Doanh nghiệp cần chiến lược bài bản trước làn sóng tiêu dùng xanh

Tại diễn đàn Tiếp thị và tiêu dùng Việt Nam ngày 11/9 tại Hà Nội, ông Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh nhận định, hiện nay tiêu dùng không chỉ gắn với thu nhập hay tăng trưởng, mà còn phản ánh đời sống, cách sống và lối sống của mỗi người.

"Trong bối cảnh mới, xu hướng tiêu dùng vừa "nhanh" nhưng cũng phải "xanh", với sự quan tâm ngày càng lớn đến yếu tố an toàn, sạch và bền vững. Nếu không, con đường đến bệnh viện sẽ dài hơn con đường tiết kiệm. Thị trường Việt Nam, đặc biệt với sức mua của tầng lớp trung lưu và thế hệ trẻ, vẫn giữ sức hấp dẫn to lớn", ông Thành nói.

Bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao chia sẻ, ngoài chất lượng, người tiêu dùng ngày nay còn đòi hỏi doanh nghiệp phải thể hiện trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường. Một khảo sát về tiêu dùng xanh của hội đã chỉ ra một thực tế đáng lưu ý: "Nhiều người khẳng định ủng hộ sản phẩm xanh, nhưng vì giá cao nên không mua".

"Điều này đặt ra thách thức nhưng cũng là động lực để doanh nghiệp nỗ lực nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm xanh và lan tỏa thói quen tiêu dùng bền vững. Cần có sự ủng hộ mạnh mẽ hơn đối với các nhà sản xuất xanh tại Việt Nam, để chất lượng hàng hóa Việt ngày càng tiệm cận chuẩn quốc tế", Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao nêu.

Cùng góc nhìn, bà Trần Thị Hồng Minh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược nhìn nhận, bối cảnh hội nhập hiện nay với khoảng 67 hiệp định thương mại tự do đặt ra yêu cầu bắt buộc: sản phẩm muốn bước vào thị trường thế giới phải xanh, sản xuất theo chuẩn xanh. Đây chính là “tấm vé vào cửa” cho doanh nghiệp.

Với thị trường trong nước, xu hướng tiêu dùng xanh cũng ngày càng rõ nét. Người tiêu dùng, đặc biệt thế hệ trẻ và tầng lớp trung lưu, sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm xanh, miễn là ở mức hợp lý. Nhận thức xã hội đã thay đổi: việc tiêu dùng những sản phẩm gây hại môi trường không còn được chấp nhận, tạo áp lực buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi sang sản xuất xanh.

"Đối diện yêu cầu mới của thị trường, doanh nghiệp cần coi đây là một cơ hội lớn và có sự chuẩn bị bài bản. Trước hết, cần xây dựng chiến lược phát triển xanh trong ngắn, trung và dài hạn; tối ưu hóa quy trình sản xuất để giảm chi phí; và phát triển sản phẩm xanh có khả năng cạnh tranh. Song song, doanh nghiệp phải đẩy mạnh tiếp thị, truyền thông, gắn kết khách hàng, để nâng cao giá trị thương hiệu", bà Minh khuyến nghị.

Cũng theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược, vai trò của Chính phủ cũng rất quan trọng trong việc tạo hành lang pháp lý và chính sách khuyến khích: từ phân loại doanh nghiệp xanh, tín dụng xanh, trái phiếu xanh, đến cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho các mô hình tuần hoàn.

Ngoài ra, kinh tế tuần hoàn cần kết hợp với yếu tố sáng tạo để gia tăng giá trị sản phẩm – chẳng hạn như việc đưa yếu tố văn hóa, nghệ thuật vào những sản phẩm thủ công truyền thống. Sự sáng tạo là vô hạn và sẽ giúp doanh nghiệp vừa nâng giá trị gia tăng, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.