Tín nhiệm quốc gia bị hạ bậc: Thủ tướng rất không hài lòng

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng - Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng đã nhấn mạnh như vậy tại cuộc làm việc chiều 20/12/2019 với các bộ, cơ quan liên quan trong việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài với một số dự án.

Cuộc họp được tổ chức sau khi tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service (Moody's) điều chỉnh triển vọng tín nhiệm của Việt Nam xuống Tiêu cực, kết thúc thời gian đưa hồ sơ tín dụng của Việt Nam vào diện theo dõi hạ bậc kể từ ngày 9/10/2019.

Tổ công tác của Thủ tướng đã làm việc với các bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Giao thông vận tải và các bộ, cơ quan: Công Thương, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về những nội dung liên quan đến trách nhiệm trong việc chậm thanh toán, trả nợ nước ngoài đối với các dự án La Sơn – Túy Loan, Quốc lộ 20 và Thủy điện Hồi Xuân.

Tại cuộc họp, ông Mai Tiến Dũng nêu rõ: Phải nói rằng đây là trách nhiệm rất lớn. Thủ tướng rất không hài lòng, yêu cầu kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan, làm rõ trách nhiệm để báo cáo Chính phủ và Thủ tướng.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ trong việc thanh toán trả nợ cho bên cho vay nước ngoài, không để xảy ra tình trạng trả nợ chậm làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành các Quyết định cho phép ứng Quỹ tích lũy trả nợ để thanh toán.

Về việc xử lý thư của Ngân hàng Thế giới (WB) gửi Bộ Tài chính đề xuất 3 phương án về trả nợ nhanh IDA của các bộ, ngay sau khi nhận được thông tin, Thủ tướng Chính phủ đã có ngay ý kiến chỉ đạo để Bộ Tài chính thông báo cho WB. Nếu không xử lý kịp thời, việc này có thể có ảnh hưởng lớn hơn nữa.

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Mai Tiến Dũng nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là minh bạch thông tin, rút kinh nghiệm, bởi có những việc khó khăn hơn mà chúng ta làm được, năm 2019 đã đạt kết quả rất toàn diện, trong khi với việc này, chúng ta có tiền mà không trả kịp thời.

Ông Mai Tiến Dũng cho rằng, việc chậm trễ là do trách nhiệm của các cơ quan khi không thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, chậm xử lý, báo cáo kịp thời các vấn đề phát sinh, thậm chí đến hạn trả nợ mới báo cáo. Như khi xử lý thư của WB được gửi vào tháng 6/2019, đề nghị thời hạn cho Việt Nam trả lời trước 30/11 nhưng tới 5/12, Bộ Tài chính mới có văn bản trình Thủ tướng.

Ngoài ra, các bộ phải nhận thiếu sót trước Thủ tướng về sự phối hợp thiếu nhịp nhàng, chặt chẽ, tích cực, trả lời không đúng hạn khi được lấy ý kiến. Sắp tới, các Bộ cũng cần báo cáo thêm với Thủ tướng về các phương bố trí nguồn vốn cho việc trả nợ.

Trước đó, hôm 18/12/2019, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service (“Moody’s”) thông báo về việc giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức Ba3 đối với các khoản phát hành bằng đồng nội tệ và ngoại tệ và các khoản vay cao cấp không được bảo đảm, và điều chỉnh triển vọng xuống Tiêu cực.

Theo lý giải của tổ chức xếp hạng tín nhiệm này, quyết định điều chỉnh giảm triển vọng tín nhiệm của Việt Nam bắt nguồn từ nhận định cho rằng vẫn tiềm ẩn rủi ro, tuy không còn đáng kể, của việc chậm trả nghĩa vụ nợ gián tiếp của Chính phủ trong bối cảnh chưa có những giải pháp rõ ràng để cải thiện công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan, cũng như tăng cường tính minh bạch về quản lý nợ được Chính phủ bảo lãnh.

Trong khi đó, Bộ Tài chính đánh giá, việc Moody’s hạ triển vọng tín nhiệm của Việt Nam chỉ dựa trên sự việc riêng lẻ đối với nghĩa vụ nợ dự phòng của Chính phủ mà bỏ qua thành tựu toàn diện Việt Nam đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện khả năng chống chọi với các cú sốc bên ngoài và nâng cao tính bền vững danh mục nợ công, là không xác đáng.

Bộ Tài chính nhìn nhận rằng tín hiệu của Moody’s đưa ra về việc tiếp tục theo dõi hồ sơ tín dụng của Việt Nam (với triển vọng Tiêu cực) là không tương xứng với chỉ đạo hết sức quyết liệt và kịp thời của Chính phủ, cũng như với hàng loạt các biện pháp mà Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan trong thời gian qua đã triển khai để cải thiện công tác phối hợp hành chính trong việc thanh toán nghĩa vụ nợ dự phòng của Chính phủ, đảm bảo không gây tổn thất cho Bên cho vay.

Theo Bộ Tài chính, Chính phủ Việt Nam luôn nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ trả nợ đúng hạn theo cam kết với các đối tác phát triển và tổ chức tài chính quốc tế. Quan điểm này cũng thể hiện rõ qua việc Chính phủ Việt Nam đã chủ động thực hiện trách nhiệm của người bảo lãnh trong việc thanh toán, ngay cả khi chưa nhận được yêu cầu chính thức của Bên cho vay...