Bên trong chương trình UAV bí mật của Ukraine

Dưới cái nắng gay gắt tại một địa điểm không được tiết lộ ở Ukraine, một chiếc máy bay không người lái (UAV) gần như “vô hình” đang tiến lại từ xa. Rất khó phát hiện ra chiếc UAV này bởi gần như không thể nghe thấy tiếng hoạt động của nó.

“Nó rất khó bị phát hiện. Chúng tôi gọi nó là Vidsyich (tiếng Ukraine có nghĩa là ‘đẩy lùi’)”, nhà sản xuất UAV Valeriy Borovyk nói.

Borovyk là một trong số hàng chục nhà phát triển UAV mới trên khắp Ukraine kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt.

Vidsyich là UAV chiến đấu, được thiết kế để tấn công các vị trí của Nga. Chúng cũng có thể sử dụng kết hợp với các UAV giám sát khác.

“Nó có phạm vi hoạt động 40 km, có thể mang đầu đạn nặng từ 2-3 kg. Các cuộc tấn công bằng UAV của chúng tôi chủ yếu tập trung vào các thiết bị đắt tiền của Nga”, ông Borovyk nói.

Borovyk chỉ là một trong số nhiều nhà phát triển UAV khác mà chính phủ Ukraine đang cân nhắc hỗ trợ để phục vụ quân đội.

“Đội quân UAV”

Các nhà sản xuất trong và ngoài nước tập luyện từ rất sớm tại một bãi đất trống ở ngoại ô Kiev, để tham gia cuộc thi UAV do Bộ Chuyển đổi Kỹ thuật số Ukraine tổ chức.

“Cứ sau vài tuần, chúng tôi lại tiến hành các nghiên cứu khác nhau, tìm kiếm các nhà phát triển UAV mới, nghiên cứu kết quả. Chúng tôi đang là tìm kiếm các công ty có thể mở rộng quy mô, xem xét kỹ các định dạng sử dụng mới, bởi đây là một cuộc chiến công nghệ”, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Chuyển đổi Kỹ thuật số Ukraine Mykhailo Fedorov cho biết.

Sự kiện này đặt các nhà sản xuất UAV vào thử thách. Sản phẩm của họ phải thể hiện được khả năng tấn công các mục tiêu trên mặt đất, truy đuổi UAV cánh cố định và thậm chí cả những cuộc đối đầu trực tiếp giữa UAV với nhau.

Theo ông Fedorov, UAV lại rẻ và tương đối dễ sản xuất và yếu tố này đã giúp chúng trở thành loại vũ khí “thay đổi cuộc chơi” trong cuộc xung đột hiện nay với Nga.

“UAV ngày càng trở nên phù hợp hơn trên tiền tuyến, chúng giúp thu hẹp trọng tâm của pháo binh. Vì vậy, chúng tôi cần hàng chục nghìn máy bay không người lái mỗi tháng”, ông Fedorov giải thích.

Cuộc thi UAV nói trên là một phần trong sáng kiến của chính phủ Ukraine có tên là “Đội quân UAV” nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp trong nước để cung cấp cho quân đội. Nhiều nhà sản xuất tại sự kiện này sẵn sàng điều chỉnh các sản phẩm của họ cho phù hợp với nhu cầu quân sự với hy vọng nhận được sự hỗ trợ của chính phủ Ukraine để mở rộng sản xuất.

“UAV của chúng tôi đã chứng minh được hiệu quả. Nó được lắp ráp nhanh chóng, người vận hành có thể làm việc ngay sau 5 phút và sau đó rời khỏi khu vực để tránh bị thương vong từ hỏa lực của đối phương”, Denis Sega, một trong những nhà sản xuất UAV tham gia cuộc thi UAV cho biết.

Người phụ trách mua sắm UAV cho quân đội Ukraine, Tướng Yuriy Shchyhol, cho biết Kiev có thể đưa tất cả các loại UAV vào sử dụng.

