Những chính sách quan trọng có hiệu lực trong tháng 9/2015

Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân có hiệu lực

Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng Nhân dân số 85/2015/QH13 có nhiều điểm đáng chú ý như: 

Ngày bầu cử vẫn là ngày chủ nhật, tuy nhiên phải được công bố chậm nhất là 115 ngày trước ngày bầu cử.

Công dân Việt Nam ở nước ngoài trở về Việt Nam trong khoảng thời gian từ sau khi danh sách cử tri đã được niêm yết đến trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu 24 giờ vẫn có thể ghi tên vào danh sách cử tri và bỏ phiếu.

Người đang bị tạm giam vẫn được ghi tên vào danh sách cử tri để bầu đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh nơi người đó đang bị tạm giam.

Hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân được nộp chậm nhất là 70 ngày trước ngày bầu cử, gồm: Đơn ứng cử; sơ yếu lý lịch có chứng nhận của cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền; tiểu sử tóm tắt; ba ảnh chân dung màu cỡ 4cm x 6cm; bản kê khai tài sản, thu nhập theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng.

Chính thức “nới room” cho nhà đầu tư nước ngoài

 Chính phủ vừa ban hành Nghị định 60/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 58/2012/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chứng khoán và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, có hiệu lực từ 01/9/2015.

Theo đó, tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại công ty đại chúng như sau:

Trường hợp điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, thì thực hiện theo điều ước quốc tế;
Trường hợp công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh mà pháp luật về đầu tư, pháp luật liên quan có quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài thì thực hiện theo quy định tại pháp luật đó.

Đối với công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện áp dụng đối với nhà đầu tư nước ngoài mà chưa có quy định cụ thể về sở hữu nước ngoài, thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa là 49%.

Trường hợp công ty đại chúng hoạt động đa ngành, nghề, có quy định khác nhau về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài không vượt quá mức thấp nhất trong các ngành, nghề (mà công ty đó hoạt động) có quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, trừ trường hợp điều ước quốc tế có quy định khác.

Đối với công ty đại chúng không thuộc các trường hợp quy định trên, tỷ lệ sở hữu nước ngoài là không hạn chế, trừ trường hợp Điều lệ công ty có quy định khác.

Đối với doanh nghiệp nhà nước thực hiện cổ phần hóa theo hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài thực hiện theo quy định pháp luật về cổ phần hóa. Trường hợp pháp luật về cổ phần hóa không có quy định, tỷ lệ này thực hiện theo quy định tương ứng như trên.

Nhà đầu tư nước ngoài được đầu tư không hạn chế vào trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu doanh nghiệp, trừ trường hợp pháp luật có liên quan hoặc tổ chức phát hành có quy định khác.

Trong trường hợp phát hành trái phiếu chuyển đổi, tổ chức phát hành phải đảm bảo tỷ lệ sở hữu nước ngoài khi đến hạn chuyển đổi thành cổ phiếu hoặc đến thời hạn mua cổ phiếu tuân thủ quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài như trên.

NĐTNN có thể được sở hữu 100% VĐL của tổ chức kinh doanh chứng khoán.

Nhà đầu tư nước ngoài được thành lập, mua cổ phần, phần vốn góp để sở hữu không hạn chế vốn điều lệ của tổ chức kinh doanh chứng khoán theo nguyên tắc: Nhà đầu tư nước ngoài là các tổ chức đáp ứng các quy định tại Khoản 10 Điều 71 Nghị định 58/2012/NĐ-CP thì được mua để sở hữu đến 100% vốn điều lệ của tổ chức kinh doanh chứng khoán; được thành lập tổ chức kinh doanh chứng khoán 100% vốn nước ngoài.

Trường hợp NĐTNN là các tổ chức không đáng ứng được quy định tại Khoản 10 Điều 71 Nghị định 58/2012/NĐ-CP hoặc là cá nhân thì chỉ được sở hữu dưới 51% vốn điều lệ của tổ chức kinh doanh chứng khoán.

