệu những phát hiện này có thể chuyển dịch sang cho con người hay không, nhưng vì tế bào mầm (trứng) là nguồn gốc của thế hệ tiếp theo, chúng ta nên đặc biệt thận trọng với bất kỳ phơi nhiễm nào có khả năng gây ra tác động đến các tế bào mầm".

Tiến sĩ Colaiácovo của Harvard cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu tác động của các chất phtalate khác, những hóa chất tương tự, cũng được sử dụng trong mỹ phẩm, đối với khả năng sinh sản.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS Genetic.