Khi máy móc học… ngửi: Cuộc cách mạng mũi điện tử trong y tế và môi trường
Vận tải hàng tấn không cần phi công: Mẫu máy bay mới hé lộ tiềm năng lớn cho ngành logistics / Tài sản ảo lần đầu được luật hóa trong Công ước Hà Nội: Bước ngoặt cho kỷ nguyên số
Tại phòng thí nghiệm của Université de Mons (UMONS), Bỉ, một nhóm kỹ sư và nhà khoa học đã bắt tay chế tạo thiết bị cảm biến mà họ gọi là “mũi điện tử”. Thiết bị này mang hình dạng một hộp nhỏ chứa đầy cảm biến khí và linh kiện điện tử và được huấn luyện để “ngửi” các loại mùi khác nhau như cà phê mới rang, phô mai nặng mùi hoặc cá hồi. “Các cảm biến này phải được huấn luyện,” kỹ sư Jérôme Schruyers cho biết. “Chúng cần học cách nhận biết mùi như một đứa trẻ học phân biệt hương vị.”
Thí nghiệm "mũi điện tử".
Chuyên gia tại UMONS cho biết, một trong những ứng dụng phát triển mạnh mẽ là tầm soát bệnh lý qua hơi thở. Anne‑Claude Romain từ Université de Liège, Bỉ, chia sẻ: “Hơi thở con người chứa khoảng 200 hợp chất khác nhau. Dựa vào tỷ lệ và nồng độ của chúng, có thể phát hiện dấu hiệu bệnh lý, trong đó có ung thư phổi.”
Theo nhóm nghiên cứu, việc phát hiện sớm giai đoạn ung thư phổi có thể giúp tăng tỷ lệ sống sau 5 năm từ khoảng 18% lên tới 90%.
Ngoài y tế, “mũi điện tử” còn được kỳ vọng ứng dụng trong an toàn thực phẩm, công nghiệp và môi trường. Chẳng hạn, tại ngành thực phẩm, một mẫu mũi điện tử của công ty Sensifi (Israel) có thể phân biệt tới 1.000 tỷ mùi khác nhau. Giáo sư Raz Jelinek cho biết: “Các loại vi khuẩn từ thực phẩm có khả năng gây chết người … đều sản sinh ra tín hiệu VOC riêng.”
Trong môi trường công nghiệp, nhóm nghiên cứu tại UMONS cũng đang thử nghiệm mũi điện tử để phát hiện nấm mốc hại trên lúa hoặc khí ma túy trong container chở hàng.
Tuy vậy, chuyên gia cảnh báo việc triển khai thực tiễn vẫn còn nhiều thách thức. Việc chế tạo cảm biến đủ nhạy, phù hợp nhiều điều kiện môi trường khác nhau và chi phí thấp là một bài toán kỹ thuật lớn. Hơn nữa, việc yêu cầu huấn luyện cảm biến với mỗi loại mùi cụ thể và điều chỉnh cho môi trường sử dụng riêng biệt cũng khiến tiến trình thương mại hóa kéo dài.
Về phía triển vọng tại Việt Nam, công nghệ “mũi điện tử” mở ra cơ hội lớn trong các lĩnh vực như giám sát ô nhiễm không khí, kiểm tra thực phẩm tại chợ đầu mối, tầm soát bệnh tại tuyến y tế cơ sở. Tuy nhiên, để hiện thực hóa, cần có sự hợp tác quốc tế, đầu tư phát triển công nghệ trong nước và xây dựng khung pháp lý, tiêu chuẩn để công nghệ được áp dụng an toàn và hiệu quả.
Khi những chiếc “mũi” tinh vi này được tích hợp vào hệ thống giám sát môi trường và y tế, con người sẽ sống trong thế giới nơi máy móc không chỉ nhìn và nghe, mà còn biết ngửi - phát hiện hiểm họa, bảo vệ sức khỏe và môi trường ngay từ hơi thở đầu tiên.
End of content
Không có tin nào tiếp theo
