Thanh tra thị trường vàng: Quan trọng là lắng nghe ai

Và rồi, đến thời điểm này, khi đã đưa ra mọi biện pháp, con số chênh lệch càng ngày càng bỏ xa mức 400.000 đồng, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới từ mức 2,6 triệu đồng khi NHNN chưa tổ chức đấu thầu, đến nay đã lên mức 5,6 triệu đồng/lượng. Thực trạng này khiến dư luận đặt ra nghi vấn về tính hiệu quả trong giải pháp được NHNN kỳ vọng: đấu thầu.

 

Nhiều chuyên gia trong ngành bày tỏ quan ngại rằng, NHNN đã có cách hành xử hoàn toàn không hợp lý ngay từ khi cơ quan này cho phép một DN độc quyền sản xuất vàng miếng, từ đó gián tiếp loại bỏ một loạt các DN, thương hiệu vàng đã từng trụ vững trên thị trường trước đây bằng chính năng lực cũng như chất lượng của mình. Trên thực tế, khi để SJC trở thành thương hiệu vàng miếng duy nhất của quốc gia, Ngân hàng  Nhà nước đã tạo nên sự độc quyền của một nhóm lợi ích.

 

Trở lại với thị trường vàng thời điểm khi chưa có những quyết định "sáng tạo” của Ngân hàng Nhà nước, theo đánh giá của một vị chuyên gia trong ngành, thị trường lúc đó hoạt động có tính cạnh tranh hơn. Các DN cùng tham gia sản xuất, kinh doanh, DN nào có uy tín, chất lượng, đương nhiên sẽ phát triển hơn. Đó mới thực sự là hoạt động theo đúng nghĩa thị trường. Còn bây giờ thì sao? Một thị trường đang bị lũng đoạn bởi một bàn tay điều khiển giá. Nói như vậy không "oan” bởi, nếu trước kia giá vàng được quyết định bởi thị trường, thì nay NHNN hoàn toàn thâu tóm khâu nhập vàng, dập vàng, và bán vàng. Như vậy chẳng phải cơ quan này  đang thao túng giá vàng hay sao? Bởi, một khi NHNN đã phát giá đi từ các phiên đấu thầu là cao thì giá ở thị trường thứ cấp (DN – người dân) cũng phải cao chứ không thể có chuyện DN bỏ tiền mua giá cao về để rồi phải bán lỗ. Và như vậy, thực tế này tất yếu dẫn đến thực trạng, giá vàng không thể kéo xuống thấp hơn được.

 

Việc can thiệp quá sâu của NHNN vào vấn đề kinh doanh, buôn bán trên thị trường vàng đã gây nên một nghịch lý mang tính chất phi thị trường, đó là loại bỏ dần tính cạnh tranh của DN trên thị trường này, đồng thời gây tâm lý hoang mang, bất ổn. Điều này dường như không phù hợp với thực tiễn khi mà tất cả các lĩnh vực kinh tế đều đang có xu hướng đi theo cơ chế thị trường. Thực tế này đang chứng minh một điều, những chính sách can thiệp của cơ quan này đưa ra dường như đang đi ngược lại với những nỗ lực, cố gắng của Chính phủ trong việc bình ổn thị trường vàng.

 

Và sự vào cuộc của cơ quan Thanh tra Chính phủ nhằm làm rõ trách nhiệm của NHNN đối với việc quản lý thị trường vàng là điều rất cần thiết, là mong mỏi của người dân và DN để hướng tới một thị trường thực sự ổn định. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, vấn đề đặt ra ở đây cần phải xác định sẽ thanh tra cái gì? Thanh tra như thế nào và lắng nghe ai nói? Nếu cơ quan thanh tra lại chỉ nghe NHNN "giãi bày” thì sẽ chẳng giải quyết được vấn đề gì (!).