Điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm

TS. Nguyễn Phương Bắc, Viện trưởng, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế- xã hội tỉnh Bắc Ninh nhìn nhận: "Hỗ trợ doanh nghiệp phải dài hạn, chính sách miễn thuế VAT 6 tháng, biết doanh nghiệp còn khó đến năm sau, sao chỉ miễn 6 tháng. Doanh nghiệp cần niềm tin dài hạn, chính sách mang tính chất tháo gỡ. Biết đâu giảm thuế 2 năm niềm tin tăng lên, số doanh nghiệp tăng lên… chính sách hỗ trợ phải giải quyết mâu thuẫn niềm tin dài hạn mà chính sách tình thế ngắn hạn. Vấn đề hỗ trợ doanh nghiệp phải dài hạn, thay vì 6 tháng, 2 năm hợp lý nhất, 2 năm thì một đứa trẻ mới biết đi thì doanh nghiệp phải vậy, nên hỗ trợ phải đến2025".

Từ phía cơ quan tham mưu chính sách, lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định, không phải vì lo ngại ảnh hưởng tới nguồn thu ngân sách nhà nước mà không thực hiện kéo dài các chính sách thuế hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, dựa trên tính toán nguồn lực tài khóa – ngân sách còn eo hẹp của nước ta, thì phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, chính sách tài khóa mở rộng là giải pháp “giải khát” cập bách, chứ không thể duy trì lâu dài.

 

Do đó, chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng được Quốc hội xem xét triển khai trong 6 tháng đầu năm, sau đó dựa trên đánh giá tình hình khó khăn thực tế mới xem xét có tiếp tục kéo dài thực hiện hay không.

GS.TS Tô Trung Thành, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nêu vấn đề: "Chính sách tài khóa 2 năm qua đứng trước tình thế lưỡng nan vì dư địa còn không quá lớn, nhìn vào thu ngân sách đang thu hẹp, vừa muốn tiếp tục nới lỏng chi tiêu, vừa muốn giảm thuế hỗ trợ kinh tế, nên cán cân ngân sách gia tăng rủi ro… Tính toán lại tỷ lệ thâm hụt ngân sách, tỷ lệ bội chi ngân sách từ 2019 đến nay, các biện pháp kích thích tăng trưởng cũng như khó khăn nguồn thu khiến thâm hụt ngân sách gia tăng, nhưng nợ công vẫn trong ngưỡng an toàn… thì đánh giá giai đoạn tới dư địa tài khóa kích thích tăng trưởng còn nhưng không quá lớn, hàm ý cần có tài khóa kích thích trọng tâm hơn".

Trước mắt, trong bối cảnh mô hình kinh tế chưa có cải thiện về chiều sâu, thì để đạt mục tiêu tăng trưởng cao ngay trong năm 2024, Chính phủ vẫn sẽ phải dựa vào các chính sách trọng cầu cấp bách để phục hồi nhanh chóng tiêu dùng, đầu tư và cả xuất khẩu.

Theo đó, chính sách tài khoá vẫn là chủ công, nhưng cần hỗ trợ trọng tâm, trọng điểm hơn, với sự bổ trợ hiệu quả từ chính sách tiền tệ. Cũng chính vì thế, tại tờ trình số 177, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho phép tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ trong 6 tháng cuối năm 2024.

Điều này có nghĩa là tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa mở rộng hợp lý và có trọng tâm trọng điểm, có thời hạn thực hiện và không dàn trải. Đặc biệt, thời gian qua, ngành tài chính đã nỗ lực phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ để tăng cường hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.

 

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhận định: "Chính sách tiền tệ mang lại những kết quả tốt, và chính sách tài khóa thời gian qua là bệ đỡ vững chắc cho chính sách tiền tệ linh hoạt trên nền tảng đó… Chính sách tài khóa mở rộng có trọng tâm trọng điểm, đúng trúng hiệu quả. Trong khó khăn, chính sách tài khóa hướng tới doanh nghiệp, người dân, đầu tư vào đâu tạo ra động lực đầu tư công, hiệu quả, phát triển...".

Như vậy, việc tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp về chính sách tài khóa và tiền tệ trong thời gian qua, đã có tác động tích cực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và người dân ổn định sản xuất, kinh doanh, đời sống của người dân được trở lại bình thường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế.

Về phía Bộ Tài chính, luôn nhấn mạnh sẽ nỗ lực điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế cũng khuyến nghị, cần thẳng thắn nhìn nhận việc dư địa cho chính sách tài khoá hỗ trợ tăng trưởng, dù còn nhưng không quá lớn, đòi hỏi cần nhanh chóng chuyển sang chính sách hỗ trợ chủ động và hiệu quả hơn.

Đó là đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh, tạo động lực thúc đẩy phát triển doanh nghiệp. Đây mới là giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế căn cơ, dài hạn và bền vững. Và nền kinh tế đang chờ đợi nỗ lực chuyển đổi này một cách mạnh mẽ của Chính phủ và các bộ ngành địa phương trong thời gian tới.