Mỹ dọa trừng phạt Trung Quốc nếu mua dầu của Iran

Mỹ từng trừng phạt một số công ty Trung Quốc, trong đó có Cosco (trong ảnh), vì vận chuyển dầu của Iran. (Ảnh: Reuters)

Trong cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Fox News ngày 12/1, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết thông qua các biện pháp cấm vận, Washington đã “cắt đứt trên 95% doanh thu dầu mỏ của Iran”. Tuy nhiên, ông Mnuchin nói rằng giới chức Mỹ vẫn đang giải quyết vấn đề liên quan tới Trung Quốc, vì Bắc Kinh vẫn là đối tác quan trọng với sản lượng dầu chiếm một phần đáng kể trong hoạt động xuất khẩu dầu còn lại của Iran.

“Tôi đã ngồi lại với các quan chức Trung Quốc. Phái đoàn Trung Quốc đã đáp chuyến bay tới gặp chúng tôi và gặp Bộ Ngoại giao (Mỹ) để trao đổi về vấn đề này. Họ đã cấm toàn bộ công ty nhà nước mua dầu, và chúng tôi vẫn đang làm việc chặt chẽ với họ để đảm bảo rằng họ dừng toàn bộ hoạt động mua thêm dầu”, ông Mnuchin cho biết.

Bộ trưởng Mnuchin khẳng định mục tiêu của chính quyền Mỹ là cắt toàn bộ nguồn thu từ dầu mỏ của Iran để ngăn số tiền này được dùng vào các “hành vi xấu”.

“Trung Quốc cũng bị trừng phạt như mọi nước khác. Chúng tôi đã trừng phạt một số công ty vận tải của họ vì có liên quan tới hoạt động vận chuyển dầu, và chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì các lệnh trừng phạt nhằm vào Trung Quốc cũng như bất kỳ nước nào trên thế giới nếu tiếp tục làm ăn với Iran”, Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết thêm.

Trung Quốc hiện vẫn là nước nhập khẩu dầu thô và dầu tinh luyện hàng đầu của Iran. Trong những tháng gần đây, một phần lớn dầu của Iran được chuyển tới Trung Quốc thông qua Các Tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất và Malaysia. Đây cũng là hai trung tâm chính trong hoạt động vận chuyển dầu bằng tàu.

Các nguồn tin cho biết sản lượng dầu chuyển từ Iran sang Trung Quốc đã giảm đáng kể trong một năm qua. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn tiếp tục mua dầu của Iran và chuyển vào kho dự trữ ở Đại Liên, thành phố nằm ở phía bắc Trung Quốc.

Các số liệu cho thấy sản lượng xuất khẩu dầu thô và dầu tinh luyện của Iran cho Trung Quốc trung bình khoảng 225.000 thùng/ngày trong nửa cuối năm 2019, so với 400.000 thùng/ngày trong nửa đầu năm. Năm 2018, Iran xuất khẩu khoảng 650.000 thùng dầu/ngày sang Trung Quốc.

Trung Quốc “phản pháo” Mỹ

Trung Quốc hôm nay 13/1 kêu gọi Mỹ dừng ngay lập tức các lệnh trừng phạt đơn phương nhằm vào các công ty Trung Quốc có quan hệ làm ăn với Iran trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Washington và Tehran.

“Chúng tôi nghĩ rằng các lệnh trừng phạt hoặc đe dọa trừng phạt sẽ không giải quyết được các vấn đề”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói.

Theo ông Cảnh Sảng, quan hệ thương mại của Trung Quốc với Iran là hợp pháp và nên được “tôn trọng”.

“Hợp tác hữu nghị giữa Trung Quốc và Iran đã được duy trì từ lâu theo khuôn khổ luật pháp quốc tế. Sự hợp tác như vậy là chính đáng và tuân thủ pháp luật, không gây tổn hại cho lợi ích của bên thứ ba, và nên được tôn trọng, bảo vệ”, ông Cảnh Sảng nói thêm.

“Phía Trung Quốc kêu gọi phía Mỹ dừng ngay lập tức hành vi sai trái khi trừng phạt các công ty Trung Quốc. Chúng tôi sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích hợp pháp của các công ty Trung Quốc”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh.