Bộ trưởng Mỹ: Ông Trump có quyền ép các công ty rời khỏi Trung Quốc

Tổng thống Trump ngày 23/8 đã tuyên bố nâng mức áp thuế lên 30% đối với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/10 và 15% đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc còn lại từ ngày 1/9. Quyết định này được đưa ra sau khi Trung Quốc tuyên bố áp thuế từ 5-10% đối với 75 tỷ USD hàng hóa Mỹ theo hai đợt, từ ngày 1/9 và 15/12.

Giữa lúc căng thẳng leo thang, Tổng thống Trump hôm qua nói rằng ông có thể tuyên bố cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là tình trạng khẩn cấp quốc gia nếu ông muốn.

“Theo nhiều cách, đây là một tình huống khẩn cấp. Tôi có thể ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, tôi nghĩ vậy khi họ lấy trộm, chiếm đoạt và đánh cắp tài sản trí tuệ từ 300 - 500 tỷ USD mỗi năm, và khi chúng tôi mất đi tổng cộng gần một nghìn tỷ USD mỗi năm trong suốt nhiều năm”, Tổng thống Trump nói.

Tuy vậy, ông chủ Nhà Trắng cho biết ông vẫn chưa có kế hoạch ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia ở thời điểm hiện tại.

“Thực sự bây giờ chúng tôi vẫn đang thân thiết với Trung Quốc, chúng tôi vẫn đang đàm phán. Tôi nghĩ họ muốn đạt được một thỏa thuận hơn chúng tôi”, ông Trump nói.

Ngoài áp thuế với Trung Quốc, Tổng thống Trump cũng yêu cầu các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc để quay về nước và sản xuất tại Mỹ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho rằng ông Trump hoàn toàn có thể buộc các công ty Mỹ làm như vậy theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Quốc tế Khẩn cấp (IEEPA) được thông qua năm 1977.

Bộ trưởng Mnuchin nhận định ông Trump có quyền điều chỉnh hoạt động thương mại quốc tế nếu xuất hiện mối đe dọa “bất thường và to lớn” từ bên ngoài đối với chính sách đối ngoại, an ninh quốc gia và nền kinh tế của Mỹ. Trước khi rời Nhà Trắng tới Pháp dự hội nghị G7, Tổng thống Trump cũng khẳng định ông có “quyền lực tuyệt đối” để yêu cầu các công ty Mỹ rời khỏi Trung Quốc.

“Ông ấy có thẩm quyền làm điều đó. Nhưng ông ấy vẫn chưa làm. Tôi nghĩ những gì ông ấy muốn nói là ông ấy đang yêu cầu các công ty Mỹ bắt đầu xem xét phương án đó”, Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết thêm.

Theo ông Mnuchin, chính quyền Trump muốn các công ty Mỹ hoạt động ở những nơi mà họ được “các đối tác thương mại tôn trọng và hoạt động thương mại một cách công bằng”.

Cố vấn kinh tế hàng đầu của Tổng thống Trump, Larry Kudlow, cũng khẳng định nhà lãnh đạo Mỹ có quyền cấm các công ty của nước này hoạt động tại Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Kudlow cho biết ông Trump chưa đưa ra quyết định về vấn đề này.

“Quay trở lại Mỹ, nơi chúng ta có mức thuế doanh nghiệp rất thấp và các chương trình miễn quy định quy mô lớn. Nền kinh tế của chúng ta vẫn đang hoạt động tốt, vì thế hãy quay về nhà”, ông Kudlow nói thêm.

Ông Trump hối tiếc vì không đánh thuế cao hơn

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Anh Boris Johnson ngày 25/8 trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh G7 tại Pháp, Tổng thống Trump đã nói với các phóng viên rằng ông “đang cân nhắc lại về mọi thứ”, sau khi được hỏi liệu ông có suy nghĩ lại về quyết định tăng thuế với Trung Quốc hay không. Thông tin này làm dấy lên hy vọng về khả năng Mỹ và Trung Quốc tạm thời đình chiến thương mại sau loạt động thái áp thuế trả đũa lẫn nhau.

Tuy nhiên, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham sau đó xác nhận rằng “câu trả lời của Tổng thống Trump đã bị hiểu lầm”.

“Tổng thống trả lời quả quyết, vì ông tiếc đã không nâng thuế cao hơn”, bà Grisham cho biết.

Cố vấn kinh tế hàng đầu của Tổng thống Trump cũng đồng tình quan điểm với Thư ký Báo chí Nhà Trắng. Ông Kudlow cho rằng Tổng thống Trump có thể đã không nghe rõ câu hỏi khi phóng viên hỏi ông tới 3 lần về việc liệu ông có suy nghĩ lại về việc áp thuế với Trung Quốc hay không.

“Đó là ý của Tổng thống. Câu trả lời dường như bị hiểu sai. Tôi không chắc ông ấy có nghe được câu hỏi không. Căn phòng lúc đó rất đông, và tôi cũng có mặt ở đó. Đó là suy nghĩ của ông ấy, rằng ông ấy cần phải áp thuế cao hơn”, ông Kudlow giải thích.

Cũng trong cuộc gặp với Thủ tướng Anh, Tổng thống Trump chỉ trích cách tiếp cận “thái quá” của Trung Quốc trong vấn đề thương mại. Washington từ lâu đã cáo buộc Bắc Kinh bán phá giá, ép buộc chuyển giao công nghệ và đánh cắp tài sản trí tuệ.

“Các tổng thống và chính quyền trước đây đã để mất đi hàng trăm tỷ USD mỗi năm và đặt nó vào tay Trung Quốc”, ông Trump nói.

Tổng thống Trump phủ nhận thông tin nói rằng, ông chịu sức ép từ các nhà lãnh đạo khác tại hội nghị thượng đỉnh G7 về việc phải giảm thuế với Trung Quốc.

“Không ai nói với tôi điều đó”, ông Trump cho biết.