Quy định mới về hỗ trợ tạo việc làm

Theo quy định tại Nghị định 61/2015/NĐ-CP ngày 09/7/2015 Quy định về chính sách hỗ trợ tạo việc làm và Quỹ quốc gia về việc làm, có hiệu lực kể từ ngày 01/9/2015.

Cơ sở sản xuất, kinh doanh được vay 01 dự án tối đa là 01 tỷ đồng và không quá 50 triệu đồng cho 01 người lao động được tạo việc làm. Đối với người lao động, mức vay tối đa là 50 triệu đồng.

Thời hạn vay vốn không quá 60 tháng (Thời hạn cụ thể do Ngân hàng chính sách xã hội và đối tượng vay vốn thỏa thuận).

Lãi suất vay vốn bằng với lãi suất vay vốn đối với hộ nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định.

Nhiều trường hợp được miễn phí thi hành án dân sự

Theo quy định tại Nghị định 62/2015/NĐ-CP về việc hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự, có hiệu lực từ ngày 01/9/2015.

Người có khó khăn về kinh tế, thuộc chuẩn hộ nghèo, được UBND cấp xã nơi cư trú hoặc làm việc xác nhận sẽ được giảm đến 80% phí thi hành án dân sự.

Miễn phí thi hành án dân sự đối với người được hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng; người thuộc diện neo đơn được UBND cấp xã nơi cư trú xác nhận; người thuộc diện tàn tật, ốm đau kéo dài, có tóm tắt hồ sơ bệnh án được cơ sở khám, chữa bệnh cấp huyện trở lên xác nhận.

Trong đó, mức phí thi hành án được xác định dựa trên số tiền, giá trị tài sản thực nhận; bằng 3% nếu số tiền, giá trị tài sản thực nhận từ trên 02 lần lương cơ sở đến 5 tỉ đồng; bằng 150 triệu đồng cộng với 2% số tiền vượt quá 5 tỉ đồng nếu số tiền, giá trị tài sản thực nhận từ trên 5 đến 7 tỉ đồng...

Trường hợp cơ quan thi hành ánh dân sự đã ra quyết định thi hành án và chứng kiến các đương sự thỏa thuận tự giao, nhận tiền, tài sản cho nhau thì mức án phí phải nộp bằng 1/3 các mức nêu trên.

Về chi phí cưỡng chế thi hành án dân sự, cá nhân có thu nhập không đảm bảo mức sinh hoạt tối thiểu để sinh sống bình thường hoặc bị lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn kéo dài do thiên tai, hỏa hoạn và người thuộc diện neo đơn, tàn tật, ốm đau kéo dài; có xác nhận của UBND cấp xã nơi cư trú hoặc có tóm tắt hồ sơ bệnh án được bệnh viện cấp huyện trở lên xác nhận sẽ được xét giảm 1/2 chi phí cưỡng chế thi hành án phải nộp.

Với người thuộc diện gia đình chính sách, có công với cách mạng, đã thi hành được ít nhất 1/2 chi phí cưỡng chế, có đơn đề nghị có thể được xét miễn chi phí cưỡng chế thi hành án còn lại.

Chính sách đối với lao động dôi dư tại công ty Nhà nước

Ngày 22/7/2015, Chính phủ ban hành Nghị định 63/2015/NĐ-CP quy định chính sách đối với người lao động dôi dư khi sắp xếp lại công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu, có hiệu lực từ ngày 15/9/2015.

Theo đó, chính sách đối với người lao động dôi dư được tuyển dụng lần cuối cùng trước ngày 21/4/1998 hoặc trước ngày 26/04/2002 được hưởng nhiều chế độ ưu đãi như sau:

Lao động nam từ đủ 55 đến 59 tuổi, nữ từ đủ 50 đến đủ 54 tuổi, tham gia BHXH từ đủ 20 năm trở lên thì được hưởng lương hưu và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do nghỉ hưu trước tuổi. Ngoài ra, cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi người lao động còn được trợ cấp 3 tháng tiền lương và 1 tháng tiền lương cơ sở cho mỗi năm làm việc có đóng BHXH.

Trường hợp lao động nam trên 59 đến dưới 60 tuổi và nữ trên 54 tuổi đến dưới 55 tuổi, tham gia BHXH từ đủ 20 năm trở lên thì cũng được hưởng lương hưu và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do nghỉ trước tuổi.

