Tìm thấy hóa thạch cá mập trên đỉnh núi cao thứ 6 thế giới, niên đại 220 triệu năm, tổ tiên loài cá mập ngày nay?

Cao nguyên Thanh Hải - Tây Tạng là cao nguyên cao nhất thế giới, có độ cao trung bình 4.000 mét, có nhiều ngọn núi cao trên 6.000 mét so với mực nước biển, tại đây quy tụ tất cả các đỉnh trên trái đất cao hơn 7.000 mét so với mực nước biển. Nói một cách logic, người ta nói rằng nơi này không liên quan gì đến đại dương, nhưng các nhà cổ sinh vật học từ lâu đã phát hiện ra nhiều hóa thạch của sinh vật biển ở đây. Gần đây các nhà khoa học Trung Quốc thậm chí còn phát hiện ra hóa thạch cá mập ở đây.

Ảnh minh hoạ.

Theo báo cáo của CCTV News ngày 12/10, một nhóm thám hiểm khoa học Trung Quốc đã có một phát hiện lớn trong chuyến thám hiểm khoa học Cho Oyu năm 2023 - hóa thạch cá mập được tìm thấy ở tầng Triassic muộn cách đây 220 triệu năm, được coi là có ý nghĩa to lớn trong nghiên cứu khoa học và nghiên cứu tiến hóa sinh học.

Đỉnh Cho Oyu nằm ở huyện Tingri, thành phố Shigatse, Khu tự trị Tây Tạng, là một đỉnh ở phần giữa của dãy Himalaya, cách đỉnh Everest khoảng 28,1 km về phía đông và có độ cao 8.201 mét (có người cho rằng cao hơn 8.188 mét). mực nước biển). Đây là đỉnh cao thứ sáu trên thế giới.

Vào lúc 9h15 ngày 1/10/2023, 18 thành viên của đoàn thám hiểm khoa học Trung Quốc đã leo thành công lên đỉnh Cho Oyu. Nhóm thám hiểm cổ sinh vật học "Sứ mệnh đỉnh cao" Cho Oyu và Shishapangma gồm Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và Đại học Công nghệ Thành Đô sau đó đã hoàn thành khảo sát thực địa về địa chất và thu thập hóa thạch. Đây là một trong những nội dung của chuyến thám hiểm khoa học Thanh Hải-Tây Tạng lần thứ hai.

Nhóm thám hiểm cổ sinh vật học đã tiến hành thu thập hóa thạch có hệ thống trên hai đỉnh núi này và phát hiện ra nhiều loại hóa thạch cổ sinh vật học, trong số đó, một bộ tầng nghiên cứu khoa học rất tốt đã được tìm thấy tại Khu hóa thạch Gabra ở độ cao 5.100 mét. bao gồm cả hóa thạch cá mập.

Hóa thạch cá mập xuất hiện ở tầng núi cao kỷ Trias muộn cách đây 220 triệu năm, cho thấy những thay đổi địa chất ở cao nguyên Tây Tạng trong 200 triệu năm qua là rất lớn.

Hiện nay trên thế giới có gần 500 loài cá mập được phát hiện và kích thước của chúng rất khác nhau, có loài cá mập voi dài hơn 15 mét và nặng hơn 12 tấn, có loài cá mập lùn lưng cứng dài từ 20 đến 30 cm. và nặng chưa đến một kg. Nhưng những con cá mập này đều có tổ tiên, xuất hiện lần đầu tiên cách đây 500 triệu năm. Liệu hóa thạch cá mập được tìm thấy trên cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng có phải là tổ tiên của loài cá mập ngày nay hay không vẫn chưa được xác minh.

Deng Tao, giám đốc Viện Cổ sinh vật có xương sống và Cổ nhân loại học, Viện Khoa học Trung Quốc, tin rằng phát hiện này đã lấp đầy mắt xích thứ hai còn thiếu trong chuỗi sinh thái biển sáu cấp vào thời điểm đó và đóng vai trò quan trọng trong việc tìm hiểu hệ sinh thái biển và chuỗi tiến hóa cổ sinh vật học vào thời điểm đó.

Amonite có hình dạng đặc biệt cũng được tìm thấy ở tầng cuối kỷ Phấn trắng trên đỉnh Cho Oyu có niên đại 70 triệu năm tuổi.

Ammonite là động vật biển thuộc ngành nhuyễn thể Cephalopoda và bộ ammonite. Theo hóa thạch, hơn 600 loài đã được phát hiện, có kích thước từ vài mm đến hơn 2 mét. Các nhà sinh học tin rằng chúng có nguồn gốc từ kỷ Devon cách đây 400 triệu năm. . Nautiloids ban đầu tiến hóa và thịnh vượng nhất trong Kỷ nguyên Mesozoi. Chúng từng phân bố rộng rãi trong các đại dương Triassic trên khắp thế giới và chủ yếu ăn các sinh vật phù du. Tuy nhiên, tất cả chúng đều đã tuyệt chủng vào cuối kỷ Phấn trắng cách đây 100 triệu năm. Sinh vật này đã phát triển mạnh mẽ ở các vùng biển nông trên trái đất trong hơn 300 triệu năm và được các nhà địa chất sử dụng làm hóa thạch “tiêu chuẩn” để xác định tuổi của đá. Giờ đây, ammonite đã được phát hiện ở tầng lớp kỷ Phấn trắng muộn 70 triệu năm tuổi của Cho Oyu, thách thức giả thuyết cho rằng sinh vật này đã tuyệt chủng cách đây 100 triệu năm.

Deng Tao tin rằng việc phát hiện ra hóa thạch ammonite ở đỉnh Cho Oyu mô tả tình trạng rối loạn di truyền xảy ra ở một số nhóm sinh vật trước đợt tuyệt chủng hàng loạt lần thứ năm.

Hai hóa thạch động vật trên thuộc về sinh vật biển, hóa thạch có dấu vết lá sồi cũng được tìm thấy trên đỉnh Shishapangma, cho thấy nơi đây từng là vùng đất có cây cối mọc lên, điều này cũng phản ánh nhiều khu vực trên cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng đã tiến hóa từ đại dương. đến hồ rồi đến Quá trình biến đổi thành đất.

Viện sĩ Ding Lin, phó giám đốc học thuật Viện nghiên cứu cao nguyên Tây Tạng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, suy đoán rằng sự nâng lên của dãy Himalaya đã đưa các hóa thạch lên độ cao 6.000 mét so với mực nước biển. Ông cũng cho biết nghiên cứu về hóa thạch cổ sinh vật học về Cao nguyên Tây Tạng đã đi tiên phong trong sự hiểu biết của chúng ta về Cao nguyên Tây Tạng. Chủ đề nâng cao và tác động của nó đối với những thay đổi về tài nguyên và môi trường vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.