Lãi suất - đòn bẩy chính đối với nhiều thị trường chứng khoán

Vào năm 2023, phần lớn yếu tố này khiến giá cổ phiếu được điều chỉnh ở Brussels cũng như những nơi khác. Lợi suất trái phiếu chính phủ Bỉ kỳ hạn 10 năm đạt gần 3,50% vào đầu tháng 9, trước khi giảm dần. Nhưng áp lực về lãi suất rất lớn và liên tục, điều này cũng khiến các nhà quản lý bắt đầu thu hồi trái phiếu chất lượng cao, gây bất lợi cho cổ phiếu. Nhiều người hiện đang nói về sự trở lại của quỹ “60/40”, bao gồm 60% cổ phiếu và 40% trái phiếu. Đó là một thực tế. Những yếu tố này thường giải thích cho kết quả hoạt động bằng 0 hoặc gần như bằng 0 của chỉ số Bel 20, thậm chí còn trở nên âm trong những ngày cuối năm do thành phần nặng nhất của nó, công nghệ sinh học Argen-x, giảm giá chóng mặt do việc ngừng chương trình thử nghiệm một phân tử nhằm mục đích điều trị một căn bệnh đặc biệt.

2023 cũng là năm đầy khó khăn đối với bất động sản, dù là các công ty bất động sản được quản lý (REIT) hay các công ty bất động sản thuần túy, những công ty sau này đã thực sự gặp khó khăn, như Atenor (-74%) phải yêu cầu cổ đông khẩn trương tái cấp vốn. Ngay cả các REIT cũng giảm mạnh mặc dù tỷ suất cổ tức trên thực tế được đảm bảo, do tỷ lệ lấp đầy tài sản dựa trên các hợp đồng dài hạn. Điều đó có nghĩa là, dự đoán của các nhà điều hành về việc giảm lãi suất ngân hàng trung ương trong tương lai vào năm 2024 cũng có tác dụng làm giảm lãi suất dài hạn trên thị trường trái phiếu, khiến các nhà đầu tư quay trở lại với những cổ phiếu này trong những tuần cuối năm. Về mặt kỹ thuật, một số REIT cũng đã tiến hành tăng vốn để giảm nợ như một biện pháp bảo đảm.

Tất nhiên, sự kém hiệu quả của chỉ số Bel 20 ẩn chứa những mức giảm đáng kể nhưng cũng có những bước nhảy vọt phi thường và bất ngờ. Theo ông Xavier Servais thuộc Công ty Delande et Cie, "nhà vô địch" thị trường Bỉ năm nay không ai khác chính là nhà phân phối Colruyt có giá cổ phiếu đã tăng gấp đôi trong một năm. Colruyt đã trải qua thời kỳ suy thoái vào năm ngoái do lạm phát, nhưng đã cố gắng giữ giá bán ở mức thấp mà không phải sa thải nhân viên. Colruyt sau đó đã quản lý được chi phí của mình và triển khai lại dịch vụ, điều này khiến kết quả kinh doanh của họ tăng trở lại, trái với nhận định của một số nhà phân tích. Nếu không tính các công ty Hy Lạp niêm yết trên sàn chứng khoán Bỉ một cách đáng ngạc nhiên, Cenergy Holdings (+133%), Xi măng Titan (+88%) hoặc thậm chí Viohalco (+34%) và đang có mức tăng đáng kinh ngạc không kém, thì Exmar đứng thứ hai trong số các cổ phiếu của Bỉ niêm yết tại Brussels với lợi nhuận hàng năm là 86%. Xavier Servais giải thích: “Công ty đã thu được lợi nhuận đáng kể nhờ bán sà lan kỹ thuật, chia lợi nhuận hào phóng cho các cổ đông và được hưởng lợi từ nhu cầu khí hóa lỏng ngày càng tăng”.

Một công ty ít được công chúng biết đến, Công ty Flemish Campine chuyên về xử lý chì và một số kim loại đặc biệt, đã tăng giá cổ phiếu lên đến 55% với vốn hóa thị trường khoảng 100 triệu euro (111 triệu USD). Ngay sau đó là VGP, một nhà phát triển kho bãi đã trải qua một sự sụt giảm nặng sau khi đối tác tài chính của họ, Allianz, rút khỏi một cách cẩn trọng, nhưng sau đó họ đã ký một thỏa thuận tương tự với một tập đoàn Thụy Điển. Giá cổ phiếu của họ đã tăng lên 38% để kết thúc năm. Điều này đặt họ ngay trước công ty EVS Liège chuyên về công nghệ video và viễn thông với mức tăng gần 37%, trong khi năm qua không có các sự kiện thể thao lớn nổi bật. Việc mở rộng sản phẩm của họ trên các thiết bị di động dường như đã đem lại kết quả tốt.

Một cuộc "ly hôn" thành công

Sự kiện hàng đầu tại Brussels không thể phủ nhận là việc chia tách hoạt động của tập đoàn Solvay thành hai đơn vị, bao gồm ngành hóa học truyền thống của tập đoàn tại công ty Solvay và các hoạt động hóa học chuyên biệt được đặt trong Syensqo. Tuy nhiên, việc "ly hôn" này mặc dù thành công nhưng làm phức tạp công việc đánh giá hiệu suất của các đơn vị mới trong toàn bộ năm vừa qua. Nhưng nếu xem xét tổng giá của hai cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, vì mỗi cổ phiếu cũ đã tạo ra cổ phiếu mới cho cổ đông của Solvay mới và Syensqo, người ta có thể thấy rằng cổ đông giữ lại cặp cổ phiếu của mình đã tăng 29% so với giá cổ phiếu cũ của Solvay, nếu tính cả cổ tức là 4,05 euro. Các cổ đông tham chiếu của hai công ty vẫn được đặt trong công ty nắm giữ Solvac, mà giá cổ phiếu của nó cho thấy sự thành công của việc chia tách khi tăng gần 27% trong năm vừa qua.

Tuy nhiên, cổ phiếu trong lĩnh vực công nghệ sinh học lại suy giảm. Oxurion gần như đã mất hết giá trị, Mithra đã giảm 66% nhưng cũng là Onward Medical đầy hứa hẹn (-50%), Biosenic (-47%), hay thậm chí Biocartis (-45%) và Sequana Medical (-34,50 %). Trong một lĩnh vực khác, Agfa-Gevaert cho thấy mức giảm 51% và Crescent (trước đây là Option), mức giảm 56%.