Akula: Tàu ngầm hạt nhân Nga khiến Hải quân Mỹ “lạnh người”

Mùa Xuân năm 2020, K-147 Vepr tái gia nhập Hạm đội Phương Bắc Hải quân Nga, trở thành chiếc tàu ngầm mới nhất trong loạt tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân (SSN) Đề án 971 Shchuka-B (hay Akula theo mã định danh NATO) hoàn thành tiến trình tái trang bị và hiện đại hóa.

Đây cũng là chiếc Akula II duy nhất, phiên bản cải tiến của các tàu ngầm do Liên Xô thiết kế từ thời Chiến tranh Lạnh, được hoàn thiện.

Được thiết kế vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980, tàu ngầm Đề án 971 (không nên nhầm lẫn với SSBN lớp Akula của Liên Xô - hay Typhoon, theo cách gọi của NATO), được đưa vào sản xuất lần đầu tiên vào năm 1983.

Akula là hệ thống tàu hai thân, gồm một thân áp suất bên trong và một vỏ tàu nhẹ bên ngoài cho phép linh hoạt hơn trong thiết kế hình dạng bên ngoài của thân tàu, giúp tàu ngầm có sức nổi dự trữ nhiều hơn so với các tàu ngầm tấn công của phương Tây cùng thời.

K-322 Cachalot, tàu ngầm lớp Akula của Hạm đội Phương Bắc Hải quân Nga

Theo thiết kế, các tàu lớp Akula được trang bị 8 ống phóng ngư lôi, gồm 4 ống 650mm và 4 ống 533mm.Akula cải tiến và Akula II có 10 ống phóng, trong đó có 6 ống 533mm.

Akula có thể phóng nhiều loại ngư lôi chống ngầm và chống hạm cũng như tên lửa hành trình Granit (SS-N-21 Sampson, theo mã định danh NATO), có tầm bắn khoảng 3.000 km và nó có thể phóng đầu đạn 200 kiloton.

Năm 2016, có thông tin cho thấy Quân đội Nga dự định nâng cấp hạm đội Akula với tên lửa hành trình 3M-54 Kalibr.

Các tàu ngầm này được trang bị lò phản ứng hạt nhân OK-650B/OK-650M công suất 190 MW, tuabin hơi nước OK-7, cung cấp 43.000 mã lực (32 MW) cho bánh lái 7 cánh.

Lớp Akula có tốc độ tối đa 10 hải lý/giờ khi nổi và 28-35 hải lý/giờ khi lặn. Mặc dù các con tàu có phạm vi hoạt động không giới hạn, nhưng thời gian được cho là khoảng 100 ngày.

Mỗi tàu ngầm Akula đều được trang bị hệ thống sonar MGK 540, giúp phát hiện mục tiêu tự động ở các chế độ băng rộng và băng hẹp bằng sonar chủ động. Hệ thống sonar cũng có thể được sử dụng ở chế độ thụ động để phát hiện các sonar thù địch.

Bộ xử lý tín hiệu sonar có thể phát hiện và tự động phân loại mục tiêu cũng như loại bỏ các nguồn nhiễu âm giả.

Mặc dù được phát triển từ những năm 1970 các tàu ngầm tấn công Đề án 971 hiện đại hóa của Nga dự kiến sẽ vẫn hoạt động cho đến cuối những năm 2030 hoặc lâu hơn.