Mỹ "nặng lời", sinh nhật thứ 70 của NATO kém ngọt ngào

Hãng tin AFP cho biết, chỉ vài giờ trước khi các ngoại trưởng của NATO - liên minh quân sự với 29 quốc gia thành viên - bắt đầu cuộc họp ở Washington hôm 3/4 dịp kỷ niệm 70 năm thành lập liên minh, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã lên tiếng chỉ trích hai quốc gia thành viên. Trong khi Đức bị chỉ trích vì mức đóng góp chưa thỏa đáng thì Thổ Nhĩ Kỳ bị chỉ trích vì mua hệ thống phòng không của Nga bất chấp cảnh báo của Washington.

“Đức phải làm nhiều hơn nữa. Chúng tôi không thể đảm bảo sự phòng thủ của phương Tây nếu các đồng minh của chúng tôi ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào Nga. Không thể chấp nhận việc một nền kinh tế lớn nhất châu Âu tiếp tục phớt lờ mối đe dọa từ Nga và lơ là quốc phòng và phòng thủ chung. Đến nay Đức vẫn từ chối thực hiện các khoản đầu tư cần thiết (để đạt được mục tiêu 2% GDP do NATO đặt ra)”, AFP dẫn lời Phó Tổng thống Pence.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nhiều lần chỉ trích việc một số thành viên NATO không đáp ứng yêu cầu dành 2% GDP cho quốc phòng, trong đó có Đức. Chính phủ Đức hồi tháng trước thông báo, chi tiêu quốc phòng của nước này sẽ giảm xuống còn 1,25% GDP vào năm 2023.

Đức cũng trở thành mục tiêu chỉ trích của Washington khi theo đuổi dự án đường ống Nord Stream 2 nhằm tăng gấp đôi khả năng nhập khẩu khí đốt từ Nga.

"Nếu Đức kiên quyết xây dựng đường ống dẫn khí Nord Stream 2, thì như Tổng thống Trump nói, kinh tế nước này sẽ trở thành tù nhân của Nga", ông Pence cảnh báo.

Ngoài chỉ trích Đức, nhân dịp này, Phó Tổng thống Pence cũng chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ với thương vụ mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Ông Pence nói: “Thổ Nhĩ Kỳ phải lựa chọn, liệu họ muốn tiếp tục là đối tác quan trọng của liên minh quân sự thành công nhất trong lịch sử thế giới hay muốn an ninh của các đối tác NATO đối mặt với rủi ro vì đưa ra những quyết định liều lĩnh”.

Hôm 1/4, Mỹ thông báo ngừng cho Thổ Nhĩ Kỳ tham gia vào chương trình chế tạo máy bay chiến đấu F-35 vì Ankara không từ bỏ thương vụ mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga. Bất chấp những động thái này, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu khẳng định Ankara sẽ không thay đổi kế hoạch mua S-400. “Đây là thương vụ đã chốt, chúng tôi sẽ không rút lại”, ông Cavusoglu nói. Mặt khác, ông Cavusoglu cũng nhấn mạnh lại Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục ủng hộ NATO.

Sự kiện kỷ niệm 70 năm thành lập NATO diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa phương Tây và Nga tiếp tục leo thang căng thẳng. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh, NATO muốn cải thiện quan hệ với Nga, sung cũng cần củng cố các biện pháp phòng thủ trước mối đe dọa từ Nga.

“Chúng ta không muốn một cuộc chạy đua vũ trang mới. Chúng ta không muốn một cuộc chiến tranh lạnh mới. Nhưng chúng ta không được lơ là, chủ quan”, ông Stoltenberg nói.