Mỹ có thể lần đầu tiên tuyên bố quân đội Iran là tổ chức khủng bố

Hãng tin Reuters ngày 5/4 dẫn lời 3 quan chức Mỹ cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ sớm đưa ra thông báo, trong đó tuyên bố Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran là một tổ chức khủng bố, vào ngày 8/4. Thời báo Phố Wall cũng dẫn các nguồn tin xác nhận thông tin này.

Đây là thông tin đã được đồn đoán từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Mỹ hiện từ chối bình luận, trong khi Bộ Ngoại giao và Nhà Trắng vẫn im lặng trước thông tin do truyền thông đăng tải.

Nếu thông tin trên là chính xác, đây sẽ lần đầu tiên Mỹ coi quân đội của một quốc gia khác là tổ chức khủng bố. Giới phân tích lo ngại rằng động thái này có thể mở đường cho các quan chức tình báo và quân sự Mỹ đưa ra những tuyên bố tương tự đối với các chính phủ nước ngoài bị coi là “thù địch” với Washington.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo từ lâu đã ủng hộ sự thay đổi trong chính sách của Mỹ với Iran và coi đây là một phần trong lập trường cứng rắn của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với quốc gia Trung Đông.

Thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ có thể được đưa ra trước sự kiện kỷ niệm 1 năm ngày Tổng thống Trump tuyên bố rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran và áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt vốn đã khiến nền kinh tế Iran suy kiệt.

Mỹ đã liệt hàng chục tổ chức và cá nhân có liên quan tới Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran vào danh sách đen, song chưa áp lệnh trừng phạt với toàn bộ lực lượng này.

Năm 2007, Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc Lực lượng Quds, đơn vị phụ trách các chiến dịch ở nước ngoài của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, “ủng hộ chủ nghĩa khủng bố” và mô tả Quds là “cánh tay trọng yếu của Iran trong việc thực thi chính sách ủng hộ khủng bố và các nhóm nổi dậy”.

Iran đã cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả mạnh tay nếu Mỹ tiếp tục đưa ra những tuyên bố như vậy với Lực lượng Quds. Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran Ali Jafari năm 2017 từng tuyên bố, nếu Tổng thống Trump tiếp tục tiến hành động thái trên, lực lượng này sẽ “coi quân đội Mỹ giống như tổ chức nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trên toàn thế giới”.

Căng thẳng Mỹ - Iran

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran được thành lập sau cuộc cách mạng Hồi giáo Iran vào năm 1979 và là lực lượng an ninh mạnh nhất tại Iran. Lực lượng này kiểm soát các lĩnh vực chính trong nền kinh tế Iran và có ảnh hưởng rất lớn tới hệ thống chính trị Iran.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran ước tính có khoảng 125.000 người, gồm các đơn vị hải, lục, không quân và báo cáo trực tiếp cho Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei.

Đối với Mỹ, Lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran mới là nhóm được chú ý nhiều nhất. Lực lượng này đã tham gia tích cực vào cuộc chiến chống khủng bố IS tại Syria cũng như các nhóm phiến quân chống đối chính quyền Syria.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu coi Iran là mối đe dọa hiện hữu đối với Israel, thậm chí từng đưa ra lời đe dọa hạt nhân nhằm vào Syria cũng như Israel vì sự hiện diện của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran tại Syria. Ông Netanyahu cho biết Israel đã thu thập hàng nghìn trang tài liệu mà ông mô tả là bằng chứng về chương trình vũ khí hạt nhân bí mật của Iran.

Thông tin về việc Mỹ có thể tuyên bố Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran là tổ chức khủng bố được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng Netanyahu đang đối mặt với một cuộc bầu cử khó khăn vào tuần tới tại Israel. Ngoài việc rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, Tổng thống Trump cũng có một số động thái ủng hộ Thủ tướng Netanyahu như chuyển đại sứ quán Mỹ tại Israel về Jerusalem và công nhận chủ quyền của Israel đối với cáo nguyên Golan.