Đồng thời, được hỗ trợ 0.5 tháng lương cơ sở cho mỗi năm làm việc có đóng BHXH.

Bộ trưởng được đi xe công không quá 1,1 tỷ đồng

 Theo Quyết định 32/2015/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 21-9, ngoài Bộ trưởng, các chức danh khác như Thủ trưởng các cơ quan ngang Bộ; Bí thư tỉnh ủy các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh… cũng sẽ được sử dụng thường xuyên trong thời gian công tác 1 xe ô tô với giá mua tối đa 1,1 tỷ đồng/xe.

Ngoài ra, các chức danh Phó Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao… được sử dụng thường xuyên 1 xe ô tô trong thời gian công tác, không hạn chế mức giá. Riêng với chức danh Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội… được sử dụng thường xuyên 1 xe ô tô không hạn chế mức giá kể cả sau khi đã nghỉ công tác. Khi người tiền nhiệm nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác mà xe ô tô đã trang bị chưa đủ điều kiện để thay thế thì người kế nhiệm tiếp tục sử dụng xe ô tô đó mà không được mua thêm xe mới.

Xác định chi phí tiền lương trong giá sản phẩm, dịch vụ công ích

 Theo Thông tư số 26/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn xác định chi phí tiền lương trong giá sản phẩm, dịch vụ công ích sử dụng vốn ngân sách nhà nước, có hiệu lực từ ngày 01/09/2015.

Căn cứ để xác định tiền lương trong giá sản phẩm, dịch vụ công ích gồm: Định mức lao động và tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất, lao động chuyên môn, nghiệp vụ, thừa hành, phục vụ và lao động quản lý tham gia thực hiện sản phẩm, dịch vụ công ích.

Trong đó, định mức lao động do Bộ, ngành, UBND cấp tỉnh ban hành làm cơ sở để xác định tiền lương trong giá sản phẩm, dịch vụ công ích phải bảo đảm mức trung bình tiên tiến.

Tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất và lao động chuyên môn, nghiệp vụ, thừa hành, phục vụ bình quân xác định trên cơ sở hệ số lương cấp bậc, chuyên môn, nghiệp vụ, hệ số phụ cấp lương của lao động thực hiện sản phẩm, dịch vụ công ích nhân với mức lương cơ sở và hệ số điều chỉnh tăng thêm theo từng vùng.

Tiền lương của lao động quản lý được xác định trên cơ sở mức lương cơ bản theo hạng tổng công ty và công ty đòi hỏi để thực hiện sản phẩm, dịch vụ công ích.

Hệ số lương, hệ số phụ cấp lương của lao động trực tiếp sản xuất, lao động chuyên môn, nghiệp vụ, thừa hành, phục vụ và mức lương cơ bản của lao động quản lý quy định tại Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này.

Hướng dẫn thu thập thông tin về thị trường lao động

 Từ ngày 10/9/2015, việc thu thập về cung và cầu của thị trường lao động sẽ được thực hiện dựa trên Người lao động và Người sử dụng lao động.

Nội dung này được quy định cụ thể tại Thông tư 27/2015/TT-BLĐTBXH  hướng dẫn thu thập, lưu trữ, tổng hợp thông tin thị trường lao động.
Theo đó, thời điểm tiến hành thu thập thông tin sẽ bắt đầu vào ngày 1/7 hàng năm và kéo dài trong 30 ngày. 

Nội dung thu thập bao gồm:

Đối với Người lao động: nhân khẩu học; trình độ giáo dục phổ thông; chuyên môn kỹ thuật, lĩnh vực giáo dục - đào tạo; thông tin về vị thế việc làm, công việc đang làm, nơi làm việc, loại hình kinh tế…

Đối với Người sử dụng lao động: thông tin định danh; ngành, nghề kinh doanh chính; tiền lương; số lượng lao động đang làm việc theo giới tính, loại lao động…

Ngoài ra, Thông tư 27/2015/TT-BLĐTBXH cũng quy định cách thức thu thập thông tin đối với Người lao động là người nước ngoài hoặc trường hợp người Việt Nam ra nước ngoài lao động.

