Bức tường biên giới của ông Trump và nỗi lo năng lực quân sự Mỹ bị suy yếu

Tổng thống Trump giới thiệu về một thiết kế tường biên giới ở Nhà Trắng hồi tháng 1 (Ảnh: Reuters)

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kiên quyết thực hiện lời hứa khi tranh cử của ông với các cử tri Mỹ. Tuần trước, Bộ Quốc phòng nước này đã quyết định sử dụng 3,6 tỷ USD ngân sách để giúp xây dựng hoặc cải tạo 282 km bức tường biên giới với Mexico.

Một khoản ngân sách lớn dự kiến chi cho các dự án của Mỹ ở châu Âu và châu Á đã bị cắt giảm để chuyển qua xây tường khiến giới quan sát quan ngại rằng sẽ làm ảnh hưởng tới năng lực và sự sẵn sàng của Mỹ trước các đối thủ như Nga và Trung Quốc.

Sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper đã gợi ý rằng các đồng minh NATO của Mỹ nên “san sẻ gánh nặng” bằng cách bỏ tiền ra chi cho các dự án của Washington tại các quốc gia này.

Mặc dù nhiều cảnh báo đã được đưa ra rằng động thái cắt ngân sách của các dự án quan trọng sẽ có thể ảnh hưởng tới an ninh quốc gia của Mỹ, nhưng ông Trump vẫn rất kiên quyết với dự án xây tường, công trình có thể trở thành dấu ấn trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông.

Theo một thống kê, việc phân bổ lại khoản tiền nói trên sẽ làm ảnh hưởng tới hơn 120 dự án quốc phòng của Mỹ trên khắp thế giới.

Novo Selo là cứ điểm ở Bulgaria cho phép quân nhân Mỹ và các đồng minh NATO huấn luyện và phòng ngừa các mối đe dọa từ lực lượng Nga đóng tại bán đảo Crimea, cách đó 300 km. Theo kế hoạch, khoản tiền 5,2 triệu USD đầu tư cho kho đạn dược sẽ bị cắt để xây tường.

Căn cứ không quân Mihail Kogalniceanu tại Romania, một cơ sở quan trọng tại khu vực gần Biển Đen là nơi lực lượng Mỹ thực hiện các hoạt động diễn tập chống lại mối đe dọa từ Nga. Đây cũng là điểm trung chuyển của quân nhân Mỹ và vũ khí.

Để xây tường biên giới với Mexico, Washington đã cắt khoản 21,66 triệu USD từ ngân sách xây dựng cơ sở hậu cần tiếp tế đạn cho máy bay chiến đấu của Mỹ và đồng minh, bao gồm một đường dẫn cho phép máy bay vận tải C-17 có thể đi vào để thực hiện nhiệm vụ vận chuyển vũ khí. Đây là một trong những yêu cầu rất quan trọng và cấp thiết nếu Mỹ thực sự muốn duy trì khả năng đáp trả nhanh chóng trước nguy cơ tấn công từ đối thủ.

Mỹ đã chuyển khoản chi phí 15,7 triệu USD từ các cơ sở đặc nhiệm ở Estonia sang ngân sách xây tường. Estonia, một quốc gia vùng Baltic, có vị trí địa chiến lược vì nằm gần với Nga và từng thuộc Liên Xô cũ.

Để góp vào khoản 3,6 tỷ USD tiền xây tường, Mỹ cũng đồng thời cắt chi phí 20 triệu USD cho cơ sở sửa chữa máy bay chiến đấu F-22 tại căn cứ không quân Spangdahlem, Đức. Căn cứ này có vị trí tương hỗ rất quan trọng cho lực lượng Mỹ và NATO trong kịch bản chiến tranh với Nga nổ ra.

Nhật Bản, một đồng minh thân thiết của Mỹ, là nơi Washington đưa quân tới đồn trú từ sau Thế chiến II. Mỹ đã cắt khoản ngân sách nửa tỷ USD cho các công trình tại đây cho dự án xây tường. Trong khoản tiền khoảng 500 triệu USD, số tiền 23,7 triệu USD theo kế hoạch sẽ được chi cho dự án nhà chứa máy bay C-130J ở căn cứ Yokota đã bị cắt. Giới quan sát quan ngại rằng việc cắt giảm chi phí tại Nhật Bản sẽ có thể ảnh hưởng tới lợi thế chiến lược của Mỹ - Nhật khi ứng phó với mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Trung Quốc trong khu vực.

Ngoài ra, tại Hàn Quốc, Mỹ cũng cắt ngân sách dự án nâng cấp khu bảo quản, nhà chứa máy bay không người lái tại căn cứ không quân Kunsan trị giá 53 triệu USD. Đây là nơi mà các máy bay của Mỹ thường được triển khai để thực hiện việc giám sát đối thủ trong khu vực như Trung Quốc hay Triều Tiên.

Dự án xây tường của ông Trump đồng thời cắt giảm ngân sách 130 triệu USD cho các công trình ở Ba Lan, một địa điểm quan trọng nằm sát cạnh Nga. Khoản tiền này sẽ bị rút bớt khỏi “Sáng kiến răn đe châu Âu”, dự án nhằm đối phó với mối đe dọa từ Nga.

Dự án xây dựng kho đạn dược ở căn cứ Malacky, Slovakia trị giá 59 triệu USD cũng bị cắt và chuyển qua xây tường. Tổng cộng, tại quốc gia này, Mỹ đã rút ngân sách từ dự án thuộc căn cứ Malacky và Sliac trị giá 105 triệu USD vốn dùng để đối phó với Nga.

Căn cứ không quân Fairford của Anh là một phần trong “Sáng kiến răn đe châu Âu” và nó đã mất 19 triệu USD ngân sách xây dựng kho đạn dược từ Mỹ.

Guam, một trong những địa điểm chiến lược của Mỹ trong chiến lược đối phó Trung Quốc ở Thái Bình Dương đã mất đi gần 150 triệu USD ngân sách cho hàng loạt các dự án quan trọng nhằm nâng cao năng lực hệ thống súng máy, đạn dược.