“Mỗi loại UAV có một ứng dụng hoàn toàn khác nhau. Cả loại UAV giá rẻ và đắt tiền đều cần thiết. Phương thức liên lạc của mỗi loại cũng rất khác nhau. Chúng tôi càng có nhiều mẫu UAV thì càng có nhiều kênh liên lạc và công việc sẽ càng hiệu quả hơn. Khoảng 30 công ty ở Ukraine đã sản xuất hàng loạt UAV và mục tiêu của chúng tôi là mua tới 200.000 chiếc vào cuối năm nay”, ông Shchyhol nói.

Phát triển UAV tầm xa có khả năng xâm nhập sâu vào lãnh thổ Nga

Khi các vụ tấn công bằng UAV xảy ra ở Moscow ngày 30/5, Điện Kremlin đã nhanh chóng đổ lỗi cho Ukraine. Nhưng chính xác ai đã phóng các UAV này, chúng thuộc loại gì và được phóng từ đâu vẫn là một điều bí ẩn.

Các cuộc tấn công gần đây vào các nhà máy lọc dầu và các mục tiêu khác của Nga cho thấy Ukraine đang phát triển các mẫu UAV có thể xâm nhập sâu hơn vào lãnh thổ Nga.

Hình ảnh về những chiếc UAV bay về phía Moscow hôm 30/5 và những mảnh vỡ chụp được trên mặt đất chưa thể đưa ra kết luận gì. Nhưng một mẫu UAV, với thiết kế cánh Vulcan khác biệt, có vẻ giống với UAV được sử dụng để tấn công vào nhà máy lọc dầu của Nga ở Ilysk vào đầu tháng 5.

Vào thời điểm đó, chính trị gia Ukraine Serhiy Prytula đã viết trên Twitter: “Kamikaze UAV với tầm hoạt động lên tới 1.000km… Chúng tôi không thể xác nhận cũng không thể phủ nhận, nhưng một số kho dầu [của Nga] đã gặp khó khăn trong thời gian gần đây. Ví dụ như nhà máy lọc dầu Ilsky ở Kuban”.

Các cuộc tấn công khác bằng UAV của Ukraine, sử dụng các phương tiện có từ thời Liên Xô, đã nhắm mục tiêu vào các căn cứ không quân của Nga, gây ra những thiệt hại nhỏ.

Một chiếc UAV giống UJ-22 đã bị rơi hoặc bị bắn rơi cách Moscow khoảng 100 km hồi tháng 2 năm nay. Chính quyền Nga cho hay, nó không gây ra thiệt hại. UJ-22 là UAV tầm xa của Ukraine, do Ukrjet sản xuất và có phạm vi hoạt động được cho là lên tới 800 km.

Không rõ liệu có chiếc UJ-22 nào nằm trong số các UAV được đưa vào Moscow trong tuần này hay không, nhưng với tốc độ chỉ 120 km/h và tải trọng khiêm tốn, nó sẽ không gây ra thiệt hại lớn.

Ukraine không trực tiếp thừa nhận thực hiện các vụ tấn công, nhưng khi được hỏi liệu UAV của Ukraine có thể tiếp cận Moscow hay không, ông Fedorov cho biết Kiev đã có một đột phá trong lĩnh vực UAV.

Ông nói: “Chúng tôi đang tăng cường sản xuất UAV tầm xa. Tôi không thể bình luận về chi tiết của các nhiệm vụ ở đây. Nhưng trong lĩnh vực này, đã có những bước tiến nhất định liên quan đến quy mô sản xuất.”

Nhiều nhà phát triển tại cuộc thi UAV thừa nhận họ đang nghiên cứu phát triển UAV có phạm vi hoạt động xa hơn và mang theo trọng tải lớn hơn. Borovyk là một trong số đó.

“UAV của chúng tôi có phạm vi hoạt động từ 15km đến 700km, tùy thuộc vào đầu đạn. Với đầu đạn 20 kg, chúng có thể bay tới đến tận Moscow”, ông nói Borovyk.