Thông tư này thay thế Thông tư 25/2009/TT-BLĐTBXH.

Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

 Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội vừa ban hành Thông tư 28/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thực hiện Điều 52 của Luật Việc làm và một số điều của Nghị định 28/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp, có hiệu lực từ ngày 15/09/2015 và các chế độ quy định tại Thông tư này được áp dụng từ ngày 01/01/2015.

Theo đó, Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng bằng mức lương bình quân của 06 tháng liền kề có đóng bảo hiểm thất nghiệp trước khi thất nghiệp x 60%.

Trường hợp những tháng cuối cùng trước khi thất nghiệp, người lao động có thời gian gián đoạn đóng bảo hiểm thất nghiệp thì 06 tháng liền kề để tính mức hưởng trợ cấp thất nghiệp là bình quân tiền lương của 06 tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp trước khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc theo quy định của pháp luật.

Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng của người lao động tối đa:

Không quá 05 lần mức lương cơ sở đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định; hoặc không quá 05 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật Lao động đối với người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động.

Tăng mức phí công chứng hợp đồng

Theo Thông tư liên tịch 115/2015/TTLT-BTC-BTP ngày 11/8/2015 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp thì một số loại phí công chứng sẽ được điều chỉnh tăng. 

Cụ thể, công chứng hợp đồng uỷ quyền: 50.000 đồng/trường hợp  (Mức phí cũ: 40.000 đồng/trường hợp).

Công chứng việc hủy bỏ hợp đồng, giao dịch: 25.000 đồng/trường hợp  (Mức phí cũ: 20.000 đồng/trường hợp).

Công chứng di chúc: 50.000 đồng/trường hợp  (Mức phí cũ: 40.000 đồng/trường hợp).

Ngoài ra, Thông tư liên tịch 115/2015/TTLT-BTC-BTP còn bổ sung các loại phí sau:

Phí công chứng bản dịch: 50.000 đồng/trang đối với bản dịch thứ nhất.

Trường hợp người yêu cầu công chứng cần nhiều bản dịch thì từ bản dịch thứ hai trở lên thu 5.000 đồng/trang đối với trang thứ nhất, trang thứ hai; từ trang thứ ba trở lên thu 3.000 đồng/trang nhưng mức thu tối đa không quá 200.000 đồng/bản.

Phí chứng thực bản sao từ bản chính: 2.000 đồng/trang đối với trang thứ nhất, trang thứ hai; từ trang thứ ba trở lên thu 1.000 đồng/trang nhưng mức thu tối đa không quá 200.000 đồng/bản.

Phí chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản: 10.000 đồng/trường hợp.

Thông tư liên tịch 115/2015/TTLT-BTC-BTP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 29/9/2015.

Được phép nộp hồ sơ thuế vào ngày nghỉ, lễ, Tết

Theo quy định tại Thông tư 110/2015/TT-BTC, có hiệu lực từ ngày 10/9/2015. Người nộp thuế là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân….được phép thực hiện các giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế 24 giờ trong ngày và 7 ngày trong tuần, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ, Tết.

Thời gian nộp hồ sơ thuế điện tử là thời điểm được ghi trên thông báo xác nhận nộp hồ sơ thuế điện tử của cơ quan thuế hay tổ chức cung cấp dịch vụ. Thông báo xác nhận này là căn cứ để cơ quan thuế tính thời gian nộp thuế và xử lý chậm nộp, không nộp hồ sơ thuế.

Cơ quan thuế hay tổ chức cung cấp dịch vụ gửi thông báo xác nhận nộp hồ sơ thuế điện tử hay lý do không nhận hồ sơ thuế điện tử đến người nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế chậm nhất 15 phút sau khi nhận được hồ sơ thuế điện tử của người nộp thuế.

Hướng dẫn mới về miễn, giảm học phí trung cấp

Đây là nội dung mới được quy định tại Thông tư liên tịch 14/2015/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư liên tịch 20/2014/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH.

Theo đó, học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở đi học trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp sẽ được giảm học phí (không còn bị khống chế trong thời hạn 3 năm kể từ ngày tốt nghiệp như hiện nay).

Cũng theo Thông tư liên tịch này, địa phương chỉ xem xét giải quyết nếu đối tượng được miễn, giảm nộp đơn đề nghị miễn, giảm học phí kèm đầy đủ các giấy tờ cần thiết và nộp.

Trước ngày 31/12/2012 theo Thông tư liên tịch 29/2010/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH cho trường hợp vì lý do khách quan năm học 2012 - 2013 mới nộp hồ sơ xin miễn, giảm cho năm 2010 - 2011; 2011 - 2012.

Trước ngày 31/12/2015 theo Thông tư liên tịch 20/2014/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH cho trường hợp vì lý do khách quan năm học 2014 - 2015 mới nộp hồ sơ xin miễn, giảm cho năm 2013 - 2014; 2014 - 2015.

Ngày nộp thuế điện tử là ngày người nộp thuế hoặc người nộp thay thực hiện giao dịch trích tiền từ tài khoản của mình tại ngân hàng để nộp thuế và được ngân hàng phục vụ người nộp thuế hoặc ngân hàng phục vụ người nộp thay xác nhận giao dịch nộp thuế đã thành công.

Khám, chữa bệnh vào ngày nghỉ, ngày lễ vẫn được hưởng BHYT

Đây là nội dung mới được quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2015/TTLT-BYT-BTC của Bộ Y tế, Bộ Tài chính sửa đổi Khoản 5, Điều 13 của Thông tư liên tịch số 41/2014/TTLT-BYT-BTC về việc hướng dẫn thực hiện bảo hiểm y tế.

Cụ thể, Thông tư số 16 sửa đổi nội dung: “Trường hợp cơ sở y tế quá tải, có tổ chức khám bệnh, chữa bệnh BHYT vào ngày nghỉ, ngày lễ phải thông báo cho tổ chức Bảo hiểm xã hội để bổ sung vào hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh trước khi thực hiện” thành “Trường hợp cơ sở y tế có tổ chức khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế vào ngày nghỉ, ngày lễ phải thông báo cho tổ chức bảo hiểm xã hội để bổ sung vào hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh trước khi thực hiện”.

Như vậy, nội dung sửa đổi đã mở hơn so với quy định cũ, thay vì việc các cơ sở y tế quá tải phải tổ chức khám chữa bệnh vào ngày nghỉ, ngày lễ có thông báo trước cho bảo hiểm xã hội, người bệnh mới được hưởng BHYT thì quy định mới cho phép các cơ sở y tế được tổ chức khám chữa bệnh vào ngày nghỉ, lễ chỉ cần có thông báo trước cho BHXH, và người bệnh cũng được hưởng BHYT.

Cơ sở y tế có trách nhiệm bảo đảm về nhân lực, điều kiện chuyên môn; phải công khai và thông báo trước những khoản chi phí mà người bệnh phải chi trả ngoài phạm vi được hưởng khi tham gia BHYT. Người bệnh tự chi trả phần chi phí ngoài phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT.

Ngân hàng được mua nợ khi có tỷ lệ nợ xấu dưới 3%

Thông tư số 09/2015/TT-NHNN, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã quyết định siết chặt hơn các điều kiện về mua, bán nợ. Cụ thể, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được mua nợ khi được Ngân hàng Nhà nước cho phép và có tỷ lệ nợ xấu dưới 03%, trừ trường hợp mua nợ theo phương án tái cơ cấu đã được phê duyệt. Đồng thời, tổ chức tín dụng không được bán nợ cho công ty con của mình, trừ trường hợp bán nợ cho công ty quản lý nợ và khai thác tài sản của tổ chức tín dụng mẹ theo phương án tái cơ cấu đã được phê duyệt; và đặc biệt, không được mua lại các khoản nợ đã bán.

Về đồng tiền giao dịch trong mua bán nợ, Thông tư quy định phải là đồng Việt Nam; việc sử dụng ngoại tệ làm đồng tiền thanh toán chỉ được thực hiện trong trường hợp tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bán khoản nợ bằng ngoại tệ cho bên mua nợ là người không cư trú.Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/09/2015.