Triển vọng hiện đại hóa các hệ thống phun lửa hạng nặng Nga

Mẫu vũ khí nhiều triển vọng

Hiện tại, hệ thống tên lửa nhiệt áp phóng loạt TOS-2 “Tosochka” đang thu hút sự chú ý và là mối quan tâm lớn của các nhà quân sự và kỹ thuật-công nghệ quân sự. Hướng hoàn thiện các tổ hợp hiện có là chuyển các hệ thống phóng sang khung gầm bánh lốp và phát triển các hệ thống mới. Bệ phóng sẽ được bổ sung cần cẩu chuyên dụng riêng để chuyển đạn, tích hợp hệ thống điều khiển hỏa lực mới với các khả năng tiên tiến, v.v.

Các nguyên mẫu của hệ thống TOS-2 đã được ra mắt công chúng và đang trải qua các thử nghiệm cần thiết, bao gồm cả sử dụng trong điều kiện chiến đấu. Tháng 9/2020, Tosochki đã tham gia vào cuộc tập trận chỉ huy-tham mưu “Kavkaz-2020”. Tại thao trường Kapustin Yar, các phương tiện chiến đấu này đã thể hiện hỏa lực và những ưu thế của chúng. Trong quá trình khai hỏa tại cuộc tập trận với đạn không điều khiển TBS-M3, các đặc điểm tính toán về tầm bắn và uy lực đã được kiểm định.

Giữa tháng 11/2020, Tư lệnh bộ đội Phòng hóa Nga (РХБЗ - RKhBZ) - Trung tướng Igor Kirillov - trong một cuộc phỏng vấn dành cho báo Sao Đỏ (“Krasnaya Zvezda”) cho biết, TOS-2 đã được đưa vào thử nghiệm ở đơn vị và căn cứ vào kết quả đó, việc đưa hệ thống này vào trang bị sẽ được quyết định. Ngày 24/2/2021, Rostec thông báo đang chuẩn bị TOS-2 cho giai đoạn thử nghiệm mới.

Hiện tại, Tập đoàn Splav và Motovilikhinskiye Zavody đang chuẩn bị một hệ thống súng phun lửa hạng nặng để phục vụ các cuộc thử nghiệm cấp nhà nước, sẽ bắt đầu trong năm nay. Các loại đạn mới đã được phát triển cho TOS-2 sẽ được thử nghiệm ở đơn vị - điều đã được lãnh đạo Tập đoàn Tekhmash, chuyên phát triển các loại đạn không điều khiển, tiết lộ với hãng tin TASS ngày 3/3/2021.

Hiện đại hóa các hệ thống hiện có

Cũng giữa tháng 11/2020, Tư lệnh lực lượng Phòng hóa Nga đã tiết lộ chi tiết dự án về hệ thống phun lửa hạng nặng khác - TOS-1A Solntsepek. Theo đó, ngành công nghiệp được giao nhiệm vụ phác thảo một dự án hiện đại hóa tổ hợp Solntsepek nhằm nâng cao các đặc tính chiến đấu - sức công phá của đạn và khả năng sống sót trên chiến trường. Bằng cách sử dụng các cấu phần mới, TOS-1A hiện đại hóa sẽ được tăng khả năng bảo vệ trước vũ khí chống tăng, giảm thời gian cần thiết để chuyển sang trạng thái chiến đấu và khai hỏa.

Đạn không điều khiển sẽ được tăng tầm bắn và độ chính xác, đồng thời, diện tích sát thương sẽ lớn hơn, cho phép tiêu diệt mục tiêu với mức tiêu hao đạn ít hơn. Tầm bắn của các loại đạn pháo mới sẽ tăng từ 5-6km hiện nay lên 15km. TOS-1A hiện đại hóa sẽ nhận được thiết bị liên lạc mới cho phép kết nối với các hệ thống điều khiển pháo binh hiện đại của lực lượng mặt đất. Nó cũng được trang bị thiết bị thông tin liên lạc để truyền dữ liệu kín riêng.

Tiến trình

Theo các nguồn tin và báo chí chính thống, việc hiện đại hóa Solntsepek sẽ bắt đầu ở cấp độ sản xuất. Các phương tiện mới được sản xuất cho quân đội Nga từ đầu sẽ nhận được các thiết bị và linh kiện mới. Trong tương lai, việc hiện đại hóa các trang thiết bị hiện có trong quân đội cũng sẽ được tiến hành. Các phương tiện chiến đấu này sẽ được cập nhật theo kế hoạch duy tu, sửa chữa. Sau thử nghiệm, Tosochka sẽ có thể được sản xuất hàng loạt và đưa vào trang bị, dẫn đến việc tái trang bị các đơn vị của lực lượng Phòng hóa Nga.

Cùng với TOS-2, quân đội Nga sẽ được cấp loại đạn mới, có thể sử dụng cả trên TOS-1A hiện đại hóa. Có thông tin rằng, loạt Tosochki đầu tiên sẽ được trang bị cho Quân khu phía Nam; đến năm 2025, các đơn vị phun lửa của Quân khu này sẽ được trang bị hoàn toàn bằng một biến thể dùng khung gầm bánh lốp, sẽ không còn TOS-1A bánh xích - giúp tăng tính cơ động và tích hợp các thiết bị thích ứng tốt hơn với điều kiện địa lý của địa bàn.

Ở các Quân khu khác, hệ thống súng phun lửa trên khung gầm bánh xích sẽ vẫn được sử dụng. Có thể, trong tương lai, các Quân khu này sẽ được bổ sung tổ hợp TOS-2 bánh lốp, nhờ đó có thể tăng tính linh hoạt khi sử dụng và có được những lợi thế khác. Tuy nhiên, tiến độ tái trang bị, thời gian hiện đại hóa các hệ thống phun lửa trong các đơn vị chiến đấu, số lượng cần thiết và các khía cạnh khác của các chương trình trong tương lai vẫn chưa được tiết lộ.

Ưu thế về kỹ thuật

Theo kết quả của các dự án hiện tại, bộ đội RKhBZ Nga sẽ có hai loại hệ thống phun lửa hiện đại với những ưu điểm riêng. Nhờ đó, sẽ có thể đạt được mức độ thống nhất cao về thiết bị tiêu chuẩn trên xe, đạn dược, v.v. Đồng thời, sự khác biệt về thiết kế và uy lực sẽ được sử dụng để tối ưu hóa các hệ thống vũ khí ở các khu vực có các điều kiện vận hành khác nhau và đạt được độ linh hoạt tối đa trong sử dụng.

Kết quả chính của hai dự án sẽ gắn liền với việc phát triển và thực hiện một loại tên lửa không điều khiển chung mới với đầu đạn nhiệt áp, tầm bắn tối đa sẽ đạt 15km. Điều này sẽ cho phép tấn công mục tiêu ở độ sâu lớn hơn, và giảm khả năng bị đối phương trả đũa. Về khía cạnh này, Solntsepek nâng cấp và Tosochka mới sẽ có những lợi thế đáng kể so với các phiên bản trước đó.

Hiện tại, lực lượng mặt đất đang ứng dụng một hệ thống chỉ huy và kiểm soát chiến thuật thống nhất có khả năng kiểm soát hiệu quả hỏa lực của pháo binh. Hệ thống súng phun lửa cũng sẽ được tích hợp vào các hệ điều khiển này, giúp tăng tốc độ chuẩn bị bắn và tăng độ chính xác và hiệu quả của hỏa lực. Khả năng kết nối với một phân đoạn chuyển dữ liệu kín cho phép giao tiếp với mọi thành viên nào được kết nối, kể cả các cấp chỉ huy.

Triển vọng

Quân đội sẽ không từ bỏ các hệ thống súng phun lửa hạng nặng; việc phát triển và hoàn thiện vẫn tiếp tục diễn ra. Đồng thời, một số dự án mới với nhiều phiên bản khác nhau đang được phát triển, nhưng với những ý tưởng và cấu phần chung (dạng mô-đun và lắp lẫn). Tất cả điều này cho thấy, các dự án Buratino, Solntsepek và Tosochka đã chứng tỏ được uy lực, nhưng vẫn đang được cải tiến và hoàn thiện hơn nữa.

Kết quả của quá trình như vậy trong tương lai gần sẽ làm xuất hiện hai phương tiện chiến đấu hiện đại cùng một phiên bản đạn dùng chung. Đồng thời, sự phát triển của các mẫu mã mới sẽ không dừng lại. Hiện tại, nhiệm vụ chính của ngành công nghiệp là cải tiến và cung cấp cho các đơn vị những mô hình thực tế đã chứng minh được tính ưu việt. Với các cấu hình đề xuất, TOS-1A và TOS-2 sẽ vẫn còn phù hợp cho yêu cầu tác chiến trong một thời gian dài.