Israel không kích Syria: Chiến thuật khôn ngoan hay độc ác?

Tướng Nga: Israel nên dừng các hành động nguy hiểm

Theo giới truyền thông Syria, vào tối ngày 06/02, các máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Israel từ bên ngoài không phận Syria, đã dùng 8 tên lửa “không đối đất” bất ngờ tấn công vào vùng ngoại ô thủ đô Syria. Đáp lại, lực lượng chính phủ Syria sử dụng các hệ thống phòng không chống tên lửa.

Theo tin của Bộ Quốc phòng Nga cho biết, lúc khoảng hơn 2 giờ sáng ngày 06/02, có bốn máy bay tiêm kích F-16I Sufa của Không quân Israel từ bên ngoài không phận Syria đã bất ngờ bắn 8 quả tên lửa không đối đất vào ngoại ô thủ đô Damascus, nằm gần biên giới Lebanon.

Nhận được cảnh báo, Lực lượng Phòng không của Quân đội Syria đã tích cực sử dụng các hệ thống tên lửa phòng không để đáp trả lại cuộc không kích của các máy bay Israel.

Theo dữ liệu phân tích của hệ thống kiểm soát tình hình không lưu, tại thời điểm này, một chiếc máy bay dân dụng Airbus-320 đang trong chặng bay từ Tehran (Iran) đến Damascus (Syria) của hãng Cham Wing (Syria) đang hạ cánh tại sân bay Quốc tế Damascus.

Theo tướng Igor Konashenkov, đại diện chính thức Bộ Quốc phòng Nga, chiếc Airbus-320 với tổng cộng 172 hành khách và phi hành đoàn đã suýt bị rơi vào hỏa lực của lực lượng phòng không Syria, khi họ phản kích lại cuộc tấn công của Israel ở gần thủ đô Damascus.

May mắn là nhờ hành động hiệu quả của các nhân viên điều hành và hệ thống kiểm soát không lưu tự động, họ đã tìm cách đưa máy bay ra khỏi khu vực tác chiến phòng không của Syria và hạ cánh an toàn tại sân bay dự phòng gần nhất tại căn cứ không quân Hmeymim của Nga ở tỉnh Latakia.

Sự việc ở Syria hôm 06/02 càng trở nên nguy hiểm bởi một tháng trước, vào ngày 11 tháng 01, quân đội Iran đã bắn rơi một chiếc Boeing 737-800 của Ukraine chở 176 người trên máy bay. Chiếc máy bay Ukraine đã bay gần cơ sở quân sự của Iran, trong lúc nước này đang phòng bị sự tấn công đáp trả của Mỹ và bị phòng không Iran nhầm là "mục tiêu địch".

Tướng Igor Konashenkov nhấn mạnh rằng trên toàn thế giới, việc di chuyển của các chuyến bay chở khách được thực hiện tại độ cao rõ ràng và các hệ thống radar của Israel thấy rõ điều đó.

Nhu vậy, khi Bộ Tổng tham mưu Israel thực hiện các hoạt động quân sự trên không, thì việc sử dụng máy bay dân sự với hành khách để che chở hoặc ngăn chặn các hành động trả đũa của lực lượng phòng không Syria đang trở thành một đặc điểm của Không quân Israel.

Ông lấy làm tiếc trước "các hoạt động tương tự của chiến lược gia Israel" và khuyến cáo rằng, Lực lượng Phòng vệ trên không (IDF, tức Không quân Israel) "không nên đặt cuộc sống của hàng trăm thường dân vô tội vào bất cứ nguy hiểm nào".

Sự cảnh báo của vị tướng Nga không phải là thừa, đây không phải là lần đầu tiên Tel Avip thực hiện các vụ tấn công tương tự vào Syria và gây ra các hậu quả vô cùng nguy hại. Trong vài năm qua, việc núp bóng các loại máy bay khác hoặc lợi dụng trên bầu trời có nhiều máy bay qua lại để tấn công vào Syria đã trở thành một “thói quen” của Không quân Israel.

Dữ liệu bay của chiếc Airbus A-320 từ Iran qua Iraq về Syria tối ngày 6/02/2020

Israel hành động nguy hiểm, bất chấp hậu quả

Trước đây, Israel cũng đã từng thực hiện những hành động tương tự và gây ra hậu quả lớn đối với Nga, khi máy bay trinh sát Il-20 của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga ở Syria bị bắn rơi bởi các hệ thống phòng không của Syria trên biển Địa Trung Hải, khiến 15 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng, khi Damascus đã cố gắng để đẩy lùi một cuộc tấn công tên lửa của Israel hôm 17/9/2018.

Bình luận về sự việc này, ông Boris Dolgov, nhà nghiên cứu cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Ả Rập và Hồi giáo của Viện Nghiên cứu Đông phương của Viện Hàn lâm Khoa học Nga cho rằng, Tel Avip phải chịu trách nhiệm về vụ việc và Moscow có quyền đưa ra các biện pháp phù hợp, nhưng ông không nghĩ rằng sự việc xảy ra với chiếc Il-20 là quyết định ở cấp chính trị Israel, mà chắc chắn chỉ ở mức độ quân sự.

Các máy bay Israel đã tấn công các mục tiêu chiến thuật, do đó, đây là những quyết định tức thời của phi công Israel, chứ không phải là sự chỉ đạo từ cấp cao hơn, để lừa phòng không Syria bắn rơi máy bay Il-20 Nga.

Đơn giản là các phi công Israel khi bị phòng không Syria tấn công, họ không có nhiều thời gian để suy nghĩ và đã thực hiện một chiến thuật nghi binh, tránh để mình bị tấn công, nên đã để lại hậu quả là chiếc máy bay Il-20 Nga bị bắn rơi.

Trong bối cảnh tình hình phức tạp ở Syria, nơi có sự hiện diện quân sự trực tiếp của 4 nước (Nga, Mỹ, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ) và hoạt động “ngoại lệ đặc biệt” của không quân Israel, bất cứ tình huống khó lường nào cũng có thể xảy ra.

Tuy nhiên, giáo sư của Khoa Quan hệ quốc tế và Chính sách đối ngoại tại Viện quốc gia Moscow Quan hệ Quốc tế (MGIMO) là ông Andrei Sidorov lại nêu quan điểm hoàn toàn khác.

Syria đã từng bắn nhầm máy bay Il-20 Nga do vụ không kích của Israel

Vị giáo sư này cho rằng, hành động này của không quân Israel là “sự thiếu trách nhiệm”, thậm chí là một “sự cố ác ý”, khi các phi công Israel đã tính toán để ẩn nấp đằng sau một chiếc máy bay lớn hơn của Nga và phát động tấn công, thay vì tránh xa nó.

Bất cứ phi công quân sự nào từ khi được huấn luyện cũng đều thuộc lòng nguyên tắc là tránh xa các mục tiêu dân sự và các máy bay dân sự, tóm lại là tránh các thiệt hại ngoài ý muốn. Do đó, hành động này của họ là sự cố ý, bất kể việc đó có thể gây ra tai họa cho hàng trăm con người.

Giáo sư Sidorov bày tỏ sự lo ngại rằng, vụ việc chiếc Il-20 bị bắn rơi có thể trở thành "tiền lệ", các phi công Israel sẽ thực hiện tiếp nhiều vụ việc tương tự khiến các máy bay khác lâm vào tình trạng nguy hiểm. Ông nhấn mạnh rằng, không thể để Tel Aviv thoát trách nhiệm trong phi vụ này.

Sự kiện mới nhất này đã chứng minh quan điểm của giáo sư Sidorov là đúng, vụ việc nguy hiểm này không còn là “hành động chiến thuật” của một số phi công nước này, mà nó đã trở thành một phương châm tác chiến của lực lượng không quân Israel và đến thời điểm này, giới lãnh đạo Tel Avip không thể không biết.

Hành động này không nên được tán dương là một “chiến thuật khôn ngoan” của không quân Israel, mà phải bị lên án là hành động vô trách nhiệm hết sức nguy hiểm, bất chấp luật lệ quốc tế và coi thường tính mạng của con người; do đó, cần phải bị lên án và ngăn